Laatste nieuws coronacrisis

OMT adviseert geen quarantaine meer voor jonge kinderen zonder klachten

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

Burgemeesters adviseren kabinet bij versoepelingen dezelfde sluitingstijd voor alle sectoren

De burgemeesters in het Veiligheidsberaad adviseren het kabinet om bij versoepelingen van de coronamaatregelen voor alle sectoren dezelfde sluitingstijd aan te houden. Dat meldt persbureau ANP maandag. De maatregel maakt het „duidelijk en makkelijker communiceren”, stelt voorzitter en burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls. Bij wisselende eindtijden zal er volgens hem altijd discussie ontstaan.

Het OMT heeft het kabinet gesuggereerd dat onder meer de horeca- en cultuursector weer open kunnen tot 20.00 uur ’s avonds. De burgemeesters vinden dit advies te star. „Het mag ruimer dan dat”, zegt Bruls. Hoe laat het beraad wil dat de horeca, bioscopen of culturele sector moeten sluiten, vertelt hij niet. Het kabinet kijkt nog naar mogelijke tijdstippen en overweegt maatwerk voor bepaalde sectoren. „Dan [dinsdag, red] wegen wij alle adviezen tegen elkaar af en kijken wij hoeveel ruimte we kunnen geven”, zei minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid, VVD) maandag. Dinsdag maken premier Mark Rutte (VVD) en minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers (D66) tijdens een persconferentie bekend welke maatregelen er de komende tijd gelden.

Brancheorganisaties: werknemers moeten na negatieve test naar hun werk kunnen gaan

De werkgevers- en ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland willen dat werknemers voortaan weer naar hun werk kunnen gaan wanneer ze na contact met een besmet persoon negatief zijn getest. Dat meldt persbureau ANP maandag. De quarantaineregels moeten volgens de organisaties „zo verruimd worden dat mensen die nergens last van hebben zo snel mogelijk weer aan het werk kunnen, voor half Nederland op de bank zit zonder klachten”. Op dit moment moet een werknemer nog wel in quarantaine na contact met een besmet persoon, tenzij eerstgenoemde korter dan een week daarvoor is geboosterd of korter dan achter weken daarvoor positief is getest en is hersteld.

Een woordvoerder van VNO-NCW zegt tegen ANP: „als iemand in je huishouden positief getest is, maar jij houdt je aan de regels, bent negatief getest én hebt geen klachten, dan moet je naar je werk kunnen”. Eerder werd bekend dat er bij vakbond FNV sinds 1 december tientallen meldingen zijn binnengekomen van werknemers die terwijl ze in quarantaine zaten door hun leidinggevende onder druk werden gezet om toch naar het werk te komen. Uit een poll van FME, de werkgeversorganisatie van de technologische industrie, kwam naar voren dat driekwart van de bedrijven minder kan produceren door de quarantainemaatregelen.

OMT adviseert geen quarantaine meer voor jonge kinderen zonder klachten

Kinderen van nul tot en met twaalf jaar hoeven alleen nog in quarantaine wanneer zij klachten hebben die kunnen duiden op Covid-19. Dat schrijft het Outbreak Managament Team (OMT) in een advies maandag. De GGD kan, wanneer een klachtenvrij kind geen dagelijkse zelftest kan nemen, nog wel een quarantaine adviseren.

Wanneer dit advies wordt opgevolgd, hoeven niet alle kinderen in quarantaine bij besmettingen in een klas, een sportteam of bij een kinderopvang. Bij (milde) klachten blijft het advies gelden om thuis te blijven en een coronatest te doen.

Wel blijft het gelden dat kinderen tot en met drie jaar niet getest hoeven te worden en ook bij klachten niet thuis hoeven te blijven.

Eindexamenleerlingen mogen alsnog een examencijfer schrappen

Eindexamenleerlingen van middelbare scholen mogen net als vorig jaar een examencijfer schrappen. Dat heeft minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs, VVD) maandag laten weten. De regeling leek na eerder aangekondigde aanpassingen dit jaar niet te gelden, maar wordt nu alsnog doorgevoerd. Wiersma wil de huidige leerlingen „dezelfde kansen geven als de lichting van vorig jaar”. Het kabinet maakte eerder al bekend dat leerlingen, indien nodig, een extra herkansingsmogelijkheid krijgen en dat zij hun examens mogen spreiden over twee tijdvakken.

