De liquidatie van advocaat Derk Wiersum

Het had de week moeten worden van de Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer. Maar het grote debat over de plannen van de regering werd overschaduwd door een moord. Woensdagochtend vroeg werd strafpleiter Derk Wiersum dicht bij zijn woning in Amsterdam doodgeschoten. De schok was groot: zo’n moord zag Nederland nog niet, schreef Justitieredacteur Mark Lievisse Adriaanse. Vrijwel onmiddellijk werd gesproken over een aanslag op de rechtsstaat.

Een aanslag op de rechtsstaat, dat kun je wel zeggen als een advocaat wordt vermoord die gewoon zijn, belangrijke, werk doet: rechtsbijstand verlenen. Die bijstand ontvangen is een grondrecht - wat je ook op je kerfstok mag hebben. Dat mag niet in gevaar komen. Wiersum was de advocaat van kroongetuige Nabil B. in een proces tegen de voortvluchtige drugscrimineel Ridouan Thaghi (die volgens zijn advocaat geen bezwaar heeft dat zijn hele naam genoemd wordt). Het is een geruchtmakende strafzaak die al eerder een schok veroorzaakte. In maart 2018 werd de in het geheel niet betrokken broer van de kroongetuige doodgeschoten. De vraag is nu: hangt deze advocatenmoord ook met deze zaak samen?

Verslaggever Jan Meeus, die met Wouter Laumans al langer over deze zaak schrijft, vertelt in deze podcast hoe de ingrijpende gevolgen van de aanslag onmiddellijk tot hem doordrongen: voor de familie van Wiersum, voor de advocatuur, de rechtsstaat. Maar voordat we op nrc.nl en in de krant op de gevolgen ingaan, moet er die eerste uren iets anders gebeuren: de feiten vaststellen. Want er is ook nog veel niet bekend.

Een ploeg verslaggevers in Amsterdam en Den Haag gaat woensdagochtend meteen aan de slag met de belangrijkste vragen. Derk Wiersum is niet bijzonder bekend bij het grote publiek. Wie was deze gedreven strafpleiter van 44 jaar met een goede reputatie? Justitieverslaggevers schrijven over de reacties onder advocaten. Welke risico’s voor strafpleiters legt deze moord bloot? De vraag is wie straks nog bereid zal zijn een kroongetuige bij te staan.

In Den Haag krijgen de politieke redacteuren die de beschouwingen verslaan er een thema bij: de kwetsbaarheid van de rechtsstaat en de ontwrichtende gevolgen van drugscriminaliteit. Het debat erover in de Kamer laat politieke onmacht zien, schrijft Guus Valk, chef van de politieke redactie. Snelle oplossingen zijn er nu eenmaal niet, verdeeldheid wel. Minister Grapperhaus (Justitie, CDA) kondigt intussen extra beveiliging aan voor officieren van justitie en advocaten die betrokken zijn bij de zaak-Taghi.

Over de ontwrichtende gevolgen van de miljardenhandel in cocaïne zijn we, kortom, voorlopig nog niet uitgeschreven.