Waarom is de mug nu al weer actief in Amsterdam?

Klopt het dat de mug er alweer is?

“Dit is echt de tijd dat het allemaal begint,” zegt Richard Piké van Van der Velden Ongediertebestrijding. “De muggen worden weer actief.” Stadsecoloog Fred Haaijen heeft in zijn huis al de eerste mug van het seizoen gespot. Hij benadrukt dat de muggen eigenlijk de hele winter niet weggaan maar een plek vinden om te overwinteren. Nu de temperaturen stijgen, worden de muggen weer actief, dit jaar al eerder in het seizoen dan voorheen.

De muggen zijn er vroeg bij dit jaar, hoe kan dat?

“We hebben hele natte maanden achter de rug,” zegt Piké. “Daardoor staat er een heleboel water her en der: in kruipruimtes, dakgoten en op platte daken. Overal waar stilstaand water is zullen muggen hun eitjes afzetten. Die eitjes worden larven en die worden uiteindelijk muggen.”

De mug heeft dus water nodig om zich voort te planten, en van water hebben we al maanden voldoende. Ook Haaijen merkt de natte winter op. “Op veel plekken liggen plassen, op straat maar ook bijvoorbeeld onder huizen. Daar kunnen de muggen al actief zijn.”

Niet alleen het natte seizoen is de reden van de vroege komst van de mug, maar ook de zachte temperaturen van afgelopen winter dragen hieraan bij, zegt Piké. “Bij een pittige winter zullen minder insecten het overleven; die vriezen dan dood. Met de zachte winter van dit jaar zijn ze de dans ontsprongen.”

Ook geldt voor de meeste insecten, en zo ook voor de mug: hoe warmer, hoe beter de omstandigheden voor het insect om zich voort te planten. Bij een temperatuur van 15 graden duurt de voorplanting enkele dagen, op een zomerdag kan dit al binnen 24 uur gebeuren. Haaijen: “De ontwikkeling van de larven gaat sneller bij hoge temperaturen.”

Nu de winter voorbij is en het wat warmer wordt, zullen de muggen dus ook steeds actiever worden. Piké: “De voorspelling is dat de temperaturen met Pasen kunnen oplopen tot 20 graden. Ik verwacht dat vanaf dat moment muggen op veel plekken aanwezig zullen zijn.”

Op sommige plekken is de mug zelfs de hele winter actief geweest: “Rondom het Purmerplein in Noord zakt de grond langzaam, hier ontstaan plassen onder de woningen. Daardoor hebben bewoners zelfs ’s winters last van steekmuggen in hun huis,” aldus Haaijen.

Hoe komen die muggen eigenlijk bij ons thuis?

In de Randstad is er volgens Piké geen droge kruipruimte te vinden; dat maakt het ideale plekken voor muggeneitjes. Zo ontstaat er voor je het weet de bron van een muggenplaag. De insecten zullen zich vervolgens naar het licht verplaatsen via pijpen en leidingen, om uiteindelijk in de huiskamer terecht te komen.

Een andere route die de mug kan afleggen, is via het raam. “Als de dakgoot niet goed doorloopt en er staat een laagje stilstaand water in, dan kunnen muggen daar duizenden eitjes op afzetten. Met je raam op een kier komen al die pasgeboren muggen je huis binnen. Vervolgens kunnen ze zich door je hele huis verspreiden, van de schuur tot in je slaapkamer,” aldus Piké.

Met een steeds warmer en natter klimaat, wat kunnen we de komende jaren nog verwachten van muggen?

De stijgende temperaturen en grote hoeveelheid neerslag door klimaatverandering, zullen zorgen voor steeds langere en warmere zomers. Met deze weersomstandigheden in het vooruitzicht verwacht Piké dat er dus jaarlijks meer muggen zullen opduiken en ook steeds eerder.

Voor nu hebben we volgens Piké nog te maken met de ‘doodgewone huis-tuin-en-keukenmug’. De zwangere vrouwtjes zijn van deze soort degenen die steken en jeukende bultjes veroorzaken.

Haaijen verwacht echter dat de opwarming van de aarde er ook voor zal zorgen dat we met steeds meer exotische muggensoorten te maken krijgen. Zo duikt de tijgermug, die voornamelijk ons land binnenkomt via de import van planten uit exotische landen, steeds vaker op in Amsterdam. Het gevaar van dit insect is dat het mogelijk vervelende ziektes als dengue met zich meebrengt. Maar, zegt Haaijen: “De vraag is in hoeverre deze mug zich hier zal vestigen.”

Wat is er tegen de muggen te doen?

Water op het balkon of in de tuin moet vermeden worden. “Een emmer met een laagje water kan al een bron zijn die duizenden muggen kan voortbrengen. Dus zorg ervoor dat er geen stilstaand water is in de directe omgeving van het pand,” aldus Piké. En verder raadt hij, uiteraard, horren voor de ramen aan.