Teruglezen | Grapperhaus belooft vandaag nog advies coronagevaar na protest, virologen noemen het ‘serieus risico’

Dit liveblog is gesloten. Lees hier verder.

Ook artsen hebben 'met afgrijzen' gekeken naar de demonstratie gisteren op de Dam in Amsterdam. Dat zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. ,,Het ging om 5000 mensen vanuit het hele land die langdurig dicht bij elkaar stonden en de meeste omstanders niet direct kennen. De kans is zeer reëel dat er mensen met corona waren. En de kans dat zij dat hebben overgedragen is ook zeer reëel", aldus Kuipers.

De anti-racisme betoging gisteravond op de Dam trok zo’n 5000 demonstranten en maakt veel los. Velen vrezen dat de massa-bijeenkomst een nieuwe coronagolf gaat veroorzaken. Hoe groot is de kans op zo’n berucht ‘superspreadingevenement’? Lees hier meer. 

Onderwijsorganisaties kijken tevreden terug op de eerste dag waarop veel middelbarescholieren weer naar school mochten komen, na een wekenlange sluiting. ,,Wij hebben de indruk dat het goed en volgens plan is verlopen", zegt een woordvoerder van de VO-Raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs. Ook de Algemene Onderwijsbond (AOb) heeft geen wanklanken gehoord.

,,Het is rustig verlopen, scholen trekken gewoon hun plan. Ze beginnen rustig aan, met kleine groepen", aldus een woordvoerster van de bond. Zowel de AOb als de VO-Raad heeft geen meldingen gekregen over grote problemen. ,,Scholen en leerkrachten hebben er goed over na kunnen denken hoe ze dit gingen voorbereiden", zegt de woordvoerster van de vakbond.

Maximaal achthonderd demonstranten zijn vanavond welkom op de Grote Markt in Groningen bij een demonstratie tegen politiegeweld tegen zwarte mensen in de Verenigde Staten. Dat heeft de gemeente afgesproken met de organisatie van de demonstratie.

De gemeente wil dat de actievoerders te allen tijde 1,5 meter afstand van elkaar houden. Volgens een woordvoerster van de gemeente is het mogelijk om achthonderd demonstranten op de Grote Markt toe te laten, terwijl ze voldoende afstand bewaren. Gebeurt dat niet, dan grijpt de gemeente in. Volgens de gemeente moet de organisatie er zelf op toezien dat het niet te druk wordt.

Thalys verzorgt vanaf volgende week weer directe treinreizen van Amsterdam naar Parijs. Vanaf 9 juni gaan dagelijks twee hogesnelheidstreinen van de internationale spoorvervoerder van de Nederlandse naar de Franse hoofdstad en weer terug. Thalys staakte de directe verbinding begin april omdat het aantal reizigers door het coronavirus scherp was gedaald.

Met de hervatting van bepaalde treinreizen biedt Thalys volgende week een vijfde aan van de gebruikelijke dienstregeling. Na 12 juli wordt dat uitgebreid naar de helft van de normale dienstregeling. Thalys voert in het zomerseizoen echter geen directe treinreizen uit naar Zuid-Franse vakantiebestemmingen. Ook rijden er tot 29 augustus geen Thalys-treinen naar de luchthaven Parijs-Charles De Gaulle.

Reizigers zijn verplicht een mondkapje te dragen in de treinen van Thalys. Om besmettingen tegen te gaan besteedt het bedrijf ook extra aandacht aan hygiëne in de treinen.

De Britse regering wil de geplande quarantainemaatregelen voor luchtreizigers met zogenoemde luchtbruggen omzeilen. Premier Boris Johnson is voorstander van deze oplossing, schrijft de Daily Telegraph.

Volgens deze bepaling hoeven luchtreizigers in de toekomst niet meer 14 dagen in quarantaine bij binnenkomst in Groot-Brittannië. Voorwaarde is dat ze uit een land komen met een laag infectierisico. Volgens Johnson is dit de beste strategie om het coronavirus op afstand te houden en toch te kunnen reizen.

Een woordvoerster van het ministerie van Binnenlandse Zaken bevestigde dat deze optie wordt overwogen, zonder de namen te noemen van landen die daarvoor in aanmerking komen. ,,Maar we hebben nog geen datum, en er is nog niets besloten," zei de woordvoerster. Volgens Britse media moeten de luchtbruggen volgende maand al in werking treden.

