Het schip dat het Suezkanaal blokkeerde, bereikt eindelijk de Rotterdamse haven

‘Kijk, je ziet de sleepboot nu al indraaien richting de ligplaats.’ Herme de Graaf wijst naar een relatief klein vaartuig. Iets daarachter, aan een sleeptouw, doemt een reusachtig groen schip op: de Ever Given. Het is 04.15 uur en volgens de Graaf – vandaag schipper van persboot KRVE 17 – is het spannendste deel van de aankomst zojuist aangebroken. ‘Of nou ja, spannend …’

De Graaf is een van de ‘roeiers’ van de Koninklijke Roeiers Vereniging Eendracht (KRVE) – al komt bij het werk dat ze doen al lang geen roeiboot meer kijken, zoals vroeger. In 1895, toen de KRVE werd opgericht, roeiden de mannen naar schepen toe om de trossen op te halen, waarna ze naar de meerpalen voeren om ze daar vast te maken. Nu verplaatsen de roeiers zich in snelle motorboten. 

Normaal gaat dat zonder al te veel pottenkijkers, vandaag varen er een stuk of dertig journalisten en fotografen mee van over de hele wereld. Ook de Rotterdamse waterpolitie komt even kijken. Grappig, vindt De Graaf: ‘Ik dacht dat iedereen die boot alweer vergeten was.’

Wereldberoemd

Het 400 meter lange containerschip van rederij Evergreen werd op 23 maart in één klap wereldberoemd, nadat het vast was komen te zitten in het Suezkanaal. Pas na zes dagen wist de Nederlandse baggeraar Boskalis het schip vlot te trekken uit een van de belangrijkste slagaders van de wereldeconomie. Maar terwijl de schepen in de lange file achter de Ever Given hun reis vervolgden, werd het blokkeerschip aan de ketting gelegd.

Wat volgde was een maandenlange juridische strijd rond een schadeclaim, tussen de Suez Canal Authorities (SCA) en Shoei Kisen Kaisha, eigenaar van het schip. Naar verluidt is er uiteindelijk een overeenkomst gesloten ter waarde van 550 miljoen dollar (ruim 465 miljoen euro). Flink minder dan de originele schadeclaim van 916 miljoen dollar.

Op 7 juli kon de Ever Given eindelijk koers zetten naar Rotterdam, zij het langzamer dan normaal door schade aan het schip. ‘Die extra dag kan er ook nog wel bij’, zegt Rob Bolte. De mede-eigenaar van meubelzaak Robbies is vooral blij dat het schip eindelijk los is, want ergens tussen de 17 duizend kleurrijke containers vol Ikea-spullen, zonnepanelen en schoolagenda’s staan de drie containers van Bolte. Tot de nok gevuld met tuinmeubels.

Bederfelijke goederen

Toch kan Bolte pas opgelucht ademhalen als de spullen bij de klant staan. ‘De komende dagen moeten al die containers nog van het schip af. En ik heb gehoord dat de Rotterdamse haven eerst zeker wil weten dat alle containers ook weg kunnen.’

Dat kan lastig worden nu er een kans bestaat dat een deel van de afnemers de containers niet komt ophalen. Zij moeten voor ontvangst namelijk eerst meebetalen aan de geleden schade, vanwege de zogenoemde averij-grosse. Dit eeuwenoude onderdeel van het zeerecht zorgt ervoor dat de schadekosten worden verdeeld over de eigenaren van het schip en die van de vracht. Voor de meeste ladingeigenaren is dat geen probleem. Hun vracht is verzekerd, net als de meubels van Robbies. Maar veel onverzekerden hebben hun zaken nog niet op orde.

‘Het kan bij onverzekerde vracht of spullen met lage waarde verleidelijk zijn om de container te laten staan. Helemaal als er bederfelijke goederen in zitten’, zegt Hans Nagtegaal, directeur containers bij de Rotterdamse haven. Hij is niet bang dat er veel containers in de weg blijven staan. ‘De rederij heeft laten weten dat bij 85 procent van de containers alles inmiddels netjes geregeld is.’

Claims

En de resterende 15 procent van de 9.000 containers die in Rotterdam worden gelost? Ook die zullen merendeels snel worden vrijgegeven, stelt Nagtegaal, al kan de afhandeling van alle schade jaren duren. De containerexpert verwacht dat de ladingeigenaren claims gaan indienen bij de Japanse scheepseigenaar en bij rederij Evergreen vanwege alle vertraging. ‘Al is het maar de vraag of die zullen slagen.’

De komende dagen zullen de haven en de Ever Given met zijn 23-koppige Indische bemanning – van wie er 16 al sinds het vertrek begin maart uit de Zuid-Chinese haven Yantian onafgebroken aan boord zijn – in ieder geval nog druk zijn met het lossen van alle containers. Daarna vaart het als blokkeerschip beruchte gevaarte door naar het Engelse Felixstowe om vervolgens naar Duinkerken af te reizen voor reparatie.

Het is 5.40 uur en de wind is gaan liggen als de trossen van de Ever Given worden vastgezet. Over de radio van Herme de Graaf zijn de laatste, bijna onverstaanbare, aanwijzingen te horen van de loods. ‘Het is mooi geweest’, zegt De Graaf tevreden na een shift van twaalf uur. Morgen weer een nieuwe dag om minder bekende, maar net zo reusachtige containerschepen veilig aan wal te brengen.