ING ontweek mogelijk Amerikaanse sancties tegen Rusland
ING probeerde in 2014 mogelijk om Amerikaanse sancties tegen Rusland te omzeilen, al had de bank in 2012 een recordboete betaald voor zo’n kwestie.
ING heeft in augustus 2014 geprobeerd een bedrag van ruim 45 miljoen dollar over te maken naar VEB Leasing, een dochter van de Russische staatsbank Vnesheconombank. Die staat sinds juli 2014 op de Amerikaanse sanctielijst vanwege de Russische inmenging op de Krim. De betaling werd daarom op 7 augustus geblokkeerd, waarna ING op 14 augustus hetzelfde bedrag nog eens verzond. Deze tweede keer liet ING de naam VEB Leasing weg uit de betaalgegevens.
Dat blijkt uit een intern rapport van de Amerikaanse Bank of America. Die bank is een partner van ING en handelt dollartransacties af voor de Nederlandse bank. Bank of America deed een melding aan FinCen, de Amerikaanse financiële inlichtingendienst. Het Internationaal Consortium voor Onderzoeksjournalisten (ICIJ) publiceert deze week onthullingen uit ruim tweeduizend van deze bankmeldingen aan FinCen. Nieuwsmedium BuzzFeed kreeg die in handen en droeg ze over aan het consortium, waar Trouw, het Financieele Dagblad en onderzoeksplatform Investico bij aangesloten zijn.
Het bewust weglaten van betaalinformatie om zo onder sancties uit te komen heet wire stripping, vrij vertaald ‘transacties uitkleden’. Bank of America schrijft dat het gedrag van ING daar alles van weg heeft. Het opnieuw verstuurde bedrag is hetzelfde als dat van een week daarvoor, en de gesanctioneerde naam is weggelaten. Gevraagd om een reactie, zegt ING dat het haar beleid is om niet op individuele klanten of transacties te reageren. Ze kan dus niet op de zaak ingaan. Het is niet bekend of FinCen de melding heeft doorgespeeld aan opsporingsinstanties.
Twee jaar eerder was ING al zwaar beboet
ING was in 2012, twee jaar eerder, al zwaar bestraft in Amerika vanwege sanctie-omzeiling. In een schikking met de Amerikaanse autoriteiten van 619 miljoen dollar - een record destijds - moest de bank boeten voor het doorlaten van betalingen aan onder meer Cuba en Iran. Dat zou tussen 1990 en 2007 zijn gebeurd en gaan om een totaalbedrag van zo’n 1,6 miljard dollar. Ook toen haalde ING betaalinformatie weg om te verhullen dat het geld naar gesanctioneerde landen en bedrijven ging, stelden de Amerikaanse autoriteiten in 2012.
Het lijkt er sterk op dat de bank in 2014 hetzelfde pad bewandelde, concludeert de Amerikaanse sanctie-expert Timothy White. “Waarom zou je die betaaldata anders weghalen?” Zijn adviesbureau AML RightSource adviseert banken over het voldoen aan regels rond sancties en het tegengaan van witwassen.
Mocht ING indertijd menen dat deze betaling niet onder de sancties viel, dan was wire stripping niet de oplossing, zegt White. “Dan moet ING die zaak bepleiten bij de Amerikaanse bank die de betaling behandelde, zodat die haar standpunt kan heroverwegen.” Dat beaamt Hdeel Abdelhady, sanctie-advocaat en universitair docent aan George Washington University Law School. “Zelfs als ING goede redenen had om aan te nemen dat VEB Leasing buiten de sancties viel, dan is wire stripping een probleem.”
‘ING speelde hier met vuur’
Dat ING eerder is beboet, is hier van belang, zeggen beide experts. Het Office of Foreign Assets Control (Ofac), het Amerikaanse overheidsorgaan dat sancties uitvaardigt, werkt met periodes van vijf jaar. Werd een bank minder dan vijf jaar geleden ook al beboet voor wire stripping, dan komt bureau harder in het geweer.
White: “Ik weet niet of Ofac deze zaak op de radar heeft staan, maar ING speelde hier met vuur. Je vraag je af: hoe winstgevend waren deze betalingen dat de bank dit soort risico’s wilde lopen?”
Ook de Utrechtse hoogleraar internationaal recht Cedric Ryngaert ziet mogelijke problemen in de betaling aan VEB Leasing, al houdt hij er rekening mee dat er in augustus 2014 nog wat onduidelijkheid bestond over het precieze toepassing van de sancties tegen Rusland. “Mogelijk heeft Ofac zich daarom onthouden van rigoureuze handhavingsacties”, zegt hij.
ING, dat eerder nog liet weten niet op individuele zaken te willen reageren, laat woensdag via persbureau ANP weten dat de transactie van 45 miljoen naar een dochterbedrijf van Vnesheconombank een “administratieve fout” was. De bank meldt dat de genoemde gesanctioneerde partij “geen partij was bij de betalingstransactie”, en dat een verwijzing naar de partij “ten onrechte was toegevoegd aan een van de systeemvelden voor de transactie”. ING zegt dat de fout in 2014 besproken was met de relevante Amerikaanse autoriteiten en dat er verder geen actie was ondernomen.
Eerder werd uit de FinCEN Files duidelijk dat de Russische oliemiljardair Roman Abramovitsj via bankrekeningen bij ING Nederland voor ruim 1 miljard euro aan transacties heeft gedaan die door Deutsche Bank als verdacht werden gezien. Op dat geval reageerde ING woensdag niet.
Lees ook:
Abramovich deed via ING voor miljard aan verdachte betalingen
Als klant bij ING kon oligarch Abramovich enorme bedragen overboeken die volgens een andere bank verdacht waren.
De vraag van 1 miljard: waarom bankiert Abramovich bij ING in Nederland?
Waarom stalde Roman Abramovich, de eigenaar van voetbalclub Chelsea en wereldberoemd oligarch, zijn geld uitgerekend bij ING in Nederland? En had die bank niet sneller moeten ingrijpen toen zijn transacties als verdacht waren aangemerkt?