FVD-politici retweeten structureel antisemitische accounts

Politici van Forum voor Democratie delen op Twitter structureel berichten van accounts die ook antisemitische tweets verspreiden. Dat blijkt uit een dinsdag gepubliceerd onderzoek door de Universiteit Leiden en Textgain onder Kamerleden, gemeenteraadsleden en kandidaat-raadsleden van verschillende partijen. FVD doet dat bovendien veel vaker dan zes andere onderzochte partijen: per 5.000 retweets en likes door politici van de radicaal-rechtse partij zijn er gemiddeld 33 van ‘hardcore antisemitische’ accounts, vergeleken met 1 bij de PVV en 0 bij vijf andere partijen.

De onderzoekers keken niet naar retweets van antisemitische berichten, maar naar retweets van alle berichten van antisemitische accounts. „Ik neem nooit het jodenbrouwsel”, schreef een twitteraar in oktober vorig jaar bijvoorbeeld over coronavaccins. FVD-Kamerleden Thierry Baudet en Pepijn van Houwelingen deelden dit bericht niet, maar wel andere berichten van dat account die over het coronabeleid gingen. Ook zonder zelf antisemitische tweets te delen, geeft FVD de antisemitische accounts op deze manier een groter bereik, aldus de onderzoekers.

Het grootste deel van de accounts die de onderzoekers vonden is niet ‘hardcore antisemitisch’ maar ‘diffuus antisemitisch’, wat inhoudt dat antisemitische stereotypen en verhalen worden verweven met andere complottheorieën. 10 procent van de tweets die Forum-politici liken en retweeten, komt volgens het onderzoek van zulke accounts. Bij de PVV is dat 2 procent en bij BIJ1, D66, Denk, GroenLinks en SGP 0 procent.

‘Onverantwoord gedrag’

Peter Burger, onderzoeker aan de Universiteit Leiden en een van de auteurs van het onderzoek, zag al langere tijd dat tweets van antisemitische accounts via FVD een podium kregen. „Ik bleef met de vraag zitten: is dit typisch voor FVD, of doen andere partijen dit ook?” Hij benaderde data-onderzoeksbureau Textgain om op basis van miljoenen tweets te kijken of zijn indruk klopte.

„Een schokkende hoeveelheid antisemitisme”, zag Burger. „Met inhoud waarvan ik aanneem dat mensen ervan staan te kijken. Bijvoorbeeld het oeroude verhaal dat Joden ritueel kinderen vermoorden, dat in die kringen nog steeds serieus te vinden is.” Volgens Burger gedragen politici die de accounts verspreiden zich onverantwoord. „Zelfs als ze zelf geen apert antisemitische tweets retweeten. De accounts profiteren van het enorme podium van Baudet, die 273.000 volgers heeft.”

Forum voor Democratie wilde dinsdagochtend niet reageren. „Ik retweet zoveel”, zegt Baudet tegen de Volkskrant. „Het mooie van Twitter is dat het daar om de boodschap gaat en niet om de boodschapper.”

Structureel probleem

Op dinsdag publiceerde het Centrum Informatie en Documentatie Israël nog een onderzoek naar antisemitisme op Nederlandse sociale media. Ook hieruit blijkt dat veruit de meeste antisemitische uitingen op Twitter uit de rechts-conservatieve hoek komen. De onderzoekers zagen op berichtendienst Telegram veel expliciet antisemitisme in jongerengroepen, en troffen op YouTube antisemitisme vooral aan in reacties onder mainstream-kanalen zoals PowNed, WNL en De Telegraaf.

Lees ook Wilders en Baudet groot op sociale media dankzij harde kern van fans

Correctie: in een eerdere versie van dit artikel werd FVD extreem-rechts genoemd. Dat moest radicaal-rechts zijn. Hierboven is dat aangepast.