Vrachtwagenchauffeur heeft last van verouderd imago: ‘Chauffeursleven is helemaal veranderd’

Genoeg reden om vrachtwagenchauffeurs in het zonnetje te zetten. Dat gebeurt vandaag tijdens de jaarlijks terugkerende Dag van de Vrachtwagenchauffeur, georganiseerd door Sectorinstituut Transport en Logistiek en Truckstar. En terecht, de chauffeurs werken hard genoeg, vinden de organisatoren.

Maar het is ook aanleiding om de grote tekorten nog eens te benadrukken. Momenteel staan er tussen de 8000 en 10.000 vacatures open voor vrachtwagenchauffeurs, was eerder in deze krant te lezen. Het personeelstekort is niet nieuw en lijkt de komende jaren alleen maar groter te worden.

Lisette van Herk, directeur van Sectorinstituut Transport en Logistiek, ziet een grote uitdaging. ,,Er is heel veel vergrijzing in de sector, er komen ook steeds minder jongeren bij en de economie groeit harder dan gedacht.” Het helpt dan niet dat de branche een wat verouderd imago heeft, zegt Van Herk. ,,Mijn vader was vrachtwagenchauffeur, maar het chauffeursleven van toen is helemaal veranderd. Toch hebben we nog steeds last van het imago van een gehaktbal etende chauffeur op de parkeerplaats, die dagen van huis is. Terwijl dit echt niet meer zo is.”

Dat ziet ook Willem Dijkhuizen, bestuurder FNV Transport & Logistiek. ,,Ik omschrijf het imago altijd zo: de naar Henk Wijngaard luisterende vrachtwagenchauffeur met een pakje shag in zijn kontzak en geruite blouse aan in een wagen met allerlei tierelantijntjes. Dat beeld is inmiddels bijna verdwenen.” Ook is het echt niet meer zo dat je als vrachtwagenchauffeur op zondag weggaat om vrijdag pas weer terug te komen, zegt hij. ,,Het gaat nu grotendeels om binnenlandse ritten voor winkeldistributie, pakketdiensten, afval- of chemisch transport.”

Van Herk zegt dat chauffeurs hun werk tegenwoordig daardoor veel beter kunnen combineren met het leven thuis. ,,Je kunt ervoor kiezen om internationaal te gaan rijden, dan ben je soms dagen van huis. Ik zag mijn vader daardoor vaak pas tegen zaterdagochtend weer thuiskomen. Maar 8- tot 10-urige werkdagen draaien is ook een optie. Dan ben je ‘s avonds gewoon op tijd thuis zijn voor het eten met het gezin of je sportavond.”

Mensen een actueler beeld geven van het beroep zou kunnen helpen bij het terugdringen van de tekorten. Maar niet zolang werkgevers blijven zoeken naar die ‘Henk Wijngaard’, zegt Dijkhuizen. ,,Nu worden er vaak drie dingen gevraagd tijdens sollicitatiegesprekken: ben je bereid om over te werken, in ploegendiensten en in de weekenden. Antwoord je op alle drie ‘ja’, dan denken ze de perfecte vrachtwagenchauffeur te hebben gevonden. Onze boodschap is: kijk daar niet alleen naar, kijk ook naar wat mensen nou eigenlijk willen.”

En dat is bijvoorbeeld: de kinderen naar school kunnen brengen. Dat kun je als bedrijf mogelijk maken door chauffeurs parttime te laten werken, zegt Dijkhuizen. ,,Zo krijg je een veel grotere vijver om in te vissen. We vissen nu nog helemaal niet in de vijver van de parttimers.”

Maar het vak is niet voor iedereen weggelegd, weet Van Herk. ,,Je moet het leuk vinden om behoorlijk zelfstandig te werken. En je moet de verantwoordelijkheid aankunnen. Jij bent verantwoordelijk voor je klanten en de lading achterin. Veel chauffeurs vinden dat erg leuk, het is uiteindelijk meer dan alleen achter het stuur zitten.”

Ook meer waardering en aandacht gaat helpen in het oplossen van de tekorten, zeggen zowel Dijkhuizen als Van Herk. De gemiddelde Nederlander zou misschien wat meer moeten gaan nadenken over wat er gebeurt als er geen vrachtwagenchauffeurs meer zijn om de schappen in de supermarkten te vullen en bouwmaterialen te leveren. Van Herk: ,,Het is eigenlijk heel gek dat mensen niet nadenken over waarom de supermarkt toch weer elke dag vol ligt. Ik ga ook na het werk bijna achteloos even een salade halen voor vanavond en bestel dan een nieuwe jas die ik morgen binnen heb.”

Dijkhuizen benadrukt dat we ook niet moeten vergeten hoe belangrijk vrachtwagenchauffeurs eigenlijk zijn in coronatijd. ,,We stonden terecht te klappen voor de zorg, maar we hadden niet in de gaten dat de zorg kon draaien doordat producten geleverd werden door chauffeurs en doordat zij het afval komen ophalen.”

Als vrachtwagenchauffeur draag je uiteindelijk behoorlijk wat bij aan de maatschappij. Dat levert volgens Van Herk veel werkplezier op bij chauffeurs. Hetzelfde geldt voor de relatief grote mate van zelfstandigheid, vrijheid en de afwisseling in het werk. ,,Je komt op veel verschillende plekken. Veel chauffeurs vinden het sociale, het contact met de klanten erg fijn. Daarnaast heb je altijd een baan, want er zijn banen genoeg, nu en in de toekomst.”

Bekijk hier al onze video's over werk en carrière: