Michel Platini denkt vooral aan complot

Als voetballer verbeeldde Michel Platini de elegantie van het spel. Sierlijke bewegingen, fraaie doelpunten. Als sportbestuurder wordt hij al tijden achtervolgd door de duistere praktijken rond een van de nu al meest controversiële WK’s ooit: Qatar 2022.

De drievoudig wereldvoetballer van het jaar werd dinsdag vastgehouden voor verhoor in het kader van een groot Frans onderzoek naar corruptie, criminele samenzwering en handel met voorkennis rond de toewijzing van het WK aan de oliestaat in het Midden-Oosten. Door foutieve vertalingen werd ten onrechte gesuggereerd dat Platini was gearresteerd. In dit geval had hij louter gehoor gegeven aan een oproep voor ondervraging, waarna justitie bepaalde wanneer hij mocht gaan.

„Dit was een ondervraging als getuige”, verklaarde zijn advocaat William Bourdon in een statement. „Om technische redenen moest hij in hechtenis genomen worden. Hij kan zichzelf niets verwijten en heeft niets te maken met dingen die buiten hem om zijn gebeurd.”

Het corruptieonderzoek spitst zich toe op het Franse aandeel bij de toewijzingsprocedure in aanloop naar het controversiële WK in Qatar. Controversieel, omdat de toewijzing tegen alle ratio lijkt in te zijn gegaan. Niet alleen omdat Qatar geen voetbaltraditie kent en nooit op een WK actief was. Vooral omdat het WK vanwege de hoge zomerse temperaturen van circa 50 graden naar november is verplaatst, wanneer de wedstrijden alsnog in met airconditioning gekoelde stadions moeten worden gespeeld. Stadions die er niet waren en door duizenden gastarbeiders onder erbarmelijke omstandigheden uit de grond zijn gestampt. Volgens een documentaire van de Duitse tv-zender WDR kwamen daarbij circa 1.400 Nepalezen om het leven, Noord-Koreanen buffelen er onder dwang.

Ethische codes

Toch was het typerend voor de mores bij wereldvoetbalbond FIFA dat het WK naar Qatar ging, zoals het ook nauwelijks verbazing wekte dat Platini zich daar nu voor moet verantwoorden tegenover justitie. Net als voormalig FIFA-president Sepp Blatter is hij het symbool geworden van de achterkamertjespolitiek in de hoogste kringen van het voetbal.

Veelzeggend: van de 22 mannen die het WK in 2010 aan Qatar toewezen, zijn er zestien veroordeeld, geschorst of verdacht wegens corruptie dan wel het schenden van ethische codes. Onder wie Platini, die destijds voorzitter van de Europese voetbalbond UEFA was en vicevoorzitter bij wereldvoetbalbond FIFA.

Hij werd in 2015 afgezet nadat hij niet voldoende kon verklaren waarom Blatter hem vlak voor diens herverkiezing als FIFA-president 1,8 miljoen euro toeschoof. Een verlate beloning voor vroegere consultancywerkzaamheden? Het ethisch comité van de FIFA geloofde er weinig van, net als sporttribunaal CAS. Dus werd hij geschorst, voor vier jaar.

Het is dan ook even pijnlijk als ironisch dat Platini nu weer via een corruptiezaak het nieuws haalt, net voordat in oktober zijn schorsing afloopt en hij zich weer in het stadion mag vertonen.

Vooralsnog lijkt dat allemaal het gevolg van een geheime lunch in het Elysée, op 23 november 2010, tien dagen voordat Qatar het WK 2022 kreeg toebedeeld, ten koste van de VS. Althans, geheim was de bijeenkomst niet meer. Het blad France Football kwam in 2013 met het onthullend dossier ‘Qatargate’, vol wetenswaardigheden over de bijeenkomst. Zo kwam niet alleen Platini bij toenmalig president Nicolas Sarkozy lunchen, maar ook Tamin bin Hamad al-Thani, de huidige emir van Qatar.

Lees ook telt Qatar als voetballand ineens mee

Wat er precies is besproken, is nooit in detail opgehelderd. Feit is dat Platini in de weken voor de lunch nog zei op VS te stemmen en erna toch voor Qatar ging. Volgens Blatter was dit omdat Sarkozy hem had opgedragen om in het belang van Frankrijk op Qatar te stemmen. Platini zou dit zelf aan Blatter hebben verteld. Zelf heeft Platini altijd gezegd dat de bijeenkomst zijn stem niet heeft beïnvloed.

Toch zat hij dinsdag in de verhoorkamer, evenals twee van Sarkozy’s voormalige adviseurs die destijds ook aanwezig waren: sportconsultant Sophie Dion en secretaris-generaal Claude Guént, toen de hoogste ambtenaar op het Elysée. Vermoedelijk omdat er destijds wederdiensten zijn uitgewisseld.

Opmerkelijke transacties

De Franse onderzoekssite Mediapart zette dinsdag enkele opmerkelijke transacties op een rij die na de lunchbijeenkomst plaatsvonden: zes maanden na het verkrijgen van het WK kocht Qatar Sports Investments Paris St. Germain, club van Platini én Sarkozy. Tevens lanceerde het staatsfonds sportkanaal BeIN Sports waarmee het voor miljoenen euro’s Franse voetbalrechten kocht. Niet veel later bestelde Qatar Airways vijftig nieuwe A320-vliegtoestellen die door Airbus in Toulouse worden geproduceerd.

Was dit allemaal in ruil voor de stem van Platini?

Al even opmerkelijk was dat zijn zoon Laurent een jaar na de lunch in dienst trad bij kledingmerk Burrda Sport, een dochteronderneming van het staatsfonds QSI dat weer eigenaar is van PSG en tv-zender BeIN Sports. Had zijn vader niks mee te maken, zei Laurent Platini destijds.

Saillant is dat Platini twee weken geleden nog de aandacht op zich vestigde bij het FIFA-congres waar Blatters opvolger Gianni Infantino werd herkozen als president. In een bijeenkomst met buitenlandse pers noemde Platini zich slachtoffer van een complot om te voorkomen dat hij de baas van de FIFA zou worden.

Hij heeft meerdere rechtszaken aangespannen om zijn onschuld te bewijzen. Dat hij nu opnieuw is gelinkt aan corruptie, lijkt zijn zaak geen goed te doen.