Ook bij de grootste Vion-slachterij van Nederland, in Boxtel, blijkt een aanzienlijk deel van de medewerkers besmet met het coronavirus. Van de 105 medewerkers die in eerste instantie getest werden, blijken er 18 besmet. Desondanks blijft de vleesverwerker, in afstemming met de GGD, voorlopig open. De productie gaat wel omlaag. Lees hier meer.

 Op de intensive cares liggen nog 154 coronapatiënten. Dat zijn er vier minder dan gisteren. ,,We naderen de grens van 150 patiënten op de intensive cares, waarbij de verdere afname momenteel langzaam gaat", aldus Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg.

Een patiënt wordt behandeld in Duitsland, de anderen liggen op ic-afdelingen in Nederlandse ziekenhuizen. Nederlandse ic's behandelen verder 476 mensen met andere aandoeningen, twaalf minder dan gisteren, aldus het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Op de verpleegafdelingen van ziekenhuizen liggen 516 mensen met het coronavirus. Dat zijn er 26 minder dan op maandag. Lees hier meer.

Volgens Hart van Nederland vindt 69 procent van de Nederlanders dat burgemeester Femke Halsema na het massale protest op de Dam in Amsterdam maandagavond haar verantwoordelijkheid moet nemen en aftreden. Het nieuwsprogramma zegt zich te baseren op representatief onderzoek onder ruim 2700 deelnemers.

Er werden maandag zo'n driehonderd demonstranten verwacht op de Dam, die hun stem wilden verheffen tegen politiegeweld en racisme in Amerika en Europa. Het werden er meer. Naar schatting trokken zo'n 5000 betogers richting het plein en dat leidde al snel tot scheve gezichten richting burgemeester Femke Halsema. Had er moeten worden ingegrepen?

Vandaag moet de burgemeester van Amsterdam tekst en uitleg geven tijdens een spoeddebat. Ook hangt haar een motie van wantrouwen boven het hoofd. Diverse stemmen gaan op die menen dat Halsema moet aftreden.

Het kabinet wil van het RIVM weten of de antiracisme-demonstratie gisteravond op de Dam de kans op verspreiding van het coronavirus fors heeft vergroot. Dat advies komt vandaag nog, beloofde minister Ferd Grapperhaus (Justitie & Veiligheid), na vragen van Jesse Klaver (GroenLinks) 

Partijen in de Tweede Kamer zijn kritisch over gebruik gsm-zendgegevens tegen corona. Het gaat om de noodwet van staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken) om het RIVM toestemming te geven om geanonimiseerde gegevens van telecomzendmasten te gebruiken in de strijd tegen het coronavirus. Met de gegevens zou het RIVM kunnen bepalen of maatregelen versoepeld dan wel verscherpt moeten worden.

Frank Futselaar van de SP heeft 'twijfels over het doel' van de noodwet. Hij vraagt zich ook af of het wel effectief is. GroenLinks heeft nog 'heel veel vragen'. Kathalijne Buitenweg vraagt zich af wat de toegevoegde waarde is. ,,Welke conclusies kun je uit die gegevens trekken?" Ze maakt zich ook zorgen over de verzamelde data. 

Niet alleen de oppositie, maar ook in de coalitie staat niet iedereen te juichen. ,,Een overheid die van elke Nederlander met een smartphone weet waar die geweest is gaat ver. Heel ver. Waarom dit nodig is, blijft vaag", twitterde Kees Verhoeven van D66. De duur van de noodwet van een jaar vindt Eppo Bruins (ChristenUnie) veel te lang. Hij pleit voor drie maanden. 

KLM breidt het aantal bestemmingen verder uit, vooral naar het zuiden van Europa. In juli moeten de toestellen weer naar 73 oorden vertrekken. Een ruime verdubbeling van de huidige 30 bestemmingen. Voor juni staan er in totaal 45 op de planning.

Onder meer Alicante, Bilbao, Bologna, Ibiza, Istanbul, Nice, Porto, Catania en Split worden toegevoegd aan het vluchtschema. Qua verre bestemmingen komen daar per juli Jakarta, Denpasar, Washington, San Francisco, Vancouver en Calgary bij.

In juni breidt KLM het intercontinentale vluchtschema uit met Aruba, Bonaire, Sint Maarten, Paramaribo en Quito. In juli zal KLM weer 25 tot 30 procent van het normale aantal vluchten uitvoeren en wordt driekwart van de bestemmingen weer aangedaan.

