Zaterdag ‘halft’ bitcoin voor de vierde keer. Waarom, en wat zijn de gevolgen?

Er heerst nervositeit in bitcoinland in aanloop naar vrijdagnacht. Naar verwachting zal dan de beloning van het delven van bitcoin halveren. Beursgenoteerde bedrijven die de virtuele munt ‘minen’, voelen de onzekerheid van het moment: de beurswaarde van onder meer Riot Platforms en Marathon Digital daalde in de afgelopen maand met meer dan 30 procent. Tegelijkertijd verwachten experts dat de waarde van de munt zelf zal stijgen, zoals de vorige drie keer toen bitcoinbeloningen halveerden.

Het verdienen aan bitcoin gaat aan de hand van een wedstrijd: diverse mensen proberen met hun computers een wiskundige puzzel op te lossen, en wie de noot het eerst kraakt, krijgt wat bitcoin voor de moeite. Die beloning ligt nu nog op 6,25 bitcoin (meer dan 350 duizend euro). Vanaf zaterdag levert het winnen van dezelfde wedloop nog maar 3,125 bitcoin op.

Dit gebeurt niet op aandringen van een groep economen of aandeelhouders: de halvering van bitcoin ligt vast in de programmatuur van de virtuele munt. Zo ligt vastgelegd dat, elke keer als delvers gezamenlijk 210 duizend wiskundige puzzels hebben opgelost om bitcoin te verkrijgen, hun beloning halveert. Ook beperkt het protocol het totaal aantal bitcoin dat ooit gedolven kan worden tot 21 miljoen. In het huidige tempo waarmee miners hun werk doen, zullen al deze bitcoins halverwege de volgende eeuw zijn ‘opgegraven’.

Inflatie tegengaan

De combinatie van de beperkte voorraad bitcoin en het dalende aantal munten dat in de omloop komt moet inflatie tegengaan. ‘De waarde van bitcoin is in die zin vergelijkbaar met de waarde van goud: die is beperkt en de hoeveelheid goud die wordt ontdekt, zal alleen maar afnemen’, zegt crypto-expert Jacob Boersma van consultancybureau Warren Brandeis. ‘Door een halving neemt het aanbod aan bitcoin af. Zolang de vraag naar de cryptomunt stabiel blijft, doet dit de waarde van individuele munten stijgen.’ Het idee is dat de waarde van bitcoin hierdoor stabiel blijft.

Het afgelopen jaar is een bewogen periode geweest voor de cryptowereld. Dit onder meer door de ineenstorting van het handelsplatform FTX. De oprichter, Sam Bankman-Fried, werd eind maart veroordeeld tot 25 jaar celstraf nadat hij 7,4 miljard euro had weggesluisd van zijn klanten. Kort daarop daalde de waarde van bitcoin met meer dan 4.500 euro. Een paar dagen later herstelde de koers zich weer.

Tijdelijke pieken en dalen als deze spelen zich af tegen een achtergrond van gestage prijsstijging van bitcoin: nog geen maand voor de veroordeling van Bankman-Fried bereikte de cryptomunt de hoogste koers ooit – zo’n 69 duizend euro per munt. Dit was het gevolg van de introductie van beleggingsproducten van bitcoin op de New Yorkse aandelenmarkt in januari. Deze ‘beursgang’ van bitcoin legitimeerde de munt.

Koersdaling

Desalniettemin is de waarde van bitcoin richting de halving afgenomen. Het is niet zeker of deze daling ook tijdelijk is – de drie vorige keren dat bitcoinbeloningen halveerden, nam de waarde dus toe. ‘Gezien over een langere termijn gaat de koers omhoog’, zegt Boersma. ‘Maar ik houd niet van voorspellingen, daar is de koers nog te volatiel voor. Er zijn scenario’s waarin bitcoin opeens faalt.’

Het grootste gebrek van cryptovaluta als bitcoin is dat het met name speculatiemiddelen zijn. Ze gelden maar zeer beperkt als betaalmiddel. Daar is de infrastructuur nog te traag voor: een transactie kan zomaar tien minuten duren. Boersma: ‘Hier zijn oplossingen voor, maar deze zijn nog niet op te schalen tot het punt waarop bitcoin de euro kan vervangen in de supermarkt. Of dat ooit gaat gebeuren, daar durf ik mijn hand niet voor in het vuur te steken.’