CDA durft weer een beetje te hopen op herstel. ‘We gaan knállen’
Het CDA beschouwt de komende verkiezingen als cruciaal. Tijdens de aftrap van de campagne hebben de CDA’ers duidelijk geen zin om treurig te zijn. ‘Nederland is niet te besturen per oneliner of per tweet.’
“We gaan knállen”, zegt CDA-leider Hoekstra vol overtuiging bij de aftrap van de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen in Amersfoort. “Het vertrouwen groeit”, zegt de partijvoorzitter Hans Huibers optimistisch. De 600 CDA-leden die deze zaterdag in Amersfoort zijn voor de aftrap van de campagne, reageren enthousiast. Ze horen graag een voorzichtig positief geluid na de jarenlange zeteldaling, de interne ruzies en stikstofproblemen die de partij verscheurden.
Er is lichte hoop dat het CDA weer wat kan opkrabbelen en in maart nog een deel van de huidige zetels in provinciale besturen, bij waterschappen en in de Eerste Kamer kan behouden. Volgens de Ipsos-peiling komt het CDA nu op elf van de huidige vijftien zetels in de Tweede Kamer uit. Bij een andere recente peiling, van I&O Research, zitten de christendemocraten echter nog op zes zetels.
Maar CDA’ers hebben deze dag duidelijk geen zin om treurig te zijn. De leden hebben juist zin in de komende verkiezingsstrijd en in elke provincie is een enthousiaste lijsttrekker klaar voor de campagne. Ergernis is er duidelijk wel over de VVD die er een tweestrijd met de ‘linkse wolk’ PvdA en GroenLinks van wil maken, zonder enige inhoud. Partijleider Wopke Hoekstra noemt het in zijn toespraak een ‘kunstmatige tweestrijd’. Het CDA heeft wel een eigen inhoudelijk verhaal, stelt hij.
Afgelopen week kwam het CDA met een nieuwe, uitgewerkte toekomstvisie voor Nederland. In honderd pagina’s maakt de partij duidelijk dat ze radicaal gaat breken met de oude landelijke neoliberale politiek. “De tijd van rekenmeesters, het consequent kiezen voor een boekhoudersmentaliteit is voorbij”, benadrukt fractievoorzitter Pieter Heerma. De partij kiest voortaan voor de achtergestelden, in zowel de steden als de regio’s. Juist daar moet de overheid gaan investeren in openbaar vervoer, huizen en publieke voorzieningen volgens het CDA.
Hoekstra pleit voor herinvoering van de dienstplicht
Heerma licht dat vandaag toe: “We hebben jarenlang beleid gevoerd waarin we de verliezers niet steunden, maar wel de winnaars.” Dat betekent dat we voortaan niet meer automatisch kiezen voor investeringen in de grote Randstad, zo stelt hij. “Want als je dat 100 keer doet, pakt de optelsom ongelooflijk onrechtvaardig uit.”
Deze CDA-visie is volgens CDA-leider Wopke Hoekstra het antwoord op de almaar toenemende polarisatie. Hij noemt het ‘echt bedroevend’ hoe tegenstellingen in de politiek bewust worden uitvergroot om de polarisatie te vergroten. “Het is de politiek op zijn slechtst. Het zijn ronkende teksten die tot niets leiden behalve meer verdeeldheid. Nederland is niet te besturen per oneliner, of per tweet. Het leidt niet tot een oplossing, maar zet mensen tegen elkaar op.”
De christendemocraten vinden dat burgers weer dienend moeten zijn, in het belang van heel Nederland. Daarom bepleit Hoekstra vandaag de herinvoering van de dienstplicht. Zo’n 200.000 jongeren zouden jaarlijks een halfjaar bij de krijgsmacht moeten helpen, of een maatschappelijke diensttijd moeten vervullen. “Om iets voor het land te doen en het fundament van de samenleving te versterken. Want de saamhorigheid, de redelijkheid en de rechtsstaat staan in Nederland onder druk.”
Nachtmerrie
Het CDA beschouwt de komende verkiezingen als cruciaal. Als de dramatisch lage peilingen komende maart uitkomen, dan is het gedaan met de grote, traditionele bestuurderspartij. En als de hele coalitie in de Eerste Kamer te weinig zetels overhoudt, dan kan het kabinet zelfs moeten aftreden, en komen er vervroegde verkiezingen. Dat zien de christendemocraten als een nachtmerriescenario.
Maar sowieso zijn de consequenties bij een slechte uitslag voor het CDA ingrijpend. De partij zal dan verdwijnen uit de haarvaten van de lokale en regionale politiek. Een groot deel van het politieke kader is gedwongen ander werk te zoeken en de partij verliest haar aantrekkingskracht op een nieuwe generatie ambitieuze politici. CDA’ers hebben gezien wat er dan met een partij kan gebeuren: ze wijzen daarvoor naar de PvdA.
Maar zover is het vandaag nog lang niet. De campagneteams staan klaar om de provincies in te gaan en het verlies beperkt te houden. Inhoudelijk, vinden de christendemocraten, hebben ze inmiddels een verhaal dat kan aanspreken in het hele land. En met de campagneleuze ‘Minder ik, meer wij’ probeert de partij de vinger te leggen op het breed in de samenleving levende sentiment tegen het doorgeschoten individualisme.
Aan het stikstofbeleid wordt geen woord gewijd
Het wordt ook nog wat koorddansen voor de provinciale afdelingen van het CDA. Want de grote CDA-concurrent is de nieuwe partij BBB van Caroline van der Plas, die stevig oppositie voert tegen het stikstofbeleid. De coalitieafspraak is om de noodzakelijke stikstofreductie al in 2030 te hebben gerealiseerd, in plaats van in 2035. Landelijk is de regeringspartij hier dan ook met handen en voeten aan gebonden. Enkele provinciale lijsttrekkers zeiden afgelopen week echter tegen EenVandaag dat zij zich helemaal niet gebonden voelen aan deze coalitie-afspraak. Als deze provinciale CDA’ers hiermee de verkiezingen winnen, en in dit standpunt volharden na de verkiezingen, stevenen ze al snel af op een nieuwe clash met het kabinet. Het stikstofbeleid blijft voor het CDA een hoofdpijndossier, al wordt daar deze zaterdag bijna geen woord aan gewijd.
Lees ook:
PvdA en GroenLinks nog verder in elkaars armen
GroenLinks en PvdA gaan nadenken over één lijst voor de Tweede Kamer. De steun bij achterbannen is groot – zolang het woord ‘fusie’ maar niet valt.