Mueller is klaar met zijn rapport, Trump hoopt vrijgepleit te worden

Die zal de conclusies ervan ‘mogelijk al dit weekeinde’ openbaar maken, maar hij kan besluiten stukken geheim te houden. President Donald Trump wachtte gisteravond laat in zijn buitenhuis Mar-a-Lago in Florida op het resultaat, met stijgende hoop dat het oordeel van Mueller voor hem zal meevallen.

Er waren vrijdagavond dan ook nog bijna geen details bekend gemaakt of uitgelekt. Wel zei een woordvoerder van Justitie dat het rapport het laatste woord is van Mueller. Er zijn er van diens kant geen verdere aanklachten te verwachten. Dat betekent dat een aantal naaste medewerkers van de president, zijn kinderen Donald jr. en Ivanka Trump en schoonzoon Jared Kushner, door hem niet zijn betrapt op strafbare feiten. Er zouden ook geen geheime aanklachten zijn. In dat geval staat president Trump, die zo lang hij in het Witte Huis zit niet kan worden vervolgd, dus ook na zijn presidentschap geen aanklacht te wachten.

Het rapport kan evengoed politiek pijnlijk voor hem zijn, maar dan alleen als het schokkende nieuwe feiten bevat – en als minister van Justitie Barr oordeelt dat hij die openbaar mag maken, ook al is er geen sprake van een aanklacht. De Democratische fractieleiders in het Congres riepen hem op, het volledige rapport van de aanklager vrij te geven.

‘Heksenjacht’

Trump heeft de afgelopen twee jaar het onderzoek van Mueller stelselmatig betiteld als ‘heksenjacht’, uitgevoerd door een rancuneuze aanklager – die hij had afgewezen voor de post van FBI-directeur – met in zijn kielzog een staf van ‘boze Democraten’, die het volgens Trump niet konden zetten dat Hillary Clinton de verkiezingen verloren had. Maar dankzij Mueller staan veel van degenen die hij op weg naar het presidentschap en daarna om zich heen verzamelde, nu al officieel als misdadiger te boek.

Mueller werd benoemd in mei 2017, nadat Trump FBI-directeur James Comey had ontslagen. Hij had dat gedaan omdat die hem geen loyaliteit wilde betonen en stug doorging met het onderzoek naar de gebeurtenissen rond de verkiezingen. Trump werd president met – en wellicht zelfs dankzij – Russische hulp, in de vorm van activiteiten op sociale media en het stelen en bekendmaken van emails van de Democraten en medewerkers van hun kandidaat, Hillary Clinton.

Inmiddels heeft die ‘heksenjacht’ 34 aanklachten opgeleverd, door Mueller zelf of door reguliere aanklagers in Virginia, Washington DC en New York. Die zijn ingediend tegen Russische hackers en inlichtingen-officieren – die nog veilig in Rusland zijn – en tegen een aantal naaste medewerkers van de president. Zijn voormalige adviseur Michael Flynn bekende schuld, net als campagne-voorzitter Paul Manafort, diens rechterhand Rick Gates en Trumps persoonlijke advocaat Michael Cohen. Een vriend en adviseur van Trump, Roger Stone, moet nog terechtstaan.

Rusland-connectie

Maar hun misdaden hebben alleen indirect met de Rusland-connectie te maken: Mueller pakte hen op meineed, belastingontduiking en oplichting. Trump heeft altijd volgehouden dat ‘samenspanning’ niet bewezen is. Hij moest ook vrezen dat hem, bijvoorbeeld vanwege het ontslag van FBI-directeur Comey, belemmering van de rechtsgang zou worden aangewreven. Hij hoopt van Barr binnenkort te horen dat hij wat Mueller betreft van al die verdenkingen verlost is.

Maar daarmee zal hij nog niet van de Rusland-connectie en andere aantijgingen af zijn. In het Huis van Afgevaardigden lopen onderzoeken naar zijn doen en laten tijdens de campagne, gestart nadat de Democraten in november de meerderheid daar veroverden. De afgevaardigden hebben belangstelling voor zijn pogingen om een Trump Tower in Moskou te laten bouwen, wat hem mogelijk motiveerde tot een welwillende houding tegen president Vladimir Poetin. Ze zouden hem ook – en wie weet op gezag van Robert Mueller – kunnen beschuldigen van belemmering van diens onderzoek en dus van ‘de rechtsgang’. Dat is een hard verwijt aan een president, dat door het Congres ten tijde van zowel Richard Nixon als Bill Clinton de stap naar impeachment waard werd gevonden.

En ook buiten politiek Washington dreigt nog gevaar voor de president. Federale aanklagers in Manhattan doen onderzoek naar zijn zakelijke verleden, toen hij onroerendgoedtransacties deed met Russen die vermoedelijk niet legaal aan hun geld kwamen. Ook zijn die gedoken in het doen en laten van zijn inhuldigingscomité, dat in 2016 en 2017 veel meer geld ophaalde en uitgaf dan gebruikelijk voor zo’n gebeurtenis, en mogelijk een kanaal was voor buitenlanders om invloed te krijgen op de regering-Trump.

De woordvoerder van het Witte Huis, Sarah Sanders, reageerde kalmpjes op het nieuws. Op Twitter schrijft Sanders: ‘de volgende stappen liggen onder verantwoordelijkheid van de minister van Justitie Barr, we kijken uit naar het proces. Het Witte Huis heeft het rapport niet ontvangen en is niet op de hoogte gesteld van de inhoud.’

De Democratische fractieleiders in het Congres riepen Barr op, het volledige rapport van de aanklager vrij te geven. Hetzelfde deden tal van Democratische presidentskandidaten.

Lees ook:

Het rapport van Mueller komt eraan: is Trump een opportunist of een marionet van de Russen? 

Correspondent Bas den Hond zet vier scènes op een rij, bekeken uit de twee verschillende perspectieven: Trump als marionet en Trump als opportunist.

Het lijkt er niet op alsof Trumps nieuwe minister van justitie het Mueller-onderzoek zal dwarsbomen

Tijdens de hoorzittingen in de Senaat beloofde de nieuwe Amerikaanse minister van justitie dat hij geen marionet van Trump zou zijn. Maar de Democraten hadden meer toezeggingen van hem willen horen over het Mueller-onderzoek.