Regeringspartij Zuid-Afrika schorst eigen corrupte kameraden

De Zuid-Afrikaanse president Cyril Ramaphosa heeft met de schorsing van een van zijn grootste tegenstanders een belangrijke overwinning geboekt in de strijd tegen corruptie binnen zijn eigen partij. Het bestuur van regeringspartij ANC liet woensdagavond per brief aan de secretaris-generaal van de partij Ace Magashule weten dat hij is geschorst. Justitie verdenkt hem van betrokkenheid bij een groot corruptieschandaal.

Magashule wordt gezien als de belangrijkste sympathisant van de in 2018 wegens corruptie afgetreden president Jacob Zuma, die zelf ook terecht moet staan. Een aantal andere vooraanstaande partijbestuurders die worden verdacht van corruptie werd woensdag eveneens geschorst.

President Ramaphosa nam in 2018 het leiderschap over van Zuma met de belofte schoon schip te maken. Maar veel Zuma-sympathisanten hielden hun functies binnen de partij en werkten Ramaphosa openlijk tegen. Secretaris-generaal Ace Magashule (61) ging daarin het verst. Hij werd in november aangeklaagd wegens betrokkenheid bij een fraudezaak ter waarde van 15 miljoen euro die werd gepleegd toen hij nog premier was van de Vrijstaatprovincie. Hij weigerde daarna af te treden.

De partij bepaalde in maart dat leden die strafrechtelijk worden vervolgd voor corruptie, moeten aftreden. Magashule weigerde daaraan gehoor te geven. Toen hij gisteravond alsnog de officiële schorsingsbrief van zijn partijgenoten ontving, stuurde Magashule de pers een brief waarin stond dat niet hij maar president Ramaphosa was geschorst.

Sinds het aantreden van Ramaphosa wordt er veel onderzoek gedaan naar corruptie binnen de regeringspartij. Zuid-Afrikanen kunnen dagelijks de hoorzittingen volgen van een onderzoekscommissie die blootlegt hoe tijdens de regeerperiode van Jacob Zuma staatsbedrijven werden leeggeroofd. Het belangrijkste symbool van die roof is de nationale luchtvaartmaatschappij South African Airways, waarvan de vliegtuigen al maanden aan de grond staan.

Tijdens de hoorzittingen getuigde de ex-echtgenote van voormalig minister van Binnenlandse Zaken Malusi Gigaba dat haar man soms met een kofferbak vol contant geld thuiskwam.

Lees ook ‘De maffiapraktijken’ in het hart van het ANC

Speciale eenheid

President Jacob Zuma heeft geweigerd te verschijnen voor de onderzoekscommissie, die de hoogste rechtbank heeft gevraagd hem te arresteren. Dat is nog niet gebeurd. Zuma moet ook terechtstaan voor geld dat hij zou hebben ontvangen voor hij in 2009 president werd.

Toen Ramaphosa vorige week zelf voor de onderzoekscommissie moest verschijnen complimenteerde hij de klokkenluiders en Zuid-Afrikaanse journalisten die in de afgelopen jaren de corruptie hebben blootgelegd. Hij noemde die journalisten „patriotten”. President Ramaphosa riep vorig jaar een speciale politie-eenheid in het leven die ANC-bestuurders moet vervolgen wegens misbruik van fondsen die werden vrijgemaakt voor de bestrijding van het coronavirus.

„Ramaphosa heeft de grootste hervormingsslag tot nu toe gewonnen”, schreef voormalig hoofdredacteur Ferrial Hafajee woensdag in de Daily Maverick. „Dit is een keerpunt in de strijd tegen corruptie.”