Motorambulances en speedpedelecs om de file te omzeilen: de brug in de A7 wordt verbouwd

50 duizend boorgaten, 15 kilometer staal, en stilstaande auto’s overal in de provincie. Volgende week begint Rijkswaterstaat met de versteviging van de brug over het Noord-Hollandsch Kanaal bij Purmerend, en dat zal zo’n beetje iedereen in Noord-Holland de komende vijf maanden gaan merken.

De brug ligt midden in de A7, en is verreweg de belangrijkste verkeersader in het gebied, ook al omdat er verder niet zo veel noord-zuid-wegen te vinden zijn in de wijde omtrek. Nu is het al bij elke regenbui of stilgevallen vrachtwagen een berucht knelpunt in de filebulletins. Als straks van april tot en met augustus al het verkeer over twee smalle rijstroken moet (zonder vluchtstrook) met een maximum snelheid van 70 kilometer per uur zal er ‘meer en vaker’ file staan, waarschuwt Rijkswaterstaat.

Het kan niet anders, zegt een woordvoerder. In oktober 2022 bleek dat de draagconstructie van de brug verzwakt was. Sindsdien moet al het vrachtverkeer omrijden via provinciale wegen, door dorpskernen heen. ‘Dit is een spoedklus voor ons. Niets doen is geen optie.’

Maar de werkzaamheden leiden tot grote zorgen bij Willem Wiegersma, bestuursvoorzitter van het Dijklander Ziekenhuis. Je hoeft maar op de kaart te kijken, en je snapt waarom. Het Dijklander heeft twee hoofdvestigingen, eentje in Purmerend, en eentje in Hoorn. Wil je van de ene locatie naar de andere, dan moet je over de brug.

En dat niet alleen: in Purmerend zijn ook de opritten naar de snelweg afgesloten. Wiegersma: ‘Als je hier normaal gesproken eind van de middag naar de snelweg wilt, staat het al vanaf het ziekenhuis vast, vier kilometer verderop. Straks is er helemaal geen doorkomen aan.’

Geboortezorg

Wat de zaak extra ingewikkeld maakt: sinds 2018 is veel acute zorg geconcentreerd in Hoorn. Alle bevallingen bijvoorbeeld. Maar ook de complexe spoedzorg. Hoe moet dat nu als er geen rijbaan vrij is voor de ambulance met een Purmerendse patiënt in doodsnood? Komt de aanstaande moeder wel op tijd als de weeën al zijn begonnen? En komen al die verpleegkundigen, chirurgen en anesthesiemedewerkers wel op tijd hun werk?

Hoe serieus de zorgen van Wiegersma zijn blijkt wel uit de brief die hij eind februari aan Rijkswaterstaat stuurde. Hierin sprak hij van ‘zeer ernstige zorgen maken over de bereikbaarheid en toegankelijkheid van medisch-specialistische zorg’. Sterker nog: zou Rijkswaterstaat de plannen niet veranderen, dan is dat ‘naar onze mening niet verantwoord te noemen’. Wiegersma vraagt Rijkswaterstaat daarom in de brief om ‘alternatieve vormen van vervanging van de brug te ontwikkelen’. Dat maakt de zorg veiliger, en voorkomt trouwens ook dat het Dijklander Ziekenhuis 30 miljoen euro aan omzet misloopt door de geringere bereikbaarheid en daardoor in de problemen komt.

Een woordvoerder van Rijkswaterstaat zegt de zorgen van het ziekenhuis te begrijpen, maar zegt ook dat ‘als er een alternatieve oplossing voor handen lag met hetzelfde resultaat, wij natuurlijk daarvoor hadden gekozen’. Het is een ingewikkelde puzzel, benadrukt hij. Voor een noodbrug zouden bomen moeten worden gekapt en het zou extra stikstofuitstoot met zich meebrengen, dus dat was geen optie. ’s Nachts doorwerken om het fileleed te verzachten? ‘Er wonen duizenden mensen in de buurt van de brug, we moeten ook met geluidsoverlast rekening houden.’

Belangen van de zorg

Ook al deze argumenten nemen bij Wiegersma het gevoel niet weg dat de zorg er bij de besluitvorming (het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat neemt de finale beslissing) bekaaid vanaf is gekomen. ‘Natuurlijk zijn stikstof en CO2-uitstoot ook heel belangrijk, maar ik mis een integraal besluitvormingskader waaruit duidelijk wordt op welke manier de belangen van de zorg zijn meegewogen. Wij gaan ons uiterste best doen, maar wij kunnen niet garanderen dat de kwaliteit van zorg hier niet onder zal lijden. Dat hebben we de inspectie ook laten weten.’

Volgens de woordvoerder van Rijkswaterstaat is er ‘natuurlijk sprake van een integraal besluit. Dat alles bereikbaar blijft is onze topprioriteit. Maar die brug moet wel versterkt, daar kunnen we niet omheen. Juist om de zorg te helpen is onze boodschap: werk thuis, reis samen of reis met de trein. Eigenlijk zeggen we: pak die A7 maar even niet.’