Ex-voorzitter Geert Dales spaart geen vijand in boek over instorting 50Plus

‘Wat moet je daar’, was de vraag die echtgenoot Rinze telkens stelde aan Geert Dales, na weer een uit de hand gelopen ledenvergadering of een dreigend briefje op de deurmat. Wat moest je daar, is ook de vraag die de lezer van Tien zetels beklijft. In 300 pagina’s geeft Dales zijn kijk op het zelfs voor 50Plus-begrippen ongekend bloedige interne conflict, dat de ouderenpartij dit jaar tot de rand van de afgrond heeft gebracht.

Therapie

Dales schreef zijn boek in nog geen drie maanden. Het was een vorm van therapie, na twee doldwaze jaren als partijvoorzitter van 50Plus. Hij, de voormalig wethouder van Amsterdam, de ex-burgemeester van Leeuwarden, zou de ouderenpartij na jaren vol vetes en intriges eindelijk professionaliseren. Het resultaat is bekend: 50Plus spatte uiteen. Dales vertrok, net als de ervaren partijleider Henk Krol. In de peilingen haalt 50Plus één zetel in de Tweede Kamer, mijlenver van de tien waarop de partij eerder mocht hopen.

Dit boek is ‘geen rancuneus vlotschrift waarin gram wordt gehaald of oude rekeningen worden vereffend’, schrijft Dales in het voorwoord. Toch leest het als precies dat. Een bloemlezing: Statenlid Willem Bakx heet ‘Willem Achterbaks’, ex-partijbureaumanager Peter Pont wordt vanwege ‘zijn embonpoint’ ook wel ‘Peter Kilo of Peter Pint genoemd’, senator Martine Baay is ‘dom, arrogant en een hinderlijke ruziezoeker’, de opstandige afdelingsvoorzitter Alfons Leerkens ‘een opgeblazen putschist' met ‘havo als hoogste opleiding’. Partijoprichter en ‘raspoetineske manipulator’ Jan Nagel is ‘het Kwaad Zelf’, volgens echtgenoot Rinze dan.

Henk Krol

Ook in Henk Krol is Dales zwaar teleurgesteld. Na hun breuk met 50Plus ging Krol in zee met voormalig FvD-man Henk Otten (‘de vlerk’) en liet hij zijn oude voorzitter vallen, vlak na nog een 'reuzegezellig’ avondje bij Dales thuis. ‘We kregen planten voor ons nieuwe dakterras en een sfeerlamp op zonne-energie.’

Onthullend is Tien zetels niet. Daarvoor lekten de 50Plussers te kwistig. Wel komt Dales met een analyse over waarom de ouderenpartij al sinds de oprichting in 2010 met zichzelf overhoop ligt. Door een gebrek aan lokale afdelingen - 50Plus heeft lang niet in gemeenteraden willen meedoen - is er nauwelijks sprake van lokale werving, selectie en training van politici. Het gevolg is een instroom van ‘allerhande politieke gelukszoekers’ die eenmaal op het pluche ‘hun goddelijke gang gaan’.

Ook de opvolger van Henk Krol, Liane den Haan, heeft geen 50Plus-wortels. Jan Nagel - voor de vierde keer partijvoorzitter - vroeg haar als lijsttrekker, hoewel Den Haan als voorzitter van ouderenbond ANBO intensief meewerkte aan het pensioenakkoord dat 50Plus te vuur en te zwaard bestreed. In de oproer die dat in de partij veroorzaakte, zag Dales zijn eigen gelijk: tegen het 50Plus-dna is geen kruid gewassen.