Drukte op de wegen is terug, toename van 40 procent

Gemiddeld zitten de 10.000 mensen van wie de verplaatsingen voor het onderzoek dagelijks gevolgd worden, nu ongeveer een half uur per dag in de auto. In januari was dat nog 22 minuten, maar sindsdien neemt het geleidelijk toe, net als het aantal ritten dat we maken. Ook het aantal verplaatsingen per fiets en met het ov zit al een paar maanden in de lift.

De versoepelingen die 28 april zijn doorgevoerd, lijken die ontwikkeling verder te versterken. Afgelopen vrijdag, toen winkelen zonder afspraak weer een paar dagen mogelijk was, bereikte het aantal autoritjes het hoogste niveau sinds 11 december. In veel stadscentra stonden gisteren opnieuw lange rijen voor de winkels. Uit cijfers van ING blijkt dat de pinomzet sinds vorige week fors is toegenomen, voor modewinkels zelfs met 200 procent.

Versloffen

Minister Hugo de Jonge waarschuwde deze week al voor het ‘versloffen’ van de naleving van de maatregelen. Ook het OMT toont zich ongerust over de gevolgen van deze drukte. Sterker nog: juist het enthousiasme waarmee Nederland de herwonnen vrijheden ‘viert’ kan er wel eens toe leiden dat verdere versoepelingen in de ijskast blijven.

De drukte op Koningsdag en in de winkelstraten wijst er volgens het OMT op dat het maar de vraag is of Nederlanders de coronamaatregelen die wél nog steeds van kracht zijn goed naleven. Modellen gaan daar vanuit, maar het OMT vermoedt dat die aanname te optimistisch is. Ook constateren de adviseurs van het kabinet dat het personeel in de zorg het dermate zwaar heeft, dat sturen op een belangrijke daling van de ziekenhuisbezetting tot 1 juli ‘een noodzakelijkheid’ wordt.

Daardoor is het de vraag of de tweede stap in het versoepelingsplan van het kabinet (waarbij onder meer dierentuinen en sportscholen heropenen) echt op 18 mei genomen wordt. Het OMT wil eerst een daling van 20 procent van het aantal nieuwe ziekenhuisopnamen zien. Daar zijn we voorlopig nog niet. Op de verpleegafdelingen van de ziekenhuizen is het aantal nieuwe opnames ongeveer even hoog als een week geleden, op de ic zelfs 4 procent hoger. Het aantal besmettingen daalt de laatste dagen wel licht.

Avondklok

De afschaffing van de avondklok heeft er toe geleid dat het aantal Nederlanders dat tussen 22.00 uur en 4.30 uur buitenshuis is met ongeveer 60 procent is toegenomen. Vooral op zaterdag benutten veel mensen de mogelijkheid om weer naar buiten te gaan, blijkt uit cijfers van het Nederlands Verplaatsingspanel (NVP).

Mensen verplaatsten zich daarbij vooral per auto, stelt Tineke School van Dat.mobility, een van de partijen achter het NVP. Maar ook in het openbaar vervoer werd het drukker na 22.00 uur, meldt ov-chipkaartbedrijf Translink. Op de eerste woensdag en donderdag zonder avondklok checkten tussen 22.00 en 00.00 uur gemiddeld ruim 43.000 mensen in bij trein, bus, tram of metro. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een week eerder. In het weekend is een vergelijkbare ontwikkeling te zien.

Feestjes

Het aantal mensen dat bij het vallen van de nacht het huis uitgaat is nog steeds niet heel erg groot. Ruim 4 procent van de deelnemers aan het panel, die met een app op hun mobiele telefoon worden gevolgd, verplaatst zich na 22.00 uur. Op zaterdag 1 mei was dat ruim 5 procent. Dat is nog steeds een stuk minder dan voor corona, toen bijvoorbeeld de horeca open was en er feestjes waren. Toen was op weekenddagen tussen de 10 en 14 procent van de panelleden na tienen op pad.

De avondklok was in Nederland van kracht sinds 23 januari, aanvankelijk vanaf 21.00 uur ‘s avonds. Op 28 april werd hij opgeheven. De effectiviteit van de maatregel werd omgeven met de nodige discussie, zeker nadat Ernst Kuipers vorige week stelde dat het geen aantoonbaar effect heeft gehad op de ziekenhuisopnames.

Het OMT heeft zich altijd op het standpunt gesteld dat de avondklok, in combinatie met de invoering van de regel dat maar één persoon tegelijk ergens op bezoek mag gaan, een dempend effect van ongeveer 10 procent heeft op de verspreiding van het virus.