Maria (22) wil alleen de naam en het gezicht van haar vader, K34, kennen
Donorkind Maria schrijft historie: ze heeft de rechter ingeschakeld om te achterhalen wie haar biologische vader is. De zaak draait om een ethisch dilemma: wiens rechten wegen zwaarder, die van een kind om haar wortels te kennen, of een ouder om anoniem te blijven?
Hem de hand schudden hoeft ze niet. Maria heeft geen interesse in de details van zijn leven, noch verlangt ze naar verjaardagsfeesten met zijn gezin. De wens van haar donorvader om geen contact te hebben respecteert ze. Zijn naam en gelaatstrekken kennen is alles waar ze op hoopt. “Ik zit nu met een onbekende helft, heb behoefte aan rust in mijn hoofd.”
De 22-jarige Maria stond gisteren samen met haar moeder Hedda voor de rechter in Arnhem. Door te procederen probeert ze het Rijnstate Ziekenhuis te dwingen haar te vertellen wie ‘K34’ is, de donor met wiens sperma ze in 1996 werd verwekt. Ze wil haar wortels kennen. “Niet alleen voor mezelf, maar ook voor mijn eventuele kinderen.”
Andere pogingen zijn identiteit te achterhalen, liepen dood. Want toen Maria het ziekenhuis in 2017 aanschreef, bleek ‘K34’ zijn status te hebben veranderd. Hedda koos wel bewust voor een zogeheten ‘bekende donor’, wiens kinderen na hun zestiende verjaardag eventueel contact met hem konden opnemen, maar haar spermadonor zag later af van die mogelijkheid. Hij wenst anoniem te blijven.
Klem
Het ziekenhuis zegt het gevoel te hebben klem te zitten. Het heeft geen antwoord op de vraag die boven deze rechtszaak hangt: weegt het recht van een kind zwaarder, om te weten van wie het afstamt, of het recht van ouders om anoniem te blijven?
De verdediging stelde zich de onzekerheid van Maria te kunnen invoelen: “Het is geen onwil”. Maar geeft het ziekenhuis de naam van haar biologische vader prijs, dan kiest het kant en handelt het naar eigen zeggen onrechtmatig. Ook vraagt het ziekenhuis zich af of Maria zich met haar wens niet moet wenden tot de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting, die sinds 2004 bemiddelt tussen donorkinderen en hun ouders.
Uitgerekend zij
‘K34’ hoeft nergens bang voor te zijn, benadrukten Maria en Hedda meermaals, ze zullen zijn privacy respecteren. Bovendien begrijpen ze niet hoe hij zijn status plots heeft kunnen veranderen naar anoniem. “De belofte die ik mijn dochter heb gedaan, om haar als zij groter was te vertellen wie haar biologische vader is, heb ik niet waar kunnen maken”, zei moeder. “Mijn dochter is een door en door fatsoenlijk mens, discreet, empathisch en behulpzaam. En uitgerekend zij is bedrogen.”
Over acht weken doet de rechter uitspraak. Het vonnis kan grote gevolgen hebben. Mocht Maria de zaak winnen, dan zullen andere donorkinderen die verwekt zijn vóór 2004 – het jaar waarin anonieme donatie werd verboden in Nederland – mogelijk aangemoedigd worden ook bij de rechter te vragen om hun afstammingsgegevens.
Lees ook:
Donorkind vindt halfbroer na jaren speurwerk: ‘Ik zit op een blauw wolkje’
‘DNA-detective’ Fiom beloofde te speuren naar verwantschap tussen donorkinderen. Maar het DNA van Josine van Dongen lag jarenlang naast dat van haar halfbroer, zonder dat iemand het doorhad.
Bekroond boek schept huiveringwekkend beeld over spermafraude
Louis, een autistische, Nederlands-Surinaamse spermadonor, kreeg zo’n 200 kinderen. Ook bij witte stellen. De arts pleegde ook zelf spermabankfraude, tekent een Poolse journalist op.