Artsen: Zorgverzekeraars moeten schadelijke beleggingen deur uit doen
Iedere euro in de zorgsector zou ten dienste van gezondheid moeten staan, maar dat is niet zo, stellen artsen. Zorgverzekeraars beleggen geld in zaken als vervuiling en wapens en dat moet anders.
Zorgverzekeraars beleggen miljarden euro’s in ongezonde activiteiten. Dat is vreemd, vinden artsen, want tegelijk zeggen zorgverzekeraars preventie van ziektes heel belangrijk te vinden. Het beleggingsbeleid moet daarom anders, stellen drie artsen donderdag in het tijdschrift Medisch Contact.
Volgens eerder onderzoek van de Eerlijke Geldwijzer scoren drie van de vier grote zorgverzekeraars in Nederland slecht op het gebied van milieu, klimaat en wapens. Ook een aantal kleinere zorgverzekeraars halen ruime onvoldoendes als het gaat om duurzaamheid en gezondheid, maakte Eerlijke Geldwijzer vorige week bekend.
De vier grootste zorgverzekeraars, waar bijna 90 procent van de Nederlanders bij is aangesloten, hebben een reservepot voor onvoorziene uitgaven, bij elkaar zo’n tien miljard euro. Dat geld van CZ, Menzis, VGZ en Achmea wordt belegd in onder meer aandelen. “Ze stellen wel duidelijk dat tabak is uitgesloten omdat dat slecht is voor de gezondheid”, constateert maag-darm-leverarts Serge Zweers. “Maar milieuvervuiling en klimaatverandering zijn ook grote bedreigingen voor de gezondheid. Het is bizar dat zorgverzekeraars met hun eigen beleggingspot niet in preventie investeren, integendeel zelfs. Terwijl ze wel een verklaring hebben uitgebracht dat preventie zo belangrijk is.”
Duimschroeven
Zweers trekt samen met intensivist Hugo Touw en huisarts Timor Poelmann aan de bel in Medisch Contact. Eerder stelden ze het beleggingsbeleid van pensioenfondsen in de medische sector aan de kaak. “Het gaat om minder geld dan bij de pensioenfondsen, maar alsnog gaat het om miljarden. De zorgverzekeraars hebben bovendien een buitengewone verantwoordelijkheid als het om gezondheid gaat”, stelt Zweers. “Veel mensen realiseren zich niet dat premiegeld ook belegd wordt. Als premiebetaler en als arts verwacht ik dat bij iedere euro die ze uitgeven, de gezondheid het uitgangspunt is. Zij draaien zelf de duimschroeven steeds verder aan, willen steeds meer van de sector voor hun euro’s.”
Intensivist Hugo Touw ziet in de huidige coronacrisis een extra reden om het geld in de zorgsector bewust uit te geven. Touw treedt regelmatig op de voorgrond om het belang van preventie uit te dragen. “Zeker in het begin van de pandemie zag je dat mensen met overgewicht, diabetes, veel meer risico lopen. De fossiele industrie, vervuiling, maakt mensen ook ziek. De klimaatcrisis is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie de grootste bedreiging voor de gezondheid op de langere termijn. We zouden er alles aan moeten doen om die schade te voorkomen.”
Rapportcijfer 1
Volgens de Eerlijke Geldwijzer scoren de grote verzekeraars VGZ, CZ en Menzis rapportcijfer 1 voor investeringen op het gebied van klimaat, natuur, bosbouw en fossiele brandstoffen. Achmea haalt wel een voldoende. Ook steken de vier geld in de wapenindustrie. ‘Controversiële wapens’ zoals clusterbommen, zijn uitgesloten, maar er gaan wel euro’s naar andere wapens. Alleen Achmea weert dan weer wel wapenproductie voor repressieve regimes. Het kan ook groener en meer verantwoord: de kleine verzekeraars ASR en Athora halen hogere rapportcijfers, wijst de Geldwijzer uit.
De drie artsen zagen eerder dat actievoeren tegen keuzes van pensioenfondsen vruchten afwerpt. Afgelopen juni toonde de club Groen Pensioen aan dat pensioengeld van artsen en paramedici naar wapens en vervuiling gaat. “Sindsdien is een aantal pensioenfondsen aan het veranderen. Druk werkt absoluut”, ziet Zweers. “Het is niet per definitie zo dat fondsen niet zouden willen verduurzamen. Ze hebben vaak ook een zetje en mandaat van de deelnemers nodig om in beweging te komen.” Nu willen de artsen de zorgverzekeraars wakker schudden. “De gezondheid moet centraal staan bij alles wat ze doen. Gebeurt dat niet dan kun je als verzekeringsnemer ook weg. Voor je pensioen ben je gebonden aan je eigen fonds. Maar voor een zorgverzekering valt er wat te kiezen.”
Lees ook:
Deel pensioengeld artsen en paramedici in wapens, tabak en vervuiling
Kleine pensioenfondsen in de zorg voeren een onduidelijk beleggingsbeleid. Gevolg is dat geld terechtkomt in wapentuig, sigaretten en grote uitstoters van broeikasgassen.
De financiële sector moet van zichzelf weten hoeveel klimaatrisico ze loopt, eist DNB
Banken, pensioenfondsen en verzekeraars moeten aan de slag met de rekenmachine van de toezichthouder: hoe groot zijn de risico’s die zij lopen met klimaatverandering?