Nieuwe, ‘gevangenisachtige’ opvang moet asielzoekers uit veilige landen ontmoedigen

De speciale centra zijn bedoeld voor migranten waarvan bij aankomst in Nederland al vaststaat dat hun asielverzoek nauwelijks kans maakt. Het gevangenisachtige regime moet ‘ontmoedigen dat vreemdelingen zonder legitieme beschermingsvraag’ asiel aanvragen in ons land,  schrijft staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel, VVD) aan de Tweede Kamer.  

Hij wil met ‘strakke huisregels’ ook voorkomen dat asielzoekers hun asielprocedure traineren door niet op te komen dagen op de dag dat er een verhoor staat gepland. Een asielzoeker moet daarom verplicht ‘beschikbaar zijn’ tijdens kantooruren. Ook is het plan dat asielzoekers in de nieuwe opvang geen leefgeld krijgen, zoals gebruikelijk is tijdens de asielprocedure, maar zoveel mogelijk spullen ‘in natura’.

Het nieuwe type asielzoekerscentrum, dat procesbeschikbaarheidslocatie (PBL) wordt genoemd, is alleen bestemd voor migranten uit zogeheten veilige landen, zoals bijvoorbeeld Marokko of Tunesië, en mensen die al elders in Europa een asielaanvraag hebben ingediend of al een verblijfsvergunning hebben in een ander land. 

_{Luister ook onze politieke podcast:}

Asielzoekers uit veilige landen zijn het kabinet al langer een doorn in het oog. Deze groep - vooral jonge mannen - zorgt regelmatig voor grote overlast, omdat zij geen perspectief hebben en niets te verliezen hebben. Eerder werd al een proef gedaan met versoberde opvang voor deze groep. De ervaring daarmee was positief, maar het kabinet slaagde er ondanks ‘een dringend beroep’ op gemeenten en provincies niet in om voor het einde van de pilot extra locaties voor sobere opvang te vinden.

Daarom, benadrukt Van der Burg, is het vinden van een geschikte locatie en personeel ‘een belangrijke voorwaarde voor het opzetten van de PBL’. Wel is hij ‘concreet in gesprek’ over ‘een potentiële locatie’ waar het eerste sobere centrum moet verrijzen.

Ook wil het kabinet mensen die niet in Nederland mogen blijven, maar zelf niet vertrekken, tot ongewenst vreemdeling verklaren. De uitwerking van dat plan uit het regeerakkoord zou vrijdag door Van der Burg worden besproken in de ministerraad. 

Mensen die illegaal in ons land zijn en niet meewerken aan terugkeer naar het land van herkomst, kunnen volgens bronnen korte celstraffen of boetes krijgen als ze voor overlast zorgen. Daarmee is de hoop dat het minder aantrekkelijk wordt zonder verblijfsvergunning in Nederland te blijven. De maatregel geldt niet voor alle illegalen, maar kan per persoon worden ingezet.

Staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) van Justitie bracht onlangs een bezoek aan het overbelaste aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel: