Het is geen toeval dat de drie dictatoriale landen die een gevaar voor de wereldvrede vormen communistisch zijn
Je kunt je meestal moeilijk identificeren met slachtoffers die door oorlogsgeweld vallen op dit onbeduidende stukje heelal. Toch was ik maandagmiddag, voor een kort ogenblik van denkbeeldige vereenzelviging, een onbekende Oekraïense vader met zijn zoontje. We stopten voor een speelgoedwinkel in het winkelcentrum van de stad Krementsjoek. Op dat moment viel in deze vreedzame omgeving, ver van het front, de Russische terreur op onze hoofden. De X-55 raket maakte officieel achttien doden in Krementsjoek, maar veel slachtoffers zijn verpulverd en onvindbaar.
Om de intrinsieke slechtheid van Poetins Russische Federatie enigszins te verzachten, als dit nog mogelijk zou zijn, zou je hopen dat deze laatste misdaad door een ‘ongelukkige afzwaaier’ komt. Maar de honderden Oekraïense woongebouwen, ziekenhuizen, scholen, kerken en theaters die sinds 24 februari getroffen zijn, bewijzen het tegendeel. Ook in mijn binnenste lijkt een escalatie van sentimenten plaats te vinden. Ik probeer dan met kracht al dat gif dat mijn hoofd insluipt te neutraliseren. Maar toen ik beelden uit Krementsjoek zag, wenste ik Moskovieten uit de omgeving van het Kremlin in een opwelling hetzelfde lot als de denkbeeldige vader voor de speelgoedwinkel. Ik schrok hevig en schaamde me voor deze vluchtige, maar wel toxische gedachte.
De domste rede die een Amerikaanse president ooit heeft uitgesproken
Boris Johnson noemde gisteren de inval van Poetin in zijn buurland een daad van ‘giftige masculiniteit’. Maar hoe noem je dan het grote verband om hem heen, dat hem in staat stelt zijn misdaden te plegen? De schuldige meegaandheid van zijn volk, de steun van zijn staf, het ideologische venijn in de samenleving en het cynisme van zijn soldaten die dood en verderf in Oekraïne zaaien? Plotseling sijpelde een uitdrukking uit mijn geheugenkamer. Woorden van lang geleden, toen zwaar omstreden en fel bekritiseerd: het Rijk van het Kwaad.
Zo noemde Amerikaanse president Ronald Reagan (1911-2004) de Sovjet-Unie, het toenmalige Russische rijk. Het gebeurde in een speech gelardeerd met Bijbelcitaten die hij op 8 maart 1983 hield voor de National Association of Evangelicals in Orlando. We vonden toen in het Westen, nuttige idioten voorop, dat deze rabiaat rechtse reactionair volstrekt ontoerekeningsvatbaar was geworden. Historici vonden zijn rede ‘de domste die een Amerikaanse president ooit heeft uitgesproken’. Tien jaar later nog schreef HP/De Tijd dat ‘de Rambo-retoriek van Ronald Reagan een licht gevoel van gêne had teweeggebracht’.
Wellicht was Reagan te vroeg met zijn uitspraak, gedaan aan de vooravond van de Russische glasnost (openheid). Maar de huidige Russische Federatie is wel een postcommunistisch residu van de Sovjet-Unie uit 1983. Ze wordt geleid door een apparatsjik van tweede garnituur met expansiedriften die het predicaat Rijk van het Kwaad, ook met zijn herhaalde nucleaire dreigingen, ruim heeft bevestigd. En het is geen toeval dat de drie dictatoriale landen – Rusland, China, Noord-Korea – die een gevaar voor de wereldvrede vormen, alle drie (post) communistisch zijn. Om dan hun huidige drie leiders van alleen ‘giftige masculiniteit’ te betichten en het politieke systeem dat ze gevormd heeft buiten beeld te laten, is een foutieve analyse.
Drie keer per week werpt columnist Sylvain Ephimenco zijn blik op de actualiteit. Lees zijn columns hier terug.