Iran: verkeerd ingestelde radar leidde tot neerhalen Oekraïens vliegtuig

Een „menselijke fout” bij het instellen van de radar van een luchtafweersysteem is de belangrijkste oorzaak van het neerhalen van een Oekraiens passagierstoestel in januari door Iraanse strijdkrachten. Dat is de conclusie van het Iraanse onderzoek naar die ramp. Alle 176 inzittenden van de vlucht van Ukraine International Airlines kwamen om het leven. Het rapport is zaterdagavond laat vrijgegeven, melden internationale persbureaus zondag.

Vlucht PS752 naar Kiev werd met twee raketten uit de lucht geschoten, kort nadat de Boeing 737 was opgestegen van het vliegveld van Teheran. Militairen van een Iraanse luchtverdedigingseenheid zouden zijn „vergeten” om de instellingen van het radarsysteem aan te passen. Daardoor werd het burgertoestel aangezien voor een kruisraket en als vijandig doelwit aangemerkt. Daarbovenop zou vervolgens ook de communicatie met de militaire bevelhebbers, om toestemming te krijgen voor het afvuren, verkeerd zijn gegaan.

Lees ook Hoe vlucht PS752 precies werd neergehaald

Ramp tijdens militaire spanningen

Juist voordat het Oekraïense vliegtuig werd waargenomen, had het Iraanse leger zelf ballistische raketten afgevuurd op een militaire basis van de Verenigde Staten in buurland Irak, waardoor de Revolutionaire Garde beducht was voor een tegenaanval. Spanningen tussen de VS en Iran waren in januari snel opgelopen, nadat de Iraanse generaal Qassem Soleimani was gedood bij een Amerikaanse drone-aanval.

Aanvankelijk ontkende Iran dat het achter het neerschieten van de Boeing zat. Dat leidde tot forse kritiek van onder meer de VS, Oekraïne en Canada. Toen de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif en president Hassan Rohani de fout toegaven, spraken zij van een „grote tragedie” en een „onvergeeflijke vergissing”.

In het verslag van het onderzoek, dat volgens internationale afspraken werd ingesteld na de ramp, wordt nu geconcludeerd dat de luchtvaartmaatschappij geen verwijten kan worden gemaakt. Zo citeert persbureau AP: „Toen de eerste raket werd afgevuurd, vloog het vliegtuig op een normale hoogte en via de reguliere route.”