LEES TERUG | Kerken laten anderhalve meter los, tegenstanders toegangsbewijs demonstreren in Den Haag

Dit liveblog is nu afgesloten. Een nieuw blog vind je hier.

De invoering van het coronatoegangsbewijs zorgt ervoor dat horecaondernemers heel wat over zich heen krijgen. Zo werden ze bij SuSu in Harmelen beticht van discriminatie en verdeeldheid zaaien. Bij Koninklijke Horeca Nederland kennen ze de extreme reacties. ,,Het gaat om een kleine groep fanatiekelingen die op deze manier alle horeca langsgaat.” 

De Arnhems horecaondernemer Mirella Kreger weigert bij haar gasten de CoronaCheck-app te controleren. De gemeente kent geen pardon. ,,Ze hebben mij al gebeld. Ik krijg geen waarschuwing, maar direct een dwangsom'', zegt de uitbaatster. ,,Bij een tweede overtreding sluiten ze mijn zaak.’’

Demissionair staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken heeft bedenkingen bij de invoering van het coronatoegangsbewijs, zegt ze in een interview met De Telegraaf. Ze wijst op de hoge vaccinatiegraad en vindt het 'niet uit te leggen' dat mensen via de pas moeten laten zien gevaccineerd of getest te zijn om toegang tot een café of restaurant te krijgen. ,,Als je in een samenleving bent beland waar je bang voor elkaar moet zijn, tenzij je een bewijsje kunt laten zien, dan moet je je echt even achter je oren krabben en je afvragen: willen we deze kant op?", aldus de CDA-politica.

Het is vandaag, voor de zestiende keer, burendag in ons land. Juist op de dag dat de verplichting om anderhalve meter afstand te houden vervalt, staat burendag in het teken van 'buurcontact'. Het startsein wordt in Utrecht gegeven.

Dit jaar heeft een recordaantal van ruim 6300 buurten zich aangemeld. De vorige keer waren dat er 4000, in 2019 ging het om 6000 buurten. Er zijn borrels, feestjes, klusactiviteiten, spelletjes en koffiedrinkbijeenkomsten.

,,De gedachte is dat buurten gezelliger, socialer en veiliger worden als buren elkaar kennen. Nu we door de coronacrisis nog meer tijd in onze eigen buurt door hebben moeten brengen, is dat nog belangrijker geworden", aldus de organisaties.

Voor het eerst in ruim anderhalf jaar stromen de Nederlandse voetbalstadions weer vol met publiek. De beperkingen wat de capaciteit betreft zijn met ingang van zaterdag verdwenen. Willem II - PSV wordt de eerste wedstrijd sinds maart 2020 in een volledig gevuld stadion. Alle toeschouwers moeten, net als in de afgelopen weken, via de CoronaCheck-app wel kunnen aantonen dat ze gevaccineerd zijn of recent negatief zijn getest op het coronavirus.

De aftrap in het Koning Willem II Stadion is zaterdag om 16.30 uur. Niet de scheidsrechter, maar een supporter van Willem II mag het eerste fluitsignaal geven. Dat gebeurt dit weekeinde bij alle wedstrijden in de Eredivisie, om te vieren dat de stadions weer helemaal gevuld mogen worden.

Vorig seizoen werden bijna alle wedstrijden zonder publiek gespeeld. In de eerste weken van dit seizoen mochten de clubs twee derde van de capaciteit van hun stadions gebruiken.

Koploper Ajax en Feyenoord komen zaterdagavond ook in actie. De landskampioen ontvangt FC Groningen (aftrap 18.45 uur), Feyenoord speelt vanaf 21.00 uur in De Kuip tegen NEC.

Mensen die niet willen dat het coronatoegangsbewijs wordt ingevoerd, demonstreren zaterdag in Den Haag, op de dag dat het bewijs wordt ingevoerd. Aan het begin van de middag wandelen ze van het Malieveld langs de Hofvijver naar Plein 1813 en daarna terug naar het Malieveld.

