En daar is de nieuwe Pim: Thierry Baudet

Nooit kwam het rechts-nationalisme in Nederland verder dan 18,6 procent van de stemmen. LPF en Leefbaar Nederland, partijen die hun reputatie dankten aan Pim Fortuyn, behaalden dat prachtige percentage in 2002 uit het niets. Sindsdien had je talrijke politici met een rechts-nationalistische agenda die claimden de nieuwe Fortuyn te zijn. Het liep zelden goed af, het eindigde geregeld in een slapstick. Wilders kwam dichtbij, met in 2010 15,4 procent van de stemmen, maar liep vast op zijn onvermogen succes in samenwerking om te zetten. En sinds woensdagavond heeft het land een politicus die, door zijn razendsnelle doorbraak, maar ook door zijn intellectuele reputatie, met recht kan claimen in Fortuyns voetsporen te treden: Thierry Baudet.

Met Wilders, die terugviel naar minder dan 7 procent, tilde Baudet het rechts-nationalisme op naar een nieuw record: 21,3 procent van de stemmen. Wie zo’n succes, met die stroming, kan behalen in tijden van economische voorspoed, heeft politiek goud in zijn handen. Zeker als je weet dat ze binnen de PVV al praten over het einde van Wilders.

Natuurlijk is er van alles op Baudet aan te merken. Zo doet de onzichtbaarheid van zijn provinciale kandidaten niet vermoeden dat hij de kloof tussen kiezer en gekozenen heeft hersteld. Maar verkiezingen draaien om stemmenwinst, en daarin slaagde hij woensdag uitstekend.

Tegelijk blijft het Nederland: 79 procent stemde niet op het rechts-nationalisme. Wel gaat de versplintering voort. En naast het verlies van de PVV viel vooral de forse terugval van de SP op. Ook als blok blijft links kwakkelen. De PvdA viel mee, en GroenLinks won stevig, en is nu, als grootste van links, de vierde partij van het land.

En het paradoxale was: voor de coalitie had de uitslag veel slechter gekund. De nederlagen van CDA en D66 waren fors maar minder groot dan gevreesd. De CU won. De VVD werd niet de grootste – een schok die noopt tot zelfonderzoek – al viel het verlies procentueel mee.

Maar het voordeel voor Rutte is dat de coalitie nu in theorie drie manieren heeft om op deelthema’s genoeg stemmen in de senaat te verzamelen. Via GroenLinks of de PvdA of Forum. Het betekent dat geen gedoogpartner te hoge eisen kan stellen, omdat Rutte altijd een andere variant kan uitspelen.

Dus woensdag is de nieuwe Fortuyn opgestaan. Maar denk niet dat Mark Rutte daardoor is verzwakt. Ik zou bijna zeggen: integendeel.