Laatste nieuws coronacrisis

Versoepelingen op 28 april, prikken met Janssen-vaccin begint woensdag

In dit blog lees je het laatste nieuws over het coronavirus in binnen- en buitenland. Wil je via de mail op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrieven.

Het kabinet versoepelt deze maatregelen per 28 april

Demissionair premier Mark Rutte kondigde vanavond het naar zijn zeggen „ongelofelijk spannende” besluit aan om vanaf volgende week een aantal coronamaatregelen te versoepelen. De instroom van coronapatiënten in de ziekenhuizen vlakt langzaam af, wat een voorzichtige verruiming van de regels mogelijk maakt, zo zei hij. Deze eerste stap is „nog heel behoedzaam en voorzichtig” en illustreert volgens Rutte de „balanceeract” waar het demissionaire kabinet mee belast is. De volgende versoepelingen worden volgende week doorgevoerd.

Vanaf maandag 26 april:

  • Hogescholen en universiteiten mogen weer één dag per week open voor fysiek onderwijs.

Vanaf woensdag 28 april:

  • De avondklok vervalt om 04.30 uur.
  • De regeling voor thuisbezoek wordt verruimd van een naar twee personen.
  • Terrassen mogen onder voorwaarden weer open. Zo mogen maximaal twee mensen uit verschillende huishoudens samen aan een tafeltje zitten of meerdere mensen uit hetzelfde huishouden. Het maximumaantal klanten is vijftig. Van tevoren moet worden gereserveerd en vindt een gezondheidscheck plaats. Terrassen mogen open zijn van 12.00 tot 18.00 uur.
  • Niet-essentiële winkels, zoals kledingwinkels, mogen weer open zonder dat klanten vooraf een afspraak moeten maken. In kleine winkels mogen maximaal twee klanten per verdieping aanwezig zijn. In grote winkels is maximaal één klant welkom per 25 vierkante meter winkeloppervlakte.
  • Het aantal bezoekers dat bij een uitvaart aanwezig mag zijn, wordt uitgebreid van vijftig naar honderd.
  • Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) mag weer theorie-examens voor rijbewijzen afnemen.

Verder heeft demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) zojuist bekendgemaakt dat het vaccineren met het Janssen-vaccin vanaf morgen wordt hervat. Aanleiding voor dit besluit is de conclusie van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) waarin stond dat de risico’s op zeer zeldzame bijwerkingen na een prik met Janssen niet opwegen tegen de voordelen van een vaccinatie tegen het coronavirus.

Demissionair premier Mark Rutte (VVD) en minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) voorafgaand aan de persconferentie. Foto Bart Maat/ANP

Rutte: versoepelingen vragen om gezond verstand van ons allemaal

Demissionair premier Mark Rutte (VVD) noemt de aangekondigde versoepelingen geen gok, maar zegt wel dat het „ontzettend spannend” is en spreekt ook van „een balanceeract” vanwege de hoge druk op de zorg die er nog altijd is.

Het RIVM en het OMT hadden het liefst nog even gewacht met versoepelen totdat er daadwerkelijk een daling van de ziekenhuisopnames te zien is, maar Rutte wijst erop dat bij besturen ook „het nemen van acceptabele risico’s” hoort. „Het vraagt vooral om gezond verstand en verantwoordelijkheid van ons allemaal”, aldus de premier tijdens de persconferentie.

Ook minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) waarschuwde dat nu niet alle remmen los kunnen. „Versoepelen mag geen versloffen worden. We zitten nog wel even aan die maatregelen vast.”

De Jonge: prikken met Janssen-vaccin kan doorgaan zoals verwacht, vanaf morgen begin

Het vaccineren met het coronavaccin van farmaceut Janssen kan doorgaan zoals gepland. Dat heeft demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) dinsdag tijdens de persconferentie bekendgemaakt. Vanaf morgen zal eerst zorgpersoneel in de ziekenhuizen ingeënt worden met het Janssen-vaccin. Een deel van de overige Janssen-doses is bestemd voor de geestelijke gezondheidszorg.

Aanleiding voor het besluit om het prikken met Janssen te hervatten, is het oordeel van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) eerder vandaag. De toezichthouder oordeelde dat het middel zeer zeldzame bijwerkingen van bloedstolsels in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes kan veroorzaken, maar dat de voordelen van prikken nog altijd groter zijn dan het risico op deze zeer zeldzame bijwerkingen.

Ook herhaalde De Jonge het voornemen om per begin juli iedereen ten minste één prik gegeven te hebben. „En als we daar zijn, belooft het een hele mooie zomer te worden”, aldus De Jonge. „Prik voor prik komt het normale leven steeds dichterbij.”

