Bruine grasmatten en dode bloemen op de Floriade: ‘Ik wil eigenlijk mijn geld terug’

Twee Duitse vriendinnen op leeftijd puffen uit op een bankje. Ze zijn net in een paar uur het terrein overgekacheld – een knappe prestatie, want dat is zo’n zestig hectare groot. Ze hebben hun ogen uitgekeken, vertellen de vrouwen vrolijk. Wat ze het mooist vonden? “De kabelbaan!”

Een opmerkelijk antwoord, bij een openluchtexpositie die toch vooral om groen moet gaan. Maar het park van de Floriade ligt er niet overal even florissant bij. Vooral de bloemperken vol dode narcissen en uitgebloeide tulpen vallen op. Het metershoge bamboe rond het Chinese paviljoen oogt bruin en uitgedroogd. Wie koffie drinkt bij restaurant Roots kijkt uit op een uitgestrekt veld aarde.

Annelies Melskens uit Sterksel staat tegenover een akker met gewassen – bieten, boerenkool – waarvan sommige bijna geheel zijn opgepeuzeld door vraatzuchtige slakken. De entree oogt nogal kaaltjes, merkt ze op. “Bij ons in Brabant is het al páts, alles groen. Dat moet hier nog wel eventjes gaan gebeuren.”

Negatieve reviews

Al direct na de oplevering half april, in bijzijn van koning Willem-Alexander, stak het commentaar op de Floriade de kop op. Online verschenen honderden negatieve reviews over paviljoens die nog in aanbouw waren of domweg gesloten, braakliggend terrein en hoge kosten. 

Zo kon ook Remy Blom uit Alkmaar, zelfverklaard plantenliefhebber, zich niet inhouden na zijn bezoek eind april. “Ik kwam binnen en zag eigenlijk een baggerput. Veel was nog niet af.” Sommige paviljoens vond Blom best mooi. “Vooral die van de Verenigde Arabische Emiraten, waar werd getoond hoe ze daar van zout water drinkwater maken.” 

Wat Blom vooral stoorde was de aankleding van het park. “Bruine grasmatten en dooie bloemetjes... Als je motto duurzaamheid is, dan mishandel je planten toch niet zo? Ik werd er echt triest van. En het kán wel hoor, kijk maar naar de Keukenhof. Eigenlijk wil ik mijn geld terug.”

De toegangsprijs is ‘exorbitant’ voor wat er getoond wordt, zegt Blom. Een vooraf gekocht kaartje kost 29 euro (35 aan de poort), parkeren 14,50 euro (19,50 ter plekke). Wie meer dan eens met de kabelbaan gaat, moet 3,50 euro bijbetalen. Naast de poort staat een toeristentreintje dat je voor 6,75 euro per persoon rondtuft. 

“Very expensive,” noemt Bernd Huber de toegangsprijs. Hij is speciaal uit Keulen komen rijden en stiefelt voor de tweede dag over het terrein. Hij kocht daarom een Floriadepas à 79 euro, zodat hij meermaals kan gaan. “Een veel betere deal.”

Stijgende kosten

De Floriade kent al problemen sinds Almere de organisatie in 2012 binnensleepte. Directeur na directeur en wethouder na wethouder vertrok, gemeenteraadsleden lieten luidkeels weten de Floriade extreme geldverspilling te vinden. Maar vooral de almaar stijgende kosten zijn voortdurend in het nieuws. 

Almere schat die inmiddels op 125 miljoen euro, exclusief de bouwkosten van woonwijk Hortus, die na de expositie op het Floriadeterrein moet verrijzen. Over het complete kostenplaatje hangt een ‘dichte mist’, aldus Het Financieele Dagblad. De gemeente Almere houdt rekening met een tekort van 60 miljoen euro. In het FD schatte oud-Floriadedirecteur Hans van Driem het verlies zelfs op 100 miljoen euro als de kaartverkoop tegenvalt.

Die enorme bedragen zijn ook de bezoekers niet ontgaan. Almeerder Thom (die vanwege zijn baan bij Defensie niet met achternaam in de krant wil) is ronduit boos. De amateurkweker ging met een vriend naar de tuinbeurs in de stad waar hij al twintig jaar met veel plezier woont. “Het deed me gewoon pijn om te zien. Zulke grote vlakke, saaie stukken park. Wat doen we hier, dachten we steeds. Dat het 125 miljoen heeft gekost zie ik er niet aan af.”

Toch zijn er ook genoeg bezoekers die het prima naar hun zin hebben, zoals fotograaf Frans Lemmens, die een plaatje schiet van een veldje gele tulpen. “De natuur kun je niet in drie maanden forceren. Ze zijn misschien een beetje laat begonnen, maar zo’n groot terrein vol krijgen is een enorme opgave,” zegt hij. “Al snap ik wel dat mensen de prijs hoog vinden, 35 euro is niet niks. Zeker niet voor het begin van het seizoen.”

Dat het park nog niet in optimale staat is, erkent ook de organisatie. “Het mooie maar zeer droge weer betekent dat de beplanting op de Floriade, net als in andere delen van het land, meer aandacht nodig heeft om groen te blijven,” laat een woordvoerder weten. Daarom zijn meer mensen ingeschakeld om te bewateren en het groen te onderhouden. “Op sommige plaatsen in het park heeft de natuur nog wel een beetje tijd nodig om volledig tot bloei te komen en uit te groeien tot het beoogde formaat.”

Het doel is om in een half jaar – de Floriade is tot 9 oktober open – twee miljoen mensen te trekken. De organisatie wil niet zeggen wat tot nu toe de opkomst is, maar spreekt van een ‘bevredigend’ aantal. Met klagers wordt persoonlijk contact opgenomen. En de entreeprijs is ook nu gerechtvaardigd, vindt de Floriade. “Onze entreeprijs is gebaseerd op het algehele productaanbod en de rijkheid en diversiteit van de nationale en internationale deelnemers en het groenaanbod gedurende zes maanden.”

Hovenierstudenten Sybren (22) en Marco (21) uit Zeewolde druipen donderdagmiddag vroegtijdig af. “We hadden gehoopt nieuwe, bijzondere planten te zien, of iets over de toekomst van tuinieren,” zegt Sybren in de pendelbus terug naar het parkeerterrein. “Maar nieuwe ontwikkelingen hebben we nauwelijks gezien. We zagen vooral repetitieve velden met tulpen, rozen en hedera’s. Als je groen wil zien kun je beter naar een tuincentrum.”