Het kabinet voerde de zogeheten ‘duimregeling’ in eerste instantie niet door, omdat leerlingen dan alvast zouden uitstippelen welke onvoldoende ze zouden wegstrepen. Op dat besluit is het nu teruggekomen. Het weggestreepte vak telt niet mee bij het bepalen van de uitslag, maar blijft wel zichtbaar op de cijferlijst. Leerlingen mogen alleen een onvoldoende wegstrepen als ze daardoor zouden zakken, schrijft het ministerie van Onderwijs. Ze kunnen de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde niet wegstrepen.

De leerlingen hebben dit jaar weliswaar minder te maken met lockdownmaatregelen dan de eindexamenleerlingen van vorig schooljaar, maar hebben volgens het kabinet alsnog geen normale schooltijd. Duizenden moesten in de afgelopen maanden in quarantaine, soms bleven hele klassen verplicht thuis. Bovendien hebben de leerlingen die dit jaar eindexamen doen in de voorgaande jaren ook al last gehad van de lockdown. Het aantal jongeren tussen de tien en achttien jaar met een gediagnosticeerde psychische aandoening steeg sinds het begin van de pandemie wereldwijd, meldde Unicef eind vorig jaar.

Lees ook: Duizenden leerlingen in quarantaine: ‘Het is een gekkenhuis’

Het kabinet voerde de zogeheten ‘duimregeling’ in eerste instantie niet door, omdat leerlingen dan alvast zouden uitstippelen welke onvoldoende ze zouden wegstrepen. Foto Robin van Lonkhuijsen/ANP

Vorige week recordaantal van 950.000 coronatests; vandaag maximumcapaciteit bereikt

Afgelopen week hebben de GGD’s ruim 950.000 coronatesten afgenomen: een weekrecord. Dat meldt koepelorganisatie GGD GHOR maandag. Door de sterke groei van het aantal testafspraken is maandag de maximumcapaciteit van 150.000 bereikt.

Volgens GGD GHOR is de limiet in laboratoriumcapaciteit bereikt en kunnen GGD’s niet verder opschalen met meer medewerkers. Op termijn gaan de GGD’en naar 181.500 testafspraken per dag, maar door opschalingsproblemen bij enkele laboratoria is dat nu niet mogelijk.

Als deel van de oplossing kunnen mensen zich later deze week wel bij commerciële partijen laten testen. Vanaf welke dag dat kan, is nog niet bekend. Volgens GGD GHOR „kan het voorkomen dat mensen langer moeten wachten op een test”.

GGD GHOR gaat het aantal medewerkers in het callcenter van het landelijke testafsprakennummer uitbreiden naar 7.000. Op dit moment zijn dat er 5.300, waardoor er 200.000 mensen per dag een afspraak kunnen inplannen. Desondanks is de vraag naar tests volgens de koepelorganisatie „zo hoog dat het veel tijd kost om een geschikte tijd en plek de vinden”. Met de uitbreiding hoopt GGD GHOR het aantal mogelijke coronatests per dag op te schroeven, maar volgens de organisatie ligt dat ook aan de labcapaciteit.

Maandag werd het maximaal aantal coronatests van 150.000 bij GGD’en bereikt. Foto Robin Utrecht/ANP

Kabinet wil horeca en cultuur vanaf woensdag weer tot 22.00 uur openen

Het kabinet wil dat horeca en cultuurinstellingen de deuren weer kunnen openen voor bezoekers tot 22.00 uur. Dat melden ingewijden aan NRC. Ook moeten evenementen weer deels mogelijk worden. De versoepelingen gaan direct op woensdag in, de ochtend na de volgende persconferentie van het kabinet.