Aantal bezoekers bij uitvaart uitgebreid naar honderd, CBR mag theorie-examens afnemen

Vanaf 28 april wordt het aantal bezoekers dat welkom is bij uitvaarten uitgebreid van vijftig naar honderd. Dat heeft demissionair premier Mark Rutte (VVD) zojuist gezegd op de persconferentie.

Ook heeft Rutte aangekondigd dat het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) per volgende week woensdag weer theorie-examens voor rijbewijzen mag afnemen. Het CBR heeft de afgelopen maanden grote achterstanden opgelopen en er staan honderdduizenden mensen op de wachtlijst om hun examen af te leggen.

Winkels mogen weer open zonder afspraak

Ook niet-essentiële winkels, zoals kledingwinkels, mogen vanaf 28 april weer open zonder dat klanten vooraf een afspraak moeten maken. Dat bleek zojuist op de persconferentie over de coronamaatregelen van het demissionaire kabinet.

Wel zijn aan het bezoek enkele voorwaarden aan verbonden. In kleine winkels mogen maximaal twee klanten per verdieping aanwezig zijn. In grote winkels is maximaal één klant welkom per 25 vierkante meter winkeloppervlakte. Kinderen tot en met twaalf jaar zijn uitgezonderd van de regels. De niet-essentiële winkels mogen de deuren openen van 06.00 tot 20.00 uur. Essentiële winkels, zoals supermarkten, mogen weer volgens hun reguliere openingstijden open.

Hogescholen en universiteiten mogen weer gedeeltelijk open

Vanaf komende maandag (26 april) mogen hogescholen en universiteiten weer open voor in ieder geval één dag per week fysiek onderwijs. „Eindelijk weer contact met docenten en andere studenten”, zo lichtte demissionair premier Mark Rutte de versoepeling zojuist toe. „Eindelijk weg achter je laptop. En eindelijk weer even weg uit je studentenkamer.” Verder worden ook de bibliotheken in mbo’s en het hoger onderwijs heropend voor zelfstudie.

Avondklok per 28 april geschrapt

De avondklok vervalt per volgende week woensdag 28 april om 04.30 uur. Dat heeft demissionair premier Mark Rutte (VVD) zojuist bekendgemaakt tijdens de persconferentie over de coronamaatregelen. „Daar is verder geen toelichting op nodig, lijkt mij”, zo zei Rutte.

De avondklok werd eind januari ingevoerd en zorgde voor veel weerstand. Bij de invoering van de avondklok beloofde Rutte dat het de eerste maatregel was die weer afgeschaft zou worden.

Bezoekersregeling thuis wordt verruimd van een naar twee personen

De bezoekersregeling voor thuis wordt vanaf volgende week woensdag (28 april) verruimd van een naar twee personen. „We weten dat dit voor veel mensen de lastigste maatregel is om na te leven”, aldus demissionair premier Mark Rutte (VVD) zojuist. Toch vinden volgens hem nog altijd de meeste coronabesmettingen thuis plaats.

Terrassen mogen vanaf 28 april onder voorwaarden weer open

De terrassen mogen vanaf woensdag 28 april weer onder voorwaarden open. Dat heeft demissionair premier Mark Rutte (VVD) zojuist bekendgemaakt tijdens de persconferentie.

Horecazaken zijn wel gebonden aan regels met betrekking tot het openen van hun terrassen. Zo mogen maximaal twee mensen uit verschillende huishoudens samen aan een tafeltje zitten óf meerdere mensen uit hetzelfde huishouden. In totaal mogen nooit meer dan vijftig mensen op een terras zitten, ook niet op zeer grote terrassen. Van tevoren moeten klanten reserveren en horecamedewerkers moeten controleren of zij klachten hebben. Ook geldt een begin- en een eindtijd: de terrassen mogen open van 12.00 tot uiterlijk 18.00 uur. Verder moeten de tafels op anderhalve meter afstand van elkaar staan, tenzij er kuchschermen tussen worden geplaatst.

„Ik begrijp heel goed dat horecaondernemers op meer hadden gehoopt”, aldus Rutte. „Maar het is een eerste stap en in stap twee kijken we opnieuw naar verruimingen voor horeca.”

Lees ook: Terrassen weer open? ‘Dit heeft nauwelijks zin’

Rutte: versoepelingen per 28 april zijn een balanceeract

Het demissionair kabinet versoepelt per 28 april zoals verwacht een aantal coronamaatregelen. „We zijn blij dat dit kan, want de samenleving snakt naar meer mogelijkheden”, zei demissionair premier Mark Rutte (VVD) dinsdagavond tijdens de persconferentie over de coronamaatregelen. Dat kan omdat de instroom van het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis langzaam afvlakt, aldus Rutte.

