Ongekend Russisch raketoffensief in Oekraïne: zelfs oude Sovjet-raketten ingezet

Volgens het Britse ministerie van Defensie is de rakettenregen onder andere bedoeld om de bevoorrading van de Oekraïense troepen aan het front te dwarsbomen. Ook zouden de Russen proberen te voorkomen dat zware westerse wapens het slagveld bereiken.

Na Kyiv en Krementsjoek was het woensdag de beurt aan de zuidelijke stad Mykolajiv om bestookt te worden. Ook hier werden burgerdoelen geraakt. Volgens de burgemeester werden acht raketten afgevuurd op doelwitten in de stad, waaronder een flatgebouw. De aanvallen in Mykolajiv kwamen twee dagen nadat in Krementsjoek achttien doden vielen bij een aanval op een winkelcentrum. 

Oekraïne is ervan overtuigd dat Moskou met al deze raketaanvallen angst wil zaaien onder de bevolking. Mogelijk wilden de Russen een ‘infrastructureel’ doelwit in de buurt vernietigen, , aldus de Britse inlichtingendiensten woensdag over de aanval op het winkelcentrum, maar ging het grondig mis omdat een weinig accurate raket werd gebruikt.

Van veilige afstand afgevuurd

De raketbeschietingen onderstrepen opnieuw hoeveel problemen het Russische leger heeft om vanaf grote afstand met grote trefzekerheid toe te slaan. Omdat de luchtmacht het Oekraïense luchtruim na vier maanden strijd nog altijd niet onder controle heeft, deinst Moskou ervoor terug op grote schaal gevechtsjagers in te zetten boven het slagveld.

Met moderne kruisraketten, veilig afgevuurd vanaf onder andere oorlogsschepen in de Zwarte Zee, probeerde Rusland dit probleem tot nu toe op te lossen. Maar omdat inmiddels ongeveer 2.500 raketten zijn afgevuurd, dreigt een tekort aan hightechwapens te ontstaan. Reden waarom de Russen nu steeds meer moeten overschakelen op oudere, minder trefzekere raketten uit de Sovjet-tijd. Deze raketten worden ook van een veilige afstand afgevuurd, boven Rusland, door onder andere strategische Toepolev-bommenwerpers.

De Russische piloten houden zich met hun Toepolevs veilig op in het Russische luchtruim nabij Oekraïne, onder andere boven de Kaspische Zee, en vuren dan hum raketten af. Kyiv zegt dat de bommenwerpers ook opereren vanaf een basis in Belarus. De Toepolev-22 is een van de belangrijkste bommenwerpers van de Russische luchtmacht. Een van de voornaamste taken van het toestel is het uitvoeren van langeafstandsbombardementen, onder andere met kernwapens.

Zeer onnauwkeurig

Onder de naar schatting 130 raketten die volgens de Oekraïense legerleider Valeri Zaloezjny sinds het weekeinde zijn afgeschoten, waren volgens Kyiv en Londen met name veel Kh-22-raketten. Dit is pikant, omdat deze raket die in de jaren zestig werd ontwikkeld helemaal niet is bedoeld om militaire doelwitten op land te vernietigen. Met de Kh-22 wilde het Sovjet-leger onder andere de Amerikaanse vloot bestoken, in het bijzonder de vliegdekschepen.

De bijna twaalf meter lange antischeepsraket heeft een bereik van naar schatting zeshonderd kilometer en vliegt met een snelheid van vijf keer de snelheid van het geluid op een doelwit af. Nadat in mei voor het eerst een video was opgedoken dat een Toepolev twee van deze oude raketten afvuurde, bevestigde Londen begin deze maand de inzet van de Kh-22. Sinds april zouden er tientallen zijn gebruikt. Hier bovenop komen nu de raketten die de afgelopen dagen zijn gebruikt.

‘Deze raketten van 5.500 kilo waren in de eerste plaats bedoeld om vliegdekschepen te vernietigen met een kernkop’, aldus het Britse ministerie van Defensie twee weken geleden. ‘Wanneer ze worden ingezet voor aanvallen op de grond, met een conventionele lading, zijn ze zeer onnauwkeurig en kunnen ze daarom aanzienlijke nevenschade en burgerslachtoffers veroorzaken.’ 

Aandringen

Volgens Londen zullen de aanvallen met de Kh-22 door blijven gaan, zeker nu het aantal hightechwapens afneemt. ‘De Russische militaire planners zijn hoogstwaarschijnlijk bereid veel bijkomende schade te accepteren als ze vinden dat een aanval militair noodzakelijk is’, aldus het ministerie.

De nieuwe raketstrategie van Moskou komt terwijl Oekraïne aandringt bij de VS om luchtverdedigingssystemen te leveren zodat het de Russische raketten kan neerhalen. Met de wapens waarover Kyiv nu beschikt, kan het Oekraïense leger de supersnelle Kh-22's en de moderne Russische kruisraketten niet vernietigen. Al beweerde de luchtverdediging woensdag wel een Kh-22 te hebben neergehaald bij Odesa. Ook bij deze belangrijke zuidelijke havenstad zouden de Russen de raket woensdag hebben ingezet. Het Oekraïense succesje is nog niet bevestigd door onafhankelijke bronnen.

Na weken van aandringen door de Oekraïners om te hulp te komen, is het Witte Huis deze week overstag gegaan. President Bidens nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan zei maandag dat Kyiv binnenkort ‘geavanceerde luchtverdedigingssystemen’ krijgt. Om welke wapens het gaat, is niet duidelijk. Ze worden opgenomen in een nieuwe militair hulppakket dat snel bekend wordt gemaakt.