Zwakbegaafd en op zoek naar status en geld
Amsterdam
Piepjonge hitters – de benaming voor huurmoordenaars in het crimineel milieu – zijn allang geen uitzondering meer in de Nederlandse onderwereld. Bekend zijn onder anderen Rida Bennajem, Nabil Amzieb en Mitchell Jansen; jonge twintigers die met nietsontziend geweld moordklussen uitvoerden voor de hogere bazen en dat zelf met een even gruwelijke dood moesten bekopen. Wie zijn deze jongeren die grens na grens overschrijden?
De meest gebruikte typering voor deze groep hitters is ‘zwakbegaafd’. ‘Al jong krijgen ze te maken met allerhande hulpinstanties die zeggen dat er wat mis met ze is’, zei de Leidse lector Jeugdcriminaliteit Jan Dirk de Jong vorig jaar in de Volkskrant over de grote groep geharde criminelen waaruit de huurmoordenaars worden gerekruteerd. ‘Ze krijgen een stempeltje op hun hoofd.’
Ook advocaten die jonge verdachten van moord bijstaan, wijzen op hun beperkte verstandelijke vermogen. Voormalig jeugdstrafrechtadvocaat Marije Jeltes – onderzoeker jeugdstrafrecht aan de Universiteit Leiden – vertelde vorig jaar aan de Amsterdamse tv-zender AT5 dat 50 tot 60 procent van haar cliënten een IQ van onder de 80 heeft.
Het geschetste profiel vindt ook houvast in een onderzoek van de gemeente Amsterdam uit 2014 naar zeshonderd jonge veelplegers van zware delicten. In dit rapport (‘In de nesten’) wordt gesteld dat deze zogeheten Top 600 – waartoe ook enkele hitters behoorden – een gemiddeld IQ van 80 heeft. Volgens de rapporteurs liet bijna de helft van de veelplegers in deze Top 600 al voor hun 12e ontspoord gedrag zien. Ook groeiden ze niet zelden op in problematische thuissituaties met ouders die als ‘pedagogisch onmachtig’ worden omschreven. Hun jeugd werd getekend door mishandeling en verwaarlozing.
stoornissen
In 89 procent van de gevallen leverde dat verstoorde levensbegin een groep jongeren op met een gebrek aan empathisch vermogen. Een derde van hen zou een ernstig verstoorde gewetensfunctie hebben. Ook zouden de jongeren berekenend en manipulatief zijn en geen controle hebben over hun agressieve impulsen. Twee procent van hen is betrokken geweest bij een geweldsincident met dodelijke afloop.
Van niet alle jonge huurmoordenaars is een gedetailleerd crimineel voortraject bekend. Een van hen was Nabil Amzieb, een jonge Amsterdammer wiens afgesneden hoofd in 2016 voor de deur van een shisha-lounge werd gelegd. De politie kende Amzieb nauwelijks, terwijl na zijn dood bleek dat hij werd ingezet voor moordklussen door misdaadbendes.
In het geval van Amzieb bleek de behoefte aan erkenning en aan dure spullen een belangrijke motivatie te zijn voor de huurmoorden. Zo verliet Amzieb op de avond dat hij vermoord werd, zijn huis in kleding die voor de gemiddelde twintiger onbetaalbaar is. Die hang naar spullen met een flink prijskaartje is een al te menselijke zwakte die handig wordt uitgebuit door criminele bendes die bulken van het geld, en vroeg of laat een dodelijke wederdienst verlangen. ‘Je hebt geen geld. Maar je krijgt een blokje hasj, je mag mee naar de shishalounge of de seksclub. Je voelt je helemaal het mannetje. Maar geleidelijk is het: voor wat hoort wat’, aldus een hulpverlener die bekend is met deze groep jongeren.
Ook zorgelijk aan dit fenomeen is dat er volgens de politie sprake zou zijn van een ‘onuitputtelijk reservoir’ aan jongeren die voor een huurmoord geronseld kunnen worden.
Dat doen ze bovendien voor steeds kleinere bedragen, vertelde voormalig korpschef van de Amsterdamse politie Pieter-Jaap Aalbersberg een jaar geleden. Iemand laten vermoorden zou tussen de 3000 en 5000 euro kosten. <
