Guterres blij met plannen klimaattop, maar mist nog stop op nieuwe kolencentrales
Plannen wilde António Guterres horen, geen platitudes. En hij kreeg zijn zin, vond hij zelf. “Het tij is aan het keren.”
In de slotspeech van de door hem georganiseerde actietop voor het klimaat maandag toonde de secretaris-generaal van de VN zich blij met de plannen die hij had gehoord van meer dan zestig landen en een aantal organisaties uit het wereldwijde bedrijfsleven.
Maar niet iedereen was even enthousiast. Het World Resources Institute, een organisatie die samenwerkt met overheden op milieugebied, toonde zich na afloop van de conferentie eerder teleurgesteld. “De top liet inspirerende tekenen van vooruitgang zien, vooral doordat er dynamische samenwerkingsverbanden en coalities naar voren kwamen”, geeft het instituut toe. Maar: “De meeste grote economieën schoten schromelijk tekort. Hun gebrek aan ambitie staat in scherp contrast met de groeiende roep om actie in de hele wereld.”
Klacht
Die roep kwam onder andere van Greta Thunberg, de 16-jarige Zweedse scholier die met haar ‘spijbeldemonstratie’ voor het Zweedse parlement navolging kreeg van duizenden, en afgelopen vrijdag van honderdduizenden. Maandag, terwijl de meeste staatshoofden en ministers nog op hun beurt wachtten om in een paar minuten de plannen van hun land uiteen te zetten, diende ze een klacht in. Samen met vijftien andere jongeren stelde ze Duitsland, Frankrijk, Brazilië, Argentinië en Turkije in gebreke op basis van de Conventie voor de rechten van het kind. Dat wil niet zeggen dat die landen volgens de groep de enige of de grootste klimaatzondaars zijn. Ze werden mede gekozen omdat ze ook ondertekenaars zijn van het ‘optionele protocol’ bij de conventie, waarmee landen zich openstellen voor klachten. Er zijn momenteel 51 landen die dat protocol hebben ondertekend. Daar zitten bijvoorbeeld Nederland, de Verenigde Staten of het Verenigd Koninkrijk niet bij.
Namens dat laatste land was premier Boris Johnson de hekkensluiter van de staatshoofden en regeringsleiders die naar de top waren gekomen. Hij sloot zich niet aan bij zijn politieke stijlgenoot Donald Trump. Terwijl de VS niet meededen aan de top – al kwam Trump in het begin even in de zaal zitten – prees Johnson juist de Britse prestaties bij het terugdringen van de CO2-uitstoot, gecombineerd met een krachtige economische groei. Hetzelfde gold ook, wilde hij nog kwijt, voor de uitstoot van Londen tijdens zijn burgemeesterschap. Die combinatie van aandacht voor het klimaat en voor de economie wil hij ook voor de toekomst: er zal een miljard Britse ponden (1,13 miljard euro) beschikbaar komen voor de ontwikkeling van technologie die het klimaat helpt.
Groene economie
Dat soort plannen klonk secretaris-generaal Guterres als muziek in de oren. “In deze hal zag de wereld duidelijke ambitie en concrete initiatieven. 77 landen, vele in de geïndustrialiseerde wereld, hebben zich verbonden om netto geen uitstoot meer te hebben in 2050”, somde hij op. “Zeventig landen hebben beloofd hun bijdrage aan de vermindering van uitstoot per 2020 te verhogen. Meer dan honderd leiders uit het bedrijfsleven hebben zich verbonden, hun bedrijven in de richting van de groene economie te sturen. Een groep van de grootste investeringsfondsen van de wereld, met samen meer dan twee biljoen dollar in beheer, wil dat geld uiterlijk in 2050 klimaatneutraal belegd hebben. De internationale club van nationale ontwikkelingsbanken wil tot en met 2025 een biljoen aan investeringsgeld mobiliseren voor schone energie in ontwikkelingslanden.”
Naast de grote bedragen spraken Guterres ook de concrete projecten aan. Hij toonde zich geroerd over kleine landen, bijvoorbeeld eiland-naties in de Stille Oceaan, die niet of nauwelijks hebben bijgedragen aan het klimaatprobleem, maar wel alles op alles zetten om koolstof-neutraal te worden. Hij prees plannen om bomen te planten die bij elkaar opgeteld over de hele wereld een totaal opleveren van 11 miljard stuks.
Eén klacht had hij nog wel: “Het grote aantal kolencentrales dat nog gepland staat, is een grote bedreiging voor ons allemaal en kan onze wereldwijde pogingen om CO2-neutraal te worden, ondermijnen. Ik herhaal mijn oproep: er moeten geen nieuwe kolencentrales meer gebouwd worden na 2020.”
Lees ook:
Zullen mijn kinderen me later vragen wat sneeuw is?
Voorafgaand aan de Climate Action Summit maandag, kwamen jongeren dit weekend samen voor de Youth Climate Summit, een top voor jongeren. ‘We kunnen de kolibrie zijn, die de bosbrand blust door in zijn snaveltje water te halen, terwijl de olifant met zijn grote slurf zegt dat het niet kan.’