Zaterdag lekte een OMT-advies uit om horeca weer onder voorwaarden tot 20.00 uur te heropenen. Toen was nog onzeker of het kabinet voor een uiterste sluitingstijd van 20.00 of 22.00 uur zou kiezen. Bij heropening moeten restaurants en cafés wel gaan werken met een aantal restricties, zoals coronatoegangsbewijzen, vaste zitplaatsen en maximale bezoekersaantallen. De sluitingstijd van 22.00 wordt nog wel voorgelegd aan het burgemeestersberaad.

Alleen geplaceerde evenementen zouden weer mogen doorgaan, met een limiet van maximaal 1.250 bezoekers in binnenruimten. In buitenruimten mag maximaal een derde van de capaciteit worden benut. Nachtclubs, festivals en ongeplaceerde evenementen kunnen nog niet heropenen. Dierentuinen, pretparken en andere doorstroomlocaties mogen waarschijnlijk ook weer open.

Dinsdagavond om 19.00 uur houden premier Mark Rutte (VVD) en minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers (D66) weer een persconferentie over de kabinetsplannen inzake de coronamaatregelen.

Een café in Winschoten opent de deuren voor gasten uit protest. Foto: Kees van de Veen

RIVM registreert opnieuw zo’n 65.000 positieve coronatests

Het RIVM heeft de afgelopen dag 64.757 positieve coronatests geregistreerd. Dat zijn er ongeveer evenveel als zondag, toen het er 65.393 waren - het hoogste aantal sinds het begin van de pandemie. Het daadwerkelijke aantal positieve tests lag op beide dagen vermoedelijk aanzienlijk hoger. Het RIVM kampt namelijk nog steeds met een achterstand van ruim 40.000 tests, die nog in de telling verwerkt moeten worden. Sinds zondag is die achterstand wel iets kleiner geworden.

In de afgelopen 24 uur ontving het RIVM acht meldingen van sterfgevallen door Covid-19. De laatste weken overlijden er niet veel mensen meer aan de ziekte, wat ook is terug te zien in de sterftecijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Die tonen sinds begin dit jaar geen oversterfte meer.

Noodkreet over coronabeleid inmiddels gesteund door 257 burgemeesters

Tenminste 257 burgemeesters ondersteunen inmiddels een oproep van Femke Halsema (Amsterdam) en Paul Depla (Breda) aan het kabinet om het coronabeleid fundamenteel te herzien. Dat bevestigt een woordvoerder van Femke Halsema na berichtgeving van het ANP. Vorige week, toen Halsema en Depla hun oproep plaatsten in de Volkskrant, waren dat nog er nog dertig, onder wie de burgemeesters van vrijwel alle grote steden.

Lees ook dit interview met burgemeester Paul Depla: ‘Vertrouw de samenleving en versoepel de maatregelen’

In de brief schreven Halsema en Depla dat na twee jaar corona een „onhoudbare situatie” ontstaan, waarin draagvlak voor de huidige maatregelen klein is. Ze noemden het „feitelijk onmogelijk” en „rechtstatelijk onwenselijk” dat de overheid burgers dwangmatig overtuigt van de juistheid van maatregelen.

Daarom vroegen de burgemeesters om een duidelijke langetermijnvisie, waarin „de waarden van onze samenleving vooropstaan”. Vrijheidsbeperkende maatregelen om corona mee te bestrijden moeten daar ondergeschikt aan zijn. „Pas als burgers hoop kunnen ontlenen aan het beleid en zien dat maatregelen ook werkelijk leiden tot de verbetering van hun persoonlijke omstandigheden en hun omgeving, kunnen zij vertrouwen hebben in de bestuurders die hiervoor verantwoordelijk zijn.”

Burgemeester Femke Halsema (Amsterdam) komt aan bij een bijeenkomst van het Veiligheidsberaad, in november vorig jaar. Foto Jeroen Jumelet/ANP

Ziekenhuisbezetting stijgt licht, IC-bezetting neemt verder af

Het aantal coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen is in het afgelopen etmaal licht gestegen. Maandag liggen er 1.141 mensen met Covid-19 op een IC of verpleegafdeling, 48 meer dan op zondag. Dat blijkt uit de meest recente cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

De stijging is vooral te zien geweest op verpleegafdelingen, waar maandag 61 meer patiënten liggen dan een dag eerder. De bezetting op de IC’s is juist gedaald: maandag krijgen 262 Covid-19-patiënten daar intensieve zorg, zondag waren dat er 275.

