Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Zorgkosten stijgen verder door

Verzekeraars De meeste verzekeraars laten ook in 2019 weer hun premies stijgen. Ze teren op hun reserves: de echte zorgkosten stijgen meer.

De kosten in de zorg stijgen onder andere doordat het aantal dure medicijnen toeneemt
De kosten in de zorg stijgen onder andere doordat het aantal dure medicijnen toeneemt Foto Lex van Lieshout/ANP

Opnieuw worden Nederlanders geconfronteerd met de snel stijgende zorgkosten, want ook in 2019 gaan de premies voor de zorgverzekering omhoog. De meeste basispakketten worden 3 tot 10 euro per maand duurder, bleek maandag. Alle verzekeraars hadden toen hun premies bekendgemaakt.

En dan krijgen burgers nog niet eens de volledige rekening gepresenteerd. Want de werkelijke zorgkosten stijgen nog harder dan de premie. Verzekeraars hebben besloten om, net als vorig jaar, in te teren op hun reserves om zo de premiestijging te beperken.

Zorgverzekeraar CZ haalt volgend jaar bijvoorbeeld 97 miljoen euro uit de reserves. Daardoor hoeft de gemiddelde maandpremie van een basispakket 2,75 euro minder hard te stijgen.

Als het aan de Consumentenbond ligt, gebruiken de verzekeraars nóg meer geld uit hun reserves. Die reserves zijn vaak nog groot, zei de bond maandag.

De Consumentenbond baseert zich op een eigen inventarisatie van de jaarverslagen van de vier grootste verzekeraars. Daarin is bijvoorbeeld te zien dat CZ vorig jaar voor ruim 2 miljard euro aan reserves had. Daarvan was 1,35 miljard wettelijk verplicht.

Geen grillige premie

„We vinden dat de reserves niet hoger hoeven te zijn dan wettelijk vereist”, zei Consumentenbond-directeur Bart Combée maandag, die overigens per 1 februari overstapt naar het bestuur van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). „Het geld dat over is, kan en moet terug naar consumenten.”

Als zorgverzekeraars gehoor geven aan die oproep en hun reserves volledig gebruiken tot aan het wettelijke minimum, zegt zorgeconoom Marcel Canoy, zou dat in één jaar de premie flink kunnen dempen. „Maar je kunt er vergif op innemen dat die verzekeraar het volgende jaar zijn premies extra hard omhoog moet doen.”

Want dát is de reden dat verzekeraars voorzichtig zijn met het inzetten van hun reserves, zegt Canoy. „Ze proberen de stijgingen en dalingen kalm te houden. Dat hebben consumenten liever dan een grillige premie die eerst 10 procent daalt en dan weer 10 procent stijgt.”

En de buffers moeten voorlopig hoger blijven dan het wettelijke minimum, zegt een woordvoerder van CZ. Want vanaf 2020 worden de regels strenger. „Als we het wettelijke minimum gaan aanhouden, hebben wij heel snel een grote groep toezichthouders op ons dak.”

Zelfs nu verzekeraars hun reserves geleidelijk inzetten, begint het einde in zicht te raken, zegt een woordvoerder van zorgverzekeraar Menzis. „Dit houden we denk ik nog twee of drie jaar vol.”

Lees ook: Zorgverzekeraars: premies moeten fors omhoog

Duurder personeel

Ook de komende jaren is een stijging van de zorgkosten namelijk „onvermijdelijk”, zoals minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) onlangs schreef in de begroting van zijn ministerie.

De grootste oorzaak van die kostenstijging is de vergrijzing. Er zijn relatief steeds meer ouderen én zij blijven langer leven. Daarnaast zijn er steeds meer behandelmogelijkheden en het aantal – vaak dure – medicijnen neemt toe. Ook wordt het personeel in zorginstellingen duurder, doordat zij gemiddeld hoger opgeleid zijn.

Als de reserves over een paar jaar uitgeput zijn, gaan burgers de stijgende zorgkosten nog sterker voelen. En dat is niet eens zo erg, denkt de woordvoerder van Menzis. „Nu voelt de premie misschien duur, maar eigenlijk bieden wij de zorg nog onder de kostprijs aan. Verzekerden zien nog geen reëel prijskaartje van de zorg.”