Het afgelopen etmaal zijn er in ons land 5 sterfgevallen gerapporteerd en werd er bij 102 personen een besmetting met het coronavirus vastgesteld, meldt het RIVM in zijn dagelijkse rapportage dat vrijwel gelijk is aan dat van gisteren.

Er kwamen slechts 6 patiënten in het ziekenhuis terecht. Het totale dodental komt met de nieuwe cijfers op 5967, het aantal besmettingen op 46.647. In totaal 11.750 mensen kwamen met ernstige klachten in het ziekenhuis terecht.

Een reizigerschaos is uitgebleven op de eerste ochtend dat de Nederlandse Spoorwegen voor het eerst weer op volle kracht draait. Het overgrote deel van de mensen draagt het verplichte mondkapje, al is dat wel wennen. ,,Je ziet niet of mensen lachen.” Ander vinden de kapjes een beetje 'sharia-achtig'.

Wereldgezondheidsorganisatie WHO trekt aan de bel over het stijgend aantal besmettingen en ziektegevallen in Rusland en Oost-Europa. ,,Op dit moment zien we in Europa, in West-Europa, een gestage afname'', aldus de organisatie. ,,In Rusland en Oost-Europa zien we we nog steeds een stijging". Rusland heeft 414.000 besmettingen gemeld en er vielen tot nu toe ruim 5000 doden.

Wie deze zomer op vakantie wil en denkt het risico van een nieuwe corona-uitbraak te ondervangen met een reisverzekering komt mogelijk bedrogen uit. Onderzoeksbureau MoneyView waarschuwt dat veel verzekeraars de annuleringsdekking in hun polis zo hebben aangepast, dat een nieuwe virusuitbraak niet meer gedekt wordt.

De annuleringskosten worden niet zomaar meer vergoed, blijkt uit een vergelijking onder grote verzekeraars. Wordt een reis door de reisorganisatie zelf geannuleerd, dan is er nog wel het recht op compensatie. Raakt de reiziger zelf ziek dan ook, maar is wel een doktersverklaring nodig. In quarantaine moeten, is geen verzekerde gebeurtenis. 

De actiegroep BlackLivesMatterNL kan vanavond in Den Haag demonstreren tegen Amerikaans politiegeweld, maar er gelden wel voorwaarden. Zo zijn er looproutes met eenrichtingsverkeer. Alle demonstranten moeten 1,5 meter afstand van elkaar houden.

De gemeente stelt geen maximum aan het aantal betogers, maar als de demonstranten te dicht bij elkaar komen, moeten de organisatoren maatregelen nemen. ,,In het uiterste geval zal de demonstratie door de organisatie zelf beëindigd moeten worden."

Hoogleraar virologie Marion Koopmans houdt 'serieus rekening' met de mogelijkheid dat de grote demonstratie tegen racistisch politiegeweld in Amsterdam kan leiden tot een nieuwe golf van coronabesmettingen.

,,Met zo'n grote groep is duidelijk dat die kans bestaat", reageert Koopmans, die geldt als autoriteit, op de betoging. Over de demonstratie op de Dam zelf wil Koopmans geen oordeel vellen. ,,Maar uit virusoptiek is dit een gebeurtenis die je liever niet ziet."

Een test in de Chinese stad Wuhan, die startte op 14 mei, heeft geen nieuwe besmettingsgevallen aangetoond. Er werden bij het onderzoek, dat ruim 140 miljoen euro kostte, bijna 10 miljoen tests afgenomen. De angst voor een nieuwe golf infecties bleek ongegrond. Er werden wel 300 gevallen zonder symptomen ontdekt, maar die bleken niet besmettelijk te zijn.

De RIVM laat weten dat deelnemers aan de betoging in Amsterdam gisteren zich niet aan de coronaregels hebben gehouden. 'Houd afstand en vermijd drukke plekken. Daar zit weinig licht tussen', zegt een woordvoerster naar aanleiding van de ophef die over het protest is ontstaan. De voorschriften zijn volkomen duidelijk, aldus het instituut. Het RIVM ziet in de nasleep van de demonstratie geen rol voor zichzelf weggelegd. De handhaving van lokale regels is een taak van de Veiligheidsregio. Het testen is aan de GGD'en.