Ouder worstelt met smartphonegebruik kind: „Van mij mag de Nokia het nieuwe normaal worden”
Tienduizenden ouders ondertekenden onlangs het ouderpact van Smartphonevrij Opgroeien. Hoe gaan ouders bij de Rijssense Brekeldschool om met telefoongebruik van hun kinderen? „Wanneer mijn dochter met 16 jaar een smartphone heeft, vind ik dat vroeg genoeg.”

De reformatorische Brekeldschool in Rijssen is net uit. Rian Smelt (36) helpt schoolkinderen een drukke weg over te steken met een klaar-overbord in de hand. Ze wacht haar eigen kinderen, die op de Brekeldschool zitten, op. Ze vindt opvoeden te midden van telefoons lastig. „Waar doe je goed aan? Als ik het scherm van mijn oudste zoon van 8 uitdoe, hoor ik: Waarom? Vriendjes mogen er altijd heel lang op. Laatst vertelde hij dat iemand in groep 7 een mobiel met Whatsapp had. Maar dat gaat voor hem niet gebeuren”, zegt Smelt stellig.
De Rijssense moeder is niet de enige die tobt over mobielgebruik. Meer dan 39.000 ouders ondertekenden in de afgelopen maand het ouderpact van Smartphonevrij Opgroeien. Kinderen moeten kind zijn zonder smartphone; dit wordt makkelijker als meer ouders zonder smartphone opvoeden, zo vermeldt het pact. Meer dan 3000 wetenschappers sloten zich aan. Zij pleiten ervoor om kinderen pas vanaf 14 jaar een eigen smartphone te geven. Daarnaast willen ze graag een leeftijdsgrens van 16 jaar voor het gebruik van sociale media.
Snapchat
Terwijl de regen op het autodak plenst, wacht Wilco Zwolsman (40) zijn twee dochters op bij de Rijssense basisschool. Hij is wel te spreken over een leeftijdsgrens van 14 jaar voor een smartphone. „Als mijn oudste dochter van 9 om een telefoon vraagt, zeg ik nee.” In de klas van zijn dochter chatten kinderen via Snapchat, een app waarmee je elkaar foto’s en berichtjes kunt sturen, maar dat lijkt Zwolsman geen goed idee. „Laat ze eerst maar buitenspelen en knutselen, kind zijn.”
Ook Anna Pongers (41), met een dochter van 10 op de basisschool en twee kinderen van 16 en 19, vindt de leeftijdsgrens wenselijk. „Eerst was in ons gezin de grens voor een smartphone 12 jaar. Nu ik hoor dat deskundigen 14 jaar voorstellen. Vind ik dat goed?” Terwijl ze in de auto haar dochter opwacht, vertelt Pongers over hun gezinstablet. „Daarop kan mijn dochter van 10 chatten met vriendinnetjes via Snapchat. Ik gebruik Snapchat ook, dan kan ik zien waar mijn zoon is als hij de locatie op zijn telefoon aanzet.”
Pongers kijkt wel mee met de chatgesprekken van haar tienjarige dochter. „Mijn dochter chatte met een vriendin. Het meisje reageerde met een scheldwoord. Toen riep mijn dochter mij erbij: Kijk eens wat ze stuurt. Ik keek mee en gaf aan: Wat zij zegt, is niet goed, maar wat jij zei was ook niet vriendelijk.”
De moeder vindt het belangrijk om betrokken te zijn bij wat haar dochter online doet. „Ik denk dat je als ouders naast je kind moet zitten als dat sociale media gebruikt. Dan toon je interesse, kun je meekijken en erover praten”, vertelt Pongers. Grappend: „Deze week zei ik nog dat we in Australië gaan wonen, want daar is sociale media tot 16 jaar verboden. Dat zou ik wel een stuk makkelijker vinden voor mijn kinderen.”
Alette Kippers (43), moeder van vijf kinderen tussen 5 en 15 jaar, tipt de app Family Link. Daarmee kunnen ouders de schermtijd van hun kinderen zien. „Als mijn dochter een app wil installeren, moet ze toestemming vragen. Dit houdt je scherp als ouder. Dan vraag je waar ze de app voor nodig hebben en praat je daarover.”
Nokia
Een grens stellen, waardoor je kind niet online kan meedoen met andere leeftijdsgenoten, is soms lastig voor ouders, zo ervaart Karin Claus (44), moeder van een zevenjarige dochter, twee tieners en een volwassen dochter. „Je wilt je kind niet afzonderen omdat ze niet in de Whatsappgroep van haar klas kan.” Claus voelt mee met haar kinderen wanneer ze graag bij leeftijdsgenootjes willen horen. „Als ouder kun je bijna geen andere keuze maken wanneer anderen in je dochters klas wel een telefoon hebben. Dat voelt als een dilemma. Als mijn dochter de enige is zonder telefoon en alleen blijft, doet me dat als moeder ook zeer.”
In de hoop op een mentaliteitsverandering onder ouders ondertekende Claus opgelucht het ouderpact. „Misschien kunnen we een nieuw normaal creëren met een ouderwetse Nokia die cool is. Ik hoop dat over een jaar of vijf in een klas van dertig er al tien ouders zijn die smartphonevrij opvoeden.”
Stem
Ongeveer tien jaar geleden gaf Claus haar kinderen aan het einde van groep acht, met 12 jaar, een smartphone. „Daarbij stond ik Whatsapp wel toe, maar extreem verslavende sociale media zoals Instagram niet. Ik vind het belangrijk dat je zelfvertrouwen in het echte leven ontwikkelt. Met een van mijn dochters heb ik besproken hoe ze het vond om geen Instagram te hebben. In het begin was dit lastig, omdat het een tiener het gevoel gaf dat ze iets miste wat haar klasgenoten wel wisten.” Later had ze er minder moeite mee, omdat Claus met haar dochter bleef praten over sociale media. „Toen merkte ik hoe belangrijk het was je kind een stem te geven.”
Anne-Greeth Paalman (30) vreest voor discussies in haar gezin, wanneer ze haar 10-jarige zoon voorlopig geen telefoon geeft wanneer andere leeftijdsgenoten die wel hebben. „Nu zeg ik tegen hem dat we er samen voor kiezen dat hij later een telefoon krijgt.” Paalman praat met haar kind over wat hij online in filmpjes ziet en over hoe algoritmes op sociale media werken. „Ik ga naast hem zitten en vraag: Wat heb je gekeken? Mijn zoon zegt zelf: Als ik afgebakende schermtijd heb, gaat het goed. Dus we denken dat een telefoon met 14 jaar lukt.”