Eerste positieve test onder sporters en begeleiders Winterspelen Beijing

Onder de sporters en begeleiders die voor de Winterspelen zijn afgereisd naar Beijing is een eerste coronageval geconstateerd. Dat heeft de organisatie maandag bekendgemaakt. Van de 529 tests die zondag werden afgenomen onder mensen die kwamen voor de Winterspelen, waren er vier positief – één daarvan was dus van een sporter of begeleider.

Sinds begin januari testte de organisatie 2.586 mensen die naar Beijing afreisden voor de Spelen. 72 van hen kregen een positieve uitslag.

De organisatie van de Olympische Winterspelen heeft maandag een versoepeling van de strenge coronamaatregelen voor deelnemers aangekondigd. Zo wordt een test minder snel als positief beschouwd, wat vooral betekent dat recent herstelde mensen minder snel een positieve uitslag zullen krijgen. Ook wordt iemand minder snel als ‘nauw contact’ gezien: de periode dat iemand die in contact is geweest met een besmet persoon wordt teruggebracht van veertien naar zeven dagen. Een ‘nauw contact’ moet zich twee keer per dag laten testen in plaats van één keer.

Lees ook: Bij de Spelen van Beijing gelden strengere regels dan afgelopen zomer in Tokio

Medewerkers van de Olympische Spelen werken op de luchthaven van Beijing in beschermende pakken. Foto Jae C. Hong/AP

Catshuisoverleg over versoepeling coronamaatregelen begonnen

Om 09.30 uur begonnen de ministers in het Catshuis aan een overleg over de zeer waarschijnlijke versoepeling van de huidige coronamaatregelen. Vrijdag adviseerde het Outbreak Management Team (OMT) het Kabinet al onder meer de horeca- en cultuursector gedeeltelijk te heropenen. Er zal vandaag nog discussie zijn over aangepaste openingstijden voor de cultuursector en het betaald voetbal, sectoren die vooral van de avonduren afhankelijk zijn.

Lees hier wat we van de persconferentie van dinsdag kunnen verwachten: Heropening horeca- en cultuursector verwacht

Unicef slaat alarm om schoolsluitingen

Kinderrechtenorganisatie Unicef slaat alarm over de grote leerachterstanden die wereldwijd zijn ontstaan door coronamaatregelen en vindt dat het sluiten van het onderwijs zo snel mogelijk moet stoppen. Volgens het VN-kinderfonds worden bijna twee jaar na de uitbraak van de pandemie nog altijd meer dan 635 miljoen leerlingen getroffen door volledige of gedeeltelijke schoolsluitingen.

„Door de verstoring van het onderwijs hebben miljoenen kinderen minder geleerd dan als ze in de klas hadden gezeten”, zegt directeur Suzanne Laszlo van Unicef Nederland op de Internationale Dag van het Onderwijs tegen persbureau ANP. „Vooral jongere en achtergestelde kinderen lijden het grootste verlies.”

Unicef stelt dat leerlingen intensieve begeleiding nodig hebben om hun achterstanden in te halen. Zo is 70 procent van de tienjarigen in lage- en middeninkomenslanden niet in staat een eenvoudige tekst te lezen of te begrijpen, terwijl dat voor de pandemie 53 procent was. „Over de hele wereld maakt de pandemie hardnekkige ongelijkheden in het onderwijs groter”, zegt Laszlo daarover.

Kinderen dragen beschermende maskers en mondkapjes op een school in Johannesburg in Zuid-Afrika. Foto Kim Ludbrook/EPA

Welkom in dit blog

In dit blog doet de redactie van NRC maandag verslag van de belangrijkste ontwikkelingen in de coronacrisis.

Lees hier het coronablog terug van zaterdag 22 en zondag 23 januari