President Joe Biden: VS zijn echt niet uit op een nieuwe Koude Oorlog
De Amerikaanse president slaat bij de Verenigde Naties een andere toon aan dan zijn voorganger. Maar hij stuit nog wel op scepsis.
Joe Biden werd niet uitgelachen, zoals zijn voorganger Donald Trump. Dat was alvast een winstpunt dat de Amerikaanse president scoorde met zijn toespraak tot de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties.
Een donderend applaus kreeg hij ook niet. En al nam Biden afstand van de met dreiging doorspekte taal die Trump in het internationale verkeer graag hanteerde, hij moet bondgenoten en tegenspelers er nog van overtuigen dat ‘Amerika eerst’ niet meer het credo is van de supermacht.
Daarvoor was zijn toespraak dinsdag het belangrijkste middel, want ook al werden veel toespraken in de Algemene Vergadering weer in persoon afgestoken, de traditie dat de Amerikaanse president beschikbaar is voor een groot aantal korte bilaterale gesprekjes is nog niet hersteld. Belangrijke potentiële gesprekspartners, zoals president Xi Jinping van China en president Vladimir Poetin van Rusland, waren niet naar New York gekomen.
Leiden met onze waarden en onze kracht
En dat terwijl Biden wel een boodschap had voor elk van hen. Met landen als China zullen de VS ‘intensief concurreren en aan kop gaan met onze waarden en onze kracht’. “We zullen opkomen voor onze bondgenoten en vrienden”, zei hij, maar de VS “zijn niet uit, echt niet, op een nieuwe Koude Oorlog, of een wereld die verdeeld is in strak gescheiden blokken”.
Dat zou China echter weleens voor holle woorden kunnen aanzien, na de geruchtmakende verkoop vorige week van atoomonderzeeërs aan Australië, dat eerst onderzeeërs uit Frankrijk had zullen kopen. Met premier Scott Morrison van Australië had Biden als enige wel een apart gesprek in New York. President Emmanuel Macron van Frankrijk, die niet was gekomen en zelfs woedend zijn videotoespraak had afgezegd, had hij dinsdagavond nog niet aan de telefoon gehad om te proberen de plooien glad te strijken.
Biden haalde het recente Amerikaanse vertrek uit Afghanistan – over de manier waarop waren de Navo-bondgenoten ook niet erg te spreken – aan als kantelpunt in de Amerikaanse aanpak. “We hebben twintig jaar conflict in Afghanistan beëindigd, en terwijl we deze periode van voortdurende oorlog afsluiten, openen we een nieuw tijdperk van voortdurende diplomatie.”
Voortaan willen de VS ontwikkelingshulp inzetten “om te investeren in nieuwe manieren waarmee je kunt zorgen dat mensen het beter krijgen overal ter wereld, om de democratie te vernieuwen en te verdedigen, en te bewijzen dat hoe uitdagend of complex de problemen ook zijn waar we mee te maken hebben, regeren door en voor het volk nog steeds de beste manier is om al onze mensen te helpen”.
Bommen en kogels kunnen ons niet verdedigen tegen Covid-19
Als grootste uitdagingen noemde hij de coronapandemie en klimaatverandering. “Bommen en kogels kunnen ons niet verdedigen tegen Covid-19 of toekomstige varianten ervan”, zei hij. Vaccins kunnen dat wel, en hoewel tot nu toe vooral de rijke landen daarover beschikken, zei Biden trots dat vliegtuigen met in totaal meer dan 160 miljoen doses waren geland in honderd landen, “zonder dat daar iets tegenover hoefde te staan”. Hij is woensdag gastheer van een virtuele topconferentie, waar hij een nog grotere Amerikaanse bijdrage zal aankondigen.
Hetzelfde wil hij bereiken voor klimaatverandering. Hij wil op dat gebied de hulp aan armere landen verdubbelen. “Dat zal de VS de leidersrol geven in het financieren van klimaatmaatregelen, en samen met kapitaal van private geldgevers zullen we het doel bereiken, 100 miljard dollar in te zetten voor de financiering van klimaatmaatregelen in ontwikkelingslanden.”
Maar daar heeft de president wel het Congres voor nodig. En in Washington DC, waarheen Biden dinsdag na zijn gesprek met de Australische premier terug vloog, zal het inlossen van die belofte niet zo gemakkelijk zijn als het in New York klonk.
Lees ook:
Krijgt Biden de internationale samenwerking weer op de rails?
Bij de Verenigde Naties zijn de ogen deze week vooral gericht op de Amerikaanse president Joe Biden. Is de tijd rijp voor nieuw internationaal overleg?