Tegelijkertijd noemt hij het besluit „ongelofelijk spannend” vanwege de druk die nog altijd op de ziekenhuiszorg ligt. „En toch durven we deze eerste stap nu aan. Een stap die nog heel behoedzaam en voorzichtig is”, zei Rutte. „Want we kunnen ons weinig tegenvallers permitteren, omdat het in de zorg alle hens aan dek is en voorlopig zo zal blijven.” Rutte noemde dat een „balanceeract”.

Rutte riep nogmaals op om de bestaande coronamaatregelen te waarborgen, zoals het houden van afstand van elkaar, contactmomenten te beperken en de handen vaak te wassen.

Dit zijn de verwachte versoepelingen van de coronamaatregelen

Op hun persconferentie om 19.00 uur zullen demissionair premier Mark Rutte (VVD) en demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) naar verwachting een aantal versoepelingen van de coronamaatregelen aankondigen. Dit zijn de verwachte versoepelingen per 28 april:

  • De avondklok verdwijnt, bevestigen ingewijden aan NRC. De besmettingscijfers liggen nu hoger dan toen de avondklok eind januari werd ingevoerd, maar het kabinet had bij de invoering ervan gezegd dat de maatregel de eerste was die geschrapt zou worden.
  • Terrassen mogen onder voorwaarden weer open. Er zijn volgens bronnen van NRC maximaal twee bezoekers per tafeltje welkom, of meer mensen uit één huishouden. In totaal mogen er nooit meer dan vijftig mensen op een terras zitten, ook niet zeer grote terrassen. De horeca zullen hun terrassen dagelijks om 18.00 uur moeten sluiten.
  • Winkels mogen weer klanten ontvangen zonder afspraak, meldt onder meer RTL Nieuws. Per 25 vierkante meter winkeloppervlakte is er één klant welkom. Niet-essentiële winkels moeten om uiterlijk 20.00 uur de deuren sluiten.
  • Vanaf 26 april wordt volgens de NOS weer fysiek onderwijs toegestaan op de universiteit en het hbo. Ook het praktijkonderwijs gaat weer open.
  • Het maximale aantal gasten dat mensen wordt geadviseerd om thuis te ontvangen gaat volgens bronnen van NRC hoogstwaarschijnlijk van één naar twee.
  • Bij begrafenissen mogen weer honderd mensen komen in plaats van het huidige maximum van vijftig, melden ingewijden aan de NOS.
  • Het wordt volgens RTL en de NOS ook weer mogelijk om lessen te volgen voor het theorie-examen voor het rijbewijs.

Lees ook: Terrassen weer open? ‘Dit heeft nauwelijks zin’

Janssen gaat weer coronavaccins leveren aan EU na oordeel EMA

Vaccinproducent Janssen hervat de levering van coronavaccins aan landen in de Europese Unie. De leveringen werden vorige week uitgesteld na meldingen over zeer zeldzame bijwerkingen uit de Verenigde Staten. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) oordeelde eerder deze dinsdag na aanvullend onderzoek dat er mogelijk een verband is tussen het vaccin en de geconstateerde vormen van trombose, maar dat de voordelen van het vaccin nog altijd zwaarder wegen dan de mogelijke zeer zeldzame bijwerkingen.

Moederbedrijf Johnson & Johnson liet daarop weten de leveringen te hervatten en dat het „gecommitteerd blijft aan het leveren van 200 miljoen doses” aan de EU, Noorwegen en IJsland. De bijsluiter bij het vaccin wordt aangepast, er komt nu een waarschuwing voor de zeer zeldzame bijwerkingen. Nederland heeft 11,3 miljoen doses besteld van het vaccin van de Leidse farmaceut.

In de Verenigde Staten zijn op een totaal van zeven miljoen inentingen acht keer ernstige bijwerkingen gemeld. Het ging, evenals bij het vaccin van AstraZeneca, om de zeer zeldzame combinatie van bloedstolsels en een verlaagd aantal bloedplaatjes. Eén vrouw overleed aan deze aandoening. Johnson & Johnson had zelf besloten de leveringen aan de EU tijdelijk stil te leggen.

Vaccinatietempo afgelopen week versneld

Er zijn in Nederland afgelopen week naar schatting 787.843 mensen gevaccineerd tegen het coronavirus, blijkt uit de laatste cijfers op het coronadashboard. In de twee weken daarvoor waren dat respectievelijk bijna 675.900 en 476.480 mensen. Ondanks dat er bij 60-minners niet meer wordt geprikt met AstraZeneca en het Janssen-vaccin vanwege nader onderzoek naar zeer zeldzame bijwerkingen nog niet werd gebruikt, is het vaccinatietempo dus toch versneld.

Er zijn in totaal nu bijna 4,7 miljoen prikken gezet, valt te zien op het coronadashboard. Het gaat daarbij zowel om eerste inentingen als herhalingsprikken.

De vaccinatiecampagne om mensen te beschermen tegen Covid-19 is in Nederland op 6 januari begonnen. Het aantal besmettingen onder ouderen die al zijn gevaccineerd daalt volgens gezondheidsinstituut RIVM al weken.

Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en CU stemmen tegen meer geld voor zorgbonus

Het demissionaire kabinet hoeft geen extra geld uit te trekken voor de bonusregeling voor zorgpersoneel. De huidige coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie stemden dinsdagmiddag tegen een motie om het budget voor de coronabonus te verhogen.

Het kost 765 miljoen euro meer dan begroot om al het zorgpersoneel een bonus van 500 euro te geven. Demissionair minister Tamara van Ark (Medische Zorg, VVD) liet het daarom aan de Tweede Kamer om te kiezen voor ofwel een bonus van 200 tot 240 euro voor al het zorgpersoneel, ofwel 500 euro voor alleen mensen die direct te maken hebben met coronapatiënten. Volgens de SP en alle andere oppositiepartijen is het verhogen van het budget een veel betere optie om 500 euro voor iedereen te kunnen handhaven, maar de coalitiepartijen gaan daar niet in mee.

Vorig jaar kreeg het zorgpersoneel een bonus van 1.000 euro als blijk van waardering voor hun inzet in de coronacrisis. Het aantal aanvragen daarvoor lag uiteindelijk veel hoger dan het kabinet had verwacht en daardoor werd het budget ruimschoots overschreden. Minister van Ark wil herhaling daarvan voorkomen. De Tweede Kamer debatteert donderdag weer over het coronabeleid.

Vakbond CNV vindt het „uiterst teleurstellend” dat er niet meer geld wordt uitgetrokken voor de zorgbonus. „Een gemiste kans”, laat CNV Zorg & Welzijn weten aan persbureau ANP. „Zeker in een tijd waarin er wel miljarden worden vrijgemaakt voor het bedrijfsleven, fieldlabs en testen.”

Medische beschermingsmiddelen in het Elisabeth TweeSteden Ziekenhuis. Foto Rob Engelaar/ANP

EMA: mogelijk verband tussen Janssen-vaccin en zeldzame trombose

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft een mogelijk verband gevonden tussen het coronavaccin van Janssen en een zeldzame vorm van trombose. Dat heeft de toezichthouder dinsdag bekendgemaakt. Voor verkoop in Europa moet Janssen de bijwerking op de bijsluiter meenemen, aldus het EMA. Desalniettemin wegen de voordelen van vaccinatie volgens de toezichthouder nog altijd op tegen de zeer zeldzame maar ernstige bijwerking.

Het bureau baseert de conclusies onder meer op de analyse van meldingen uit de Verenigde Staten. Acht Amerikanen die met het Janssen-vaccin waren ingeënt, vertoonden tot drie weken daarna de zeer zeldzame combinatie van bloedstollingen met een verlaagd aantal bloedplaatjes. Allen waren ze jonger dan zestig jaar. Eén van hen overleed. In de VS zijn tot nu toe meer dan zeven miljoen Amerikanen geprikt met het Janssen-vaccin.

Hoewel medisch specialisten zich volgens het EMA bewust moeten zijn van de zeer zeldzame maar ernstige risico’s van inenting met Janssen, acht de toezichthouder het middel veilig en effectief. Zo is het vaccin over het algemeen effectief in het voorkomen van Covid-19 en het verminderen van ziekenhuisopnames en sterfgevallen. De baten van inenting met het middel wegen nog altijd op tegen de zeer zeldzame risico’s, concludeert het EMA.

AstraZeneca
Mensen die met het middel zijn gevaccineerd, dienen zich tot drie weken daarna wel bewust te zijn van mogelijke bijwerkingen. Bij symptomen als kortademigheid, pijn op de borst, zwelling in de benen, aanhoudende buikpijn, ernstige hoofdpijn of bloedvlekjes onder de huid nabij de prikplek moet direct een arts worden ingeschakeld, adviseert het EMA.

De bijwerkingen na inenting met het Janssen-vaccin komen sterk overeen met de meldingen na prikken met het AstraZeneca-vaccin. Het EMA oordeelde begin april dat bloedstolsels in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes moet worden toegevoegd aan de lijst van bijwerkingen van het AstraZeneca-vaccin. Tegelijkertijd wegen de voordelen van het middel nog altijd op tegen de nadelen, zo stelde het bureau, en is er geen reden