“Wij hebben de macht van de geldbeugel”
Worden toppolitici die over partijgrenzen en internationale spanning uitstijgen zeldzaam? Amerikaans Huisvoorzitter Nancy Pelosi bewees gisteren dat ze nog bestaan. In Brussel smeedde ze banden tussen Democraten en Republikeinen én tussen de VS en EU. “Dank je, Vladimir Poetin, om ons allemaal te verenigen rond westerse waarden!”
Als Nancy Pelosi de 27ste verdieping van The Hotel binnenwandelt, wijkt iedereen een paar meter. Het ontzag voor ‘Madam Speaker of The House’ is ook af te lezen op de gezichten van de schare Congresleden die haar wat later flankeren. Het zijn afgevaardigden uit het Huis waarvan Pelosi voorzitter is. Ze komen uit haar eigen Democratische partij én uit de Republikeinse partij. In Washington D.C. zijn ze dan wel verwikkeld in loopgravenoorlogen over de Grote Grensmuur, hier in Brussel spreken ze met één stem hun loyauteit voor de NAVO en de EU uit.
“We zijn hier om onze NAVO-verplichtingen te versterken en ons respect te tonen voor de EU”, zegt Pelosi, die de omvang benadrukt van haar delegatie die het parlement van het defensiebondgenootschap bijwoonde - “10 procent van Amerika’s Congresleden, 10 procent!”, zegt ze met nadruk.
Dit bezoek is daarom Pelosi’s zoete wraak op Donald Trump. De VS-president probeerde vorig jaar nog de NAVO te kelderen. Onlangs saboteerde hij haar geplande bezoek aan Brussel en Afghanistan. Nu sprak ze op de Veiligheidsconferentie in München de Afghaanse president, in Brussel overlegde ze, behalve met premier Charles Michel (MR), ook met de NAVO- en EU-top.
Het contrast tussen de president en de Huisvoorzitter kan niet groter zijn. Trump tweet de waan van de dag, Pelosi ademt geschiedenis. “Toen president Truman bijna 70 jaar geleden het NAVO-verdrag tekende, sprak hij over ‘een lange stap voor permanente vrede voor de hele wereld’. Dat was een ambitieuze onderneming maar zeven decennia verder kunnen we dit nog een nieuwe toekomst geven”, zegt ze, hees van het vele praten, maar haar publiek voortdurend in de ogen kijkend. “Toen ik hier voor de eerste keer bij de NAVO kwam, eind jaren 80, stond de Muur van Berlijn nog recht. De uitdagingen vandaag zijn veel complexer dan de bipolaire relatie tussen de VS en de USSR toen, van de oorlog tegen terreur tot witwas- en cybercriminaliteit die toen technologisch onmogelijk waren. Daarom zijn goede vriendschappen nu des te belangrijker.”
Haar Congresleden vallen haar in koor bij. Huisafgevaardigde Filemon Vela. “Make no mistake about it”, zegt hij met sappig Texaans accent. “Dit is de langstdurende vredestijd in Europa in 1000 jaar. Now, think about that.”
‘Toen ik hier voor de eerste keer bij de NAVO kwam, eind jaren 80, stond de Muur van Berlijn nog recht. De uitdagingen nu zijn complexer dan de bipolaire relatie tussen de VS en de USSR toen’
‘We zijn verbonden door bloed’
Elliot Engel, voorzitter van de Huiscommissie Buitenlandse Zaken, relativeert dan ook de ruis op de lijn tussen D.C. en Brussel. “In een familie zijn er ups en downs, misverstanden en... whatever. We blijven dezelfde visie op de wereld delen. Soms is de weg wel eens bumpy maar we werken nog samen”, zegt de Democraat. “Amerika’s en Europa’s toekomst is met elkaar verstrengeld.”
Letterlijk zelfs, vindt afgevaardigde Jackie Speier uit Californië. “We zijn verbonden door bloed”, wijst ze naar de Europese wortels van vele Amerikanen, waarop haar Californische collega Katie Hill het gedeelde bloedvergieten opdiept. “Mijn betovergrootvader vocht in WOI, mijn overgrootvader in WOII en mijn grootvader en vader dienden in de Koude Oorlog. Nu moeten we opnieuw samen nieuwe dreigingen het hoofd bieden.”
‘Amerika’s en Europa’s toekomst is met elkaar verstrengeld’
Afgevaardigde Adam Schiff, voorzitter van de commissie Inlichtingen, wijst op de concrete gevaren. “Vandaag moeten we samen pal staan tegenover de dreigingen van Rusland en andere landen. Ons partnerschap is ook belangrijk voor de toekomst van onze democratieën.” Uit de mond van de Democraat die een hoofdrol speelt in het parlementair onderzoek naar mogelijke samenwerking tussen zijn president en de Russen, is dit een ernstige waarschuwing.
“Al moeten we Vladimir Poetin danken om ons allemaal samen te brengen rond onze gedeelde westerse liberale waarden”, voegt Congreslid Gerry Connolly uit Virginia daar met een knipoog aan toe.
Connolly behoudt zijn gemeende lof voor Pelosi. “Het is een krachtig betoog dat de op twee na hoogste gezagsdrager van de VS-regering (na de president en vice-president, MR) dit moment koos om naar Europa te komen.” Pelosi verpersoonlijkt volgens hem het “ondubbelzinnige engagement van de VS voor de collectieve veiligheid van de NAVO”.
‘Dit gaat om respect’
Pelosi toont ostentatief een kopie van een resolutie die haar Huis eind vorige maand met een overweldigende meerderheid van 357 tegen 22 stemmen goedkeurde. Daarin wordt het VS-lidmaatschap van de NAVO herbevestigd, als antwoord op de berichten dat president Trump overwoog eruit te stappen. “Vergeet niet dat Artikel 1 van de Amerikaanse Grondwet de wetgevende macht de éérste tak van onze regering noemt, voor de andere, ook de uitvoerende (van de president, MR)”, zegt ze, en: “we have the power of the purse, wij hebben de macht van de geldbeugel”.
Ze kijkt triomfantelijk naar de camera’s alsof ze er op rekent dat president Trump zelf deze uitspraak te zien zal krijgen tijdens het ontbijtnieuws. Heel even is The Hotel een verlengstukje van de West Wing.
Pelosi besluit met een veelzeggende anekdote: “Mijn gesprek met de EU-top begon met hun boodschap: ‘we zijn hier om te luisteren’. ‘Straks krijgen we een lange stilte, want ik ben hier om te luisteren, antwoordde ik. We spraken uiteindelijk anderhalf uur met elkaar. Ons bezoek ging om één woord: respect.”