De 'mars tegen het Covid-paspoort' wordt georganiseerd door onder meer 'Nederland in Opstand'. Demonstranten hoeven geen anderhalve meter afstand te houden, omdat die regel vanaf zaterdag niet meer geldt. Ze hoeven ook geen coronatoegangsbewijs te laten zien om mee te kunnen doen aan het protest tegen de coronapas.

Zaterdag treden nieuwe coronaregels in werking. De regel dat mensen anderhalve meter afstand van anderen moeten houden vervalt, maar vanaf die dag is wel een coronapas nodig om onder meer toegang te krijgen tot restaurants, cafés, theaters en bioscopen. Met de QR-code in de app CoronaCheck kunnen mensen laten zien dat ze volledig zijn gevaccineerd tegen het coronavirus, dat ze onlangs negatief zijn getest of dat ze zijn hersteld van een coronabesmetting.

Vanaf zaterdag is het op alle Waddeneilanden mogelijk om een coronatest te laten afnemen voor een coronatoegangsbewijs. Daardoor hoeven mensen niet langer de oversteek te maken naar het vasteland voor een test.

Vanaf zaterdag is het op veel meer plekken verplicht om een coronatoegangsbewijs te laten zien. Er was bij de bedrijven die het testen verzorgen op aangedrongen dat er ook testmogelijkheden zouden komen op Vlieland en Schiermonnikoog.

Volgens het ministerie van Volksgezondheid en Stichting Open Nederland - de organisatie achter Testen voor Toegang - is vanaf zaterdag voor 90 procent van de mensen een testlocatie binnen 20 minuten autorijden bereikbaar en voor bijna iedereen binnen een halfuur. Op sommige plekken in Zeeuws-Vlaanderen, de Achterhoek en de Veluwe moeten mensen soms langer dan een halfuur rijden.

De openingstijden van de testlocaties zijn landelijk verruimd. Op donderdagen kunnen mensen van 07.00 uur tot 21.00 uur terecht voor een coronatest, op vrijdagen en zaterdagen van 07.00 tot 23.00 uur. Op alle andere dagen blijven de testlocaties geopend op de oude tijden: van 08.00 tot 18.00 uur.

Mensen die niet (volledig) zijn gevaccineerd en niet kunnen aantonen dat ze recent een coronabesmetting hebben doorgemaakt, moeten een test laten doen. De negatieve uitslag is dan 24 uur lang geldig als coronatoegangsbewijs.

Bezoekers van diensten van de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) en de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) hoeven vanaf zaterdag, wanneer de nieuwe coronaregels gaan gelden, geen coronatoegangsbewijs te laten zien na het loslaten van de anderhalvemeterregel. Wel wordt erop gewezen dat er voldoende geventileerd moet worden en blijft het advies overeind om 'gepast afstand' te houden.

Bij de kerkgang wordt geen onderscheid gemaakt tussen mensen die wel of niet gevaccineerd zijn, zeggen bisschoppen van de RKK. Ze roepen wel bedienaren, vrijwilligers en andere gelovigen op om zich te laten vaccineren. De PKN roept bezoekers op rekening te houden met mensen met een kwetsbare gezondheid of mensen die zich niet veilig voelen. Kerkgemeenten ,,kunnen overwegen een gedeelte te reserveren voor mensen die wel graag anderhalve meter afstand willen bewaren", aldus de kerk.

Ook volkszang mag vanaf zaterdag in de kerken weer, meldde de RKK deze week. Maar dan wel onder meer met anderhalve meter afstand en in zigzagformatie. Ook is het weer toegestaan de communie uit te reiken in de hand, mits die vooraf gereinigd is. Uitreiken op de tong mag nog niet.

