SER wil hard quotum voor vrouwen in top bedrijven

Het kabinet moet een hard quotum instellen voor het percentage vrouwen in de top van het bedrijfsleven. Dat bepleit de Sociaal-Economische Raad (SER) in een advies dat deze vrijdag uitkomt. De raad, die wordt gevormd door werkgevers, vakbeweging en deskundigen (‘kroonleden’) is een van de belangrijkste adviesorganen van kabinet en parlement over sociaal-economische vraagstukken. De SER wil géén quotum voor het hele Nederlandse bedrijfsleven, maar wel voor de raad van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven. Tenminste 30 procent van de toezichthouders moet, als het aan de SER ligt, vrouw zijn.

De SER schreef het advies in opdracht van de ministers Ingrid van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, D66) en Wouter Koolmees (Sociale Zaken, D66). Ze wilden aanbevelingen om de diversiteit aan de top van het bedrijfsleven te vergroten: niet alleen de ‘genderdiversiteit’ (meer vrouwen) maar ook de culturele diversiteit.

Voldoet een beursonderneming niet aan het quotum, dan moeten alle nieuwe benoemingen van mannelijke toezichthouders nietig worden verklaard, adviseert de SER. Net zolang tot het bedrijf het quotum wel haalt.

Voor de ongeveer 5.000 overige grote, niet-beursgenoteerde bedrijven in Nederland wil de SER geen hard quotum. Evenmin wil de raad een verlenging van het ‘zachte’ streefcijfer dat nu geldt. In 2013 voerde het kabinet Rutte II in dat grote bedrijven 30 procent vrouwen in hun raden van commissarissen én in hun raden van bestuur moeten opnemen. Er was geen sanctie als bedrijven het niet haalden. Dat streefcijfer loopt per 1 januari af en bracht weinig teweeg. Maar zes van de bijna negentig beursondernemingen voldoen eraan.

Lees ook Meer vrouwen in de top heeft geen effect op winst

De SER bepleit in plaats daarvan dat de ongeveer 5.000 grote ondernemingen zélf een „ambitieus” streefcijfer vaststellen. Ze moeten in hun jaarverslag en op hun website uitleggen hoe ze dat gaan halen. Als bedrijven het niet halen, worden ze niet gestraft, maar ze moeten er wel publiekelijk verantwoording over afleggen.

„Een cultuurverandering krijg je niet alleen met straf” zegt SER-voorzitter Mariëtte Hamer. „Het is leuker voor vrouwen als ze ook welkom zijn en niet alleen opgedrongen worden.” Daarom stelt de SER een breed pakket maatregelen voor om de arbeidsdeelname van vrouwen te bevorderen. Want ook de Nederlandse deeltijdcultuur houdt de opmars van vrouwen naar de top tegen, zo stelt de raad.

Lees ook Momentum voor vrouwenquotum

De vraag is nu wat het kabinet met dit advies gaat doen. Van Engelshoven liet eerder dit jaar al weten dat haar geduld met het bedrijfsleven opraakt en ze strenge maatregelen overweegt. Maar een meerderheid is er niet in de Tweede Kamer voor een quotum. Alleen oppositiepartijen PvdA en GroenLinks zijn voor en, sinds vorige week, coalitiepartner D66. De drie andere coalitiepartijen en de rest van de oppositie vinden dat de overheidsbemoeienis met bedrijven niet zo ver mag gaan.

Glazen plafond pagina E2-3