Valt BIJ1 door ruzie en achterklap uiteen?

Ruzie en achterklap houden de jonge partij Bij1 in de greep. De partij dreigt vier maanden nadat ze een Kamerzetel heeft verworven alweer uiteen te vallen. Alhoewel partijleider Sylvana Simons denkt schoon schip te hebben gemaakt.

Aanleiding voor de ruzie is de schorsing van nummer 2 van de lijst, Quinsy Gario. De kunstenaar Gario kreeg in 2014 nationale bekendheid door Zwarte Piet als racistisch fenomeen op de kaart te zetten. Hij geldt als het grote voorbeeld voor de emancipatie van gekleurde Nederlanders. 

Maar volgens de verklaring van de partijvoorzitter Jursica Mills is aangetoond dat hij ‘manipulatief, disrespectvol en toxisch gedrag’ vertoonde. Gario houdt vol zich absoluut niet in deze kwalificaties te herkennen, en hij verwijt het partijbestuur er nooit eerder op te zijn aangesproken. 

‘Digitale lynchpartij’

Volgens Gario worden er vooral rekeningen vereffend. Hij voelt zich blootgesteld aan een ‘digitale lynchpartij’. De vraag is wat zijn achterban gaat doen na de lezing van het partijtop. Leden eisten eerder opheldering en eerherstel van Gario. Verwijten over een te ‘wit’ partijbestuur en pogingen van een machtscoup in Bij1 vlogen de laatste dagen over en weer. 

Bij1 hield zaterdag een besloten ledenvergadering waar journalisten niet welkom waren. Het is daarom onduidelijk hoeveel leden de vergadering bijwoonden en wat zich daar precies heeft afgespeeld. In reactie op alle mediadruk verspreidde het partijbestuur via het eigen Twitterkanaal wel een verklaring van partijvoorzitter Mills over de schorsing van Gario. De tekst van de toespraak van Sylvana Simons kwam later op de website van Bij1.

Simons en partijvoorzitter Mills bieden meermaals excuses aan aan de zestien mensen die ‘een signaal’ over het gedrag van Gario bij het bestuur hebben neergelegd. Juist deze ‘signaalmensen’ kregen het op sociale media afgelopen week ‘zwaar te verduren’, terwijl zij de slachtoffers zijn die beschermd moeten worden, aldus Mills. 

‘Vuile was buitengehangen’

Mills zei ook geen goed woord over te hebben voor degene die de schorsing van Gario vorige week naar Trouw heeft gelekt. “Daarmee is het imago van Quinsy Gario beschadigd en de vuile was buiten gehangen.”

Het partijbestuur meent uiterst zorgvuldig met de zestien signalen over Gario te zijn omgegaan door extern een onafhankelijk Landelijke Klachtenbureau in te schakelen voor onderzoek. Gario weigerde echter hiervoor een geheimhoudingsverklaring te tekenen, en hij gaf later aan geen tijd te hebben om de conclusies van het onderzoeksrapport te bespreken. Daarom besloot het bestuur zelfstandig tot de schorsing.

Gario is ‘onthutst, geschrokken en verdrietig’ over wat er over hem wordt gezegd en hij beraadt zich nog over welke stappen hij zal ondernemen. De voorzitter gaf enkele trefwoorden uit het opgestelde rapport: “Zin doordrijven, manipulatief gedrag, stoken, disrespectvolle omgang, groepsdruk creëren, voor het blok zetten, weglopen, niet open staan voor gesprek en meer.”

‘Paard van Troje’

Volgens Sylvana Simons is de schorsing van Gario een logisch gevolg van ‘de revolutie’ die zij nastreeft. Ze heeft er vooral ‘spijt’ van dat ze met Gario een ‘paard van Troje’ in huis haalde. De revolutie gaat niet alleen over de zwart-wit-discussie en koloniale samenleving, maar juist ook tegen ‘seksisme, anti-lhbtiqia-sentimenten, validisme en klassisme’. En als ze dat in de samenleving bestrijdt, moet ze dat ook in haar eigen partij doen, stelt Simons. “Je kunt niet van mij vragen Rutte op zijn wangedrag aan te spreken maar mij vragen dat niet bij Quinsy Gario te doen. Bij de oprichting van de partij gold voor mij als gelofte: niemand is groter dan het ideaal, niemand is verheven boven kritiek.”

Lees ook: Het conflict met Quinsy Gario legt het geruzie bloot in Bij1

Het intrekken van het lidmaatschap van Quinsy Gario leidt tot verzet bij prominente leden en in lokale afdelingen van Bij1. Vooral het landelijk partijbestuur, dat in meerderheid een lichte huidskleur heeft, moet het ontgelden. Dat wordt racisme en ‘koloniale machtsspelletjes’ verweten. De onrust in Bij1 komt op het moment dat de partij er uitstekend voor leek te staan.