Moskeekoepels beslissen zelf of ze de afstandsregel loslaten. Volgens het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) laten sommige koepels de anderhalve meter los met een coronatoegangsbewijs. Ook richten sommige moskeeën een aparte ruimte in voor mensen zonder zo'n bewijs, waar dan wel afstand gehouden moet worden. Het CMO adviseert moskeeën de anderhalvemeterregel voorlopig wel in acht te blijven nemen, een mondkapje te dragen bij moskeebezoek en een eigen gebedskleedje mee te nemen.

Iedereen vanaf 13 jaar moet vanaf zaterdag een coronatoegangsbewijs bij zich hebben om toegang te krijgen tot een horecazaak, (sport)evenementen of een kunst- en cultuurinstelling. Dat betekent dat bezoekers moeten kunnen aantonen dat ze maximaal 24 uur geleden negatief getest zijn op het coronavirus, van Covid-19 hersteld zijn of hiertegen volledig zijn gevaccineerd.

Dat kunnen zij laten zien in de CoronaCheck-app. Bezoekers vanaf 14 jaar moeten daarnaast een geldig ID-bewijs meenemen. Medewerkers moeten de QR-code van bezoekers scannen en de gegevens vergelijken met het ID-bewijs. Het coronatoegangsbewijs geldt op locaties waar het volgens de overheid door het loslaten van de anderhalvemetermaatregel drukker wordt.

Dit coronatoegangsbewijs is vereist in horecagelegenheden, casino's, bioscopen, theaters en concertzalen en voor (zakelijke) evenementen. Verder is de QR-code nodig voor publiek bij professionele sportwedstrijden. Voor bijvoorbeeld terrassen, campings en musea zijn geen coronatoegangsbewijzen nodig.

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport verwacht dat veel mensen die nog geen QR-code hebben deze gaan aanmaken in de app. Volgens het ministerie wordt de app al langer door veel mensen gebruikt en zijn er al enige tijd geen grote problemen bij het ophalen van de codes. Ook wordt drukte in de teststraten verwacht, maar volgens het ministerie kunnen testlocaties de komende weekenden meer dan 400.000 mensen per dag testen.

Mensen zonder smartphone kunnen hun coronatoegangsbewijzen printen via de website www.coronacheck.nl/print.

Eduardo Bolsonaro, een van de vier zoons van de Braziliaanse president Jair Bolsonaro, heeft positief getest op Covid-19, zo maakte hij vrijdag op Twitter bekend. Hij is het derde met Covid-19 besmette lid van de Braziliaanse delegatie bij de Algemene Vergadering van de VN in New York.

Op Twitter zette de 37-jarige parlementariër vraagtekens bij de effectiviteit van vaccins. "We weten dat de vaccins sneller zijn ontwikkeld dan normaal", schreef Bolsonaro junior. "Ik kreeg de eerste dosis van het vaccin van Pfizer en heb toch Covid gekregen."

Een ander lid van de Braziliaanse delegatie bij de VN, minister van Volksgezondheid Marcelo Queiroga, maakte dinsdag bekend besmet te zijn geraakt met het virus. Maandag was een jonge diplomaat uit dezelfde delegatie hem voorgegaan. Beiden waren gevaccineerd tegen Covid-19.

Vader Jair Bolsonaro is niet gevaccineerd tegen Covid-19 en is tijdens zijn verblijf in New York vanwege de Algemene Vergadering van de VN meerdere keren zonder masker gezien. Sinds woensdag is hij terug in Brazilië, waar hij in quarantaine zit in de presidentiële residentie in Brasília, omdat hij contact heeft gehad met minister Queiroga. Dit weekend ondergaat hij een nieuwe PCR-test. Bij een negatieve uitslag kan hij zijn normale activiteiten hervatten.

Vrijdag werd ook bekend dat minister van Landbouw Tereza Cristina en landsadvocaat Bruno Bianco positief zijn getest op Covid-19. Beiden maakten geen deel uit van de Braziliaanse delegatie in New York. Van de 23 ministers in de regering van Bolsonaro hebben er zeker 18 het virus opgelopen. Bij 13 van hen gebeurde dat terwijl ze minister waren, de overige vijf werden besmet voordat ze werden benoemd.

Premier Mark Rutte heeft bij de Verenigde Naties aandacht gevraagd voor drie crises waar de wereld voor staat: de strijd tegen het coronavirus en de weg naar herstel, de impact van de klimaatcrisis en de situatie in Afghanistan. Het is essentieel dat landen de handen ineenslaan om crises het hoofd te bieden, aldus Rutte.

Hoewel het in de lente leek alsof het einde van de pandemie in zicht kwam, heeft de Delta-variant roet in het eten gegooid. Daarom moet de productie van vaccins zo snel mogelijk worden opgeschroefd en moeten de prikken eerlijk over de wereld worden verdeeld. ,,De realiteit is dat niemand veilig is, tot iedereen veilig is", zei de premier tegen de Algemene Vergadering van de VN.

Lees hier meer over zijn toespraak en bezoek aan New York.  

Alle medewerkers van bedrijven die voor de Amerikaanse federale overheid willen werken moeten vanaf 8 december gevaccineerd zijn tegen het coronavirus, schrijft persbureau Reuters na het inzien van overheidsdocumenten. Het gaat om alle bedrijven die een dienst of product aan de nationale overheid leveren.

Een eerder aangekondigde plicht zorgde ervoor dat alleen mensen die werken op locaties van de overheid gevaccineerd moesten zijn, maar met deze uitbreiding zal iedereen binnen een bedrijf dat voor de federale overheid werkt een inenting moeten hebben. Hierdoor gaat de vaccinatieplicht voor miljoenen meer Amerikanen gelden.

Begin september kondigde Biden al een vaccinatieplicht aan voor medewerkers van de federale overheid en zorgpersoneel, die op 22 november ingaat. De president wil een hardere aanpak om de Delta-variant van het virus onder controle te krijgen. Amerikaanse militairen moeten zich ook laten inenten tegen het coronavirus.

Sommige lokale overheden voeren hun eigen maatregelen door. In onder meer New York City, Chicago en Los Angeles geldt een vaccinatieplicht voor docenten. In Los Angeles moeten schoolgaande kinderen ouder dan twaalf zich voor het einde van het jaar laten inenten tegen het virus.

Tussen donderdagochtend en vrijdagochtend zijn iets meer dan 1700 positieve coronatests geregistreerd. Daardoor daalt het gemiddelde voor de veertiende dag op rij.

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kreeg afgelopen dag 1718 meldingen dat het coronavirus was vastgesteld. Precies een week geleden waren er ruim 2100 positieve tests en de vrijdag daarvoor bijna 2700.

In de afgelopen zeven dagen noteerde het RIVM 12.165 positieve tests, gemiddeld 1738 per dag. Dat is het laagste niveau sinds 7 juli, tachtig dagen geleden.

Ondernemers die moedwillig de regels rond het coronatoegangsbewijs - geldend vanaf morgen in horeca, theaters en bij evenementen - aan hun laars lappen, kunnen op sluiting rekenen, zegt Justitieminister Grapperhaus. Voor toezicht op de controles is geld vrijgemaakt en wanneer het, aan het begin, niet goed gaat volgt eerst een waarschuwing. ,,Maar, als je niet meedoet, dan krijg je op enig moment natuurlijk een sluiting'', aldus de minister. Sluiting is de ultieme consequentie.

Het RIVM heeft de afgelopen 24 uur 1718 nieuwe coronabesmettingen geregistreerd, waardoor het gemiddelde voor de veertiende dag op rij daalt. Precies een week geleden waren er ruim 2100 positieve tests en de vrijdag daarvoor bijna 2700. In de afgelopen zeven dagen noteerde het RIVM 12.165 positieve tests, gemiddeld 1738 per dag. Dat is het laagste niveau sinds 7 juli.

Het aantal sterfgevallen steeg met drie. Dat wil niet zeggen dat ze afgelopen dag zijn overleden, het duurt soms even voor het overlijden van een coronapatiënt wordt geregistreerd. Dat is aanzienlijk minder dan vorige week vrijdag, toen het RIVM meldde dat tien coronapatiënten waren overleden. In de afgelopen zeven dagen heeft het RIVM veertig sterfgevallen geregistreerd, gemiddeld bijna zes per dag.

Voor het eerst sinds 23 juli liggen er minder dan 500 coronapatiënten in de Nederlandse ziekenhuizen. De dalende trend zet hiermee door. Ziekenhuizen behandelen momenteel 491 mensen vanwege Covid-19. Dat zijn er 22 minder dan op donderdag. Sinds dinsdag zijn 87 bedden vrijgekomen.

Het aantal coronapatiënten op de intensive cares daalde afgelopen dag met 8 naar 176. Dat is het laagste aantal sinds 28 juli. Op de verpleegafdelingen kwamen per saldo 14 bedden vrij. Daar liggen nu 316 coronapatiënten, het laagste aantal sinds 20 juli.

Rusland heeft vrijdag een nieuw recordaantal corona-sterfgevallen op één dag aangetikt. Volgens het crisiscentrum van de Russische regering zijn de laatste 24 uur 828 mensen overleden aan de gevolgen van een besmetting met het coronavirus. Voor de vierde dag op rij stierven er meer dan 800 mensen op één dag in het land. 

Rusland wordt van alle landen in Europa het zwaarst door de coronapandemie getroffen. Sinds het begin van de pandemie zijn er al 202.273 Russen overleden aan het virus.

Voor veel sportbonden is het afwachten of hun verenigingen gaan controleren op het coronatoegangsbewijs. Tennisbond KNLTB kreeg vorige week na de persconferentie van het kabinet over de aangepaste coronamaatregelen veel boze reacties binnen. ,,Het eerste sentiment was: dit is geen versoepeling, maar juist een strenger beleid", aldus Benoit Gilissen, manager verenigingszaken bij de KNLTB. ,,Toen later duidelijk werd dat afhalen gewoon zonder controle kan en het terras ook is uitgezonderd, zakte dat wat weg. Het moet in de praktijk gaan blijken of clubs die controle echt gaan doen."

Hockeybond KNHB voorziet niet zoveel problemen met het coronatoegangsbewijs. ,,Gelukkig is de maatregel zo opgeschreven door de overheid dat het alleen geldt voor het deel van het clubhuis waar je zittend iets consumeert", aldus een woordvoerster. ,,We zien vaak dat bezoekers binnen een drankje halen en dat dan op het terras of langs de lijn opdrinken." Gymnastiekunie KNGU heeft volgens een woordvoerster amper te maken met het coronatoegangsbewijs. ,,We hebben maar heel weinig verenigingen met een eigen kantine, alleen een klein aantal grote clubs."

Noorwegen schrapt de laatste coronamaatregelen in het land. Premier Erna Solberg heeft aangekondigd dat de samenleving zaterdag vanaf 16.00 uur weer opengaat.

Mensen hoeven dan niet meer onderling afstand te houden en bij evenementen en bijeenkomsten geldt niet langer een maximumcapaciteit. Ook in de horeca mag de ruimte weer vol worden benut en nachtclubs mogen de deuren weer openen.

,,Het is 561 dagen geleden dat we in vredestijd de zwaarste maatregelen in Noorwegen hebben ingevoerd", aldus de premier. ,,Nu is het tijd om terug te keren naar een normaal dagelijks leven." De laatste versoepelingen werden meermaals uitgesteld, maar kunnen nu doorgaan omdat het aantal corona-infecties afneemt.

Ongeveer 76 procent van de Noorse bevolking heeft een eerste coronaprik gehad. Zo'n 67 procent is volledig gevaccineerd. In Noorwegen kan iedereen vanaf twaalf jaar worden ingeënt tegen Covid-19.