Remake van Aladdin is in alles slechter dan het origineel

Aladdin (1992) is onderdeel van wat wel de Disney Renaissance wordt genoemd: een reeks animatiefilms, gemaakt tussen 1989 en 1999, die net zo succesvol waren als de films die onder leiding van Walt Disney zelf werden ­geproduceerd in de jaren dertig tot zestig. Veel van die­ ­titels worden de laatste jaren, net als Walts eigen klassiekers trouwens, in een nieuw, fotorealistisch jasje gestoken. Beauty and the Beast hebben we al gehad, deze ­zomer wordt het voorlopige klapstuk verwacht: The Lion King.

De artistieke noodzaak is twijfelachtig. Zeker de Renaissancefilms zijn immers nog helemaal niet zo oud. En de trailer voor The Lion King werd dan wel juichend ontvangen, maar verried eigenlijk geen enkele ambitie. De film lijkt de iconische momenten uit het origineel slaafs te herhalen. Dat is uit economisch perspectief natuurlijk niet zo gek: Disney snapt als geen ander hoe waardevol herinneringen zijn. Veel mensen willen simpelweg hun jeugd herbeleven met hun eigen kinderen. Fijn als het er wat moderner uitziet, maar verder mag het vooral niet te veel afwijken van wat we al kennen.

Grote, zwevende smurf

Dat is geen sinecure. De trailer voor de remake van Aladdin riep juist ongebruikelijk veel negatieve reacties op. De klachten gingen goeddeels over het uiterlijk van Genie, de geest in de lamp, gespeeld door Will Smith. De sprong van animatie naar liveaction is sowieso lastig, maar helemaal als er duidelijke fantasie-elementen in het verhaal zitten. Bij Genie is het inderdaad flink misgegaan. Plat gezegd ziet hij eruit als een grote, zwevende smurf.

En dat is niet het enige mankement. Robin Williams was een komisch zwaargewicht. Tijdens het inspreken van Genies stem verzon hij al improviserend veel grappen, die vervolgens door de makers in de film werden verwerkt. Williams gaf Aladdin daardoor een ongebruikelijk, zeer speels karakter. Smith heeft dat talent niet. De grappen zijn houterig. Bedacht. Voorgekookt. Er zit geen lucht in.

Aan het verhaal zelf is weinig veranderd. Aladdin (Mena Massoud) is een straatschoffie dat verliefd wordt op prinses Jasmine (Naomi Scott). Als hij bij toeval in het bezit komt van een magische olielamp, krijgt hij van Genie drie wensen. Aladdin gebruikt er eentje om zich voor te doen als prins zodat hij met haar kan trouwen. De slinkse assistent van de sultan, tovenaar Jafar (Marwan Kenzari), wil de lamp echter van hem afpakken om zijn eigen snode plannen voor wereldheerschappij te kunnen realiseren.

Stijve liedjes

Jasmine is het enige personage, überhaupt het enige ­aspect in de hele film, dat beter uit de verf komt dan in het origineel. Disney is de laatste jaren zeer bewust bezig met het ‘upgraden’ van vrouwenrollen. De nieuwe Jasmine heeft een veel sterkere eigen wil en veel grotere ambities. Naomi Scott speelt haar vastberaden en zelfbewust.

Daarbij vergeleken is Mena Massoud een nogal saai sulletje. Een veel groter probleem echter is Marwan Kenzari. Jafar was in 1992 een angstaanjagende slechterik, één van de beste uit de Disneygeschiedenis. Van Kenzari gaat werkelijk geen enkele dreiging uit. Hij is eerder meelijwekkend dan eng. Ook dat zou weleens kunnen samenhangen met het verschil tussen animatie en liveaction. Kenzari speelt zó ingetogen, dat het vermoedelijk een ­bewuste keuze van Disney was om Jafar veel milder neer te zetten. Een fotorealistische versie van de schurk uit 1992 zou de doelgroep wellicht nachtmerries bezorgen. Die keuze gaat helaas wel ten koste van de spanning.

En daar houden de problemen nog niet op. De special ­effects zijn bij vlagen erg tweedimensionaal en de liedjes hebben een statig musicaljasje gekregen. Gevoelige ballades zijn daardoor veel te stijf, de meer uitbundige nummers bewijzen nogmaals dat je animatie niet zomaar kunt omzetten naar echte beelden.

Nergens is dat duidelijker zichtbaar dan tijdens het lied Prince Ali. Aladdin komt met veel bombarie de stad binnen om aan Jasmine te laten zien dat hij een echte prins is. In het origineel gingen de animatoren helemaal over de top. Aladdin tilt tien mannen tegelijk op om zijn kracht te laten zien. De scène is een krankzinnig circus met een simpele boodschap: Aladdin doet zich anders voor dan hij is. De nieuwe versie lijkt nog het meest op een parade in een Disneypark. Terwijl Will Smith zingt over Aladdins kracht, blijft het subject zelf verlegen naar het publiek zwaaien. Dan heeft de fantasie dus verloren.