Israël valt opnieuw Al-Shifaziekenhuis binnen. ‘Serieuze gevolgen voor patiënten’

De inval begon iets na twee uur ’s ochtends. Eerst omsingelde het Israëlische leger het Shifaziekenhuis, om vervolgens binnen te trekken, nadat het inlichtingen had binnengekregen dat er ‘hooggeplaatste’ Hamasleden in het ziekenhuis waren.

Al-Shifa is het grootste ziekenhuis in Gaza, en een van de weinige medische faciliteiten in het noorden van Gaza die nog deels in gebruik is. Het biedt niet alleen onderdak aan patiënten en zorgpersoneel, maar ook aan honderden ontheemde families die er de laatste maanden hun toevlucht hebben gezocht.

De inval werd groots aangepakt. Volgens Israëlische media maakten onder andere een pantserbrigade, een groep commando’s en leden van de Israëlische binnenlandse geheime dienst deel uit van de operatie.

Humanitaire hulp

Het leger zegt dat er tijdens de inval op ze geschoten werd, waarna ze zelf het vuur openden. Daarbij zijn ‘individuen geraakt’. In totaal zijn er volgens het leger twintig ‘terroristen’ gedood, onder wie Faiq Mabhouh, een belangrijk lid van de interne veiligheidsdienst van Hamas.

Het mediabureau van de lokale regering zegt dat Mabhouh bezig was met het coördineren van humanitaire hulp met lokale clans in het gebied. Het is niet te verifiëren in hoeverre dat klopt.

Ook is niet duidelijk of de andere slachtoffers, zoals Israël zegt, militanten waren. Het personeel van het Shifaziekenhuis zegt dat er ook patiënten en schuilende burgers gedood zijn die zich in het complex bevonden tijdens de inval. Er is ook een Israëlische militair gedood, meldt het leger.

Een patroon

Het is niet voor het eerst dat er een Israëlische inval plaatsvindt in het ziekenhuis. In november viel het leger binnen na aankondiging dat er een uitgebreid ‘commandocentrum’ van Hamas onder het complex lag. Achteraf werden journalisten meegenomen op een rondleiding langs een ondergrondse tunnel aan de rand van het complex, die naar een lege kamer, een wc en een keukentje leidde.

Het was veel bescheidener dan het omvangrijke hoofdkwartier dat was beloofd, onder andere in een gelikt animatiefilmpje dat het leger enkele dagen eerder had gepubliceerd. Het kwam Israël op kritiek te staan. De mensenrechten-chef van de VN, Volker Türk, riep Israël op internationale experts toegang te verlenen om de beweringen zelf te kunnen onderzoeken.

Sindsdien heeft het leger ook invallen uitgevoerd in andere ziekenhuizen, waaronder het Nasserziekenhuis in Khan Younis en het Kamal Adwanziekenhuis in Beit Lahia. In beide gevallen arresteerde het leger tientallen mensen, onder wie zorgmedewerkers, die aangeduid werden als ‘terreurverdachten’ en zijn overgebracht naar detentiecentra in Israël.

Sommigen zeiden na hun vrijlating dat ze tijdens hun detentie waren vernederd en mishandeld. Het VN-mensenrechtenbureau waarschuwde in februari voor ‘een patroon’ van Israëlische invallen in medische faciliteiten in Gaza, die ‘serieuze gevolgen hebben voor de veiligheid van patiënten, de medische staf en de burgers die in deze faciliteiten schuilen’.

Raket

Ditmaal leek Daniel Hagari, woordvoerder van het Israëlische leger, een voorschot te willen nemen op zulke kritiek. Terwijl de inval maandag nog bezig was, verscheen hij in een filmpje op X waarin hij uitlegde dat de militairen die betrokken waren bij de inval, ‘specifieke training hebben ondergaan’ ter voorbereiding voor een ‘kwetsbare omgeving’ en ‘complexe scenario’s’ die ze kunnen tegenkomen. Ook zou de inval volgens hem uitgevoerd worden ‘met voorzichtigheid en zorgvuldigheid’.

Maar volgens ooggetuigen strookten Hagari’s woorden niet met wat er in het ziekenhuis gebeurde. Patiënten, medewerkers en Gazanen die al maanden schuilen in het complex, moesten urenlang dekking zoeken terwijl de inval bezig was. “Een raket raakte ons gebouw op de eerste verdieping, waardoor mensen gewond raakten. Eén man is overleden, we konden hem niet meer redden”, vertelde de 31-jarige Amer Jedbeh, een chirurg in opleiding, aan de BBC.

Ook werd alle elektriciteit platgelegd, waardoor volgens Jedbeh zeker twee patiënten, die afhankelijk waren van beademingsapparaten, overleden. Volgens de arts was het daarbij onmogelijk om van het ene gebouw naar het andere te gaan zonder zelf doelwit te worden. Artsen die in het hoofdgebouw zaten, konden volgens hem daarom niet naar gewonden die elders lagen en geopereerd moesten worden.

De aanval is internationaal scherp bekritiseerd. Tedros Adhanom Ghebreyesus, hoofd van de Wereldgezondheidsorganisatie, schreef op X dat ‘ziekenhuizen nooit slagvelden zouden moeten zijn’.

Het Israëlische leger gaf maandagmiddag alle inwoners in en rondom het complex de opdracht het gebied te verlaten, ‘om uw veiligheid te garanderen’. Er zijn voor zover bekend tientallen mensen gearresteerd, onder wie een journalist van Al Jazeera, Ismail al-Ghoul, die ter plekke verslag deed. De nieuwszender zegt dat Al-Ghoul volgens ooggetuigen mishandeld is, en eist zijn onmiddellijke vrijlating.

Lees ook:

Voor zowel Netanyahu als Hamas is het een kwestie van overleven

Al meerdere keren liepen de onderhandelingen tussen Israël en Hamas stuk. Leiders van beide kanten hebben elk hun redenen om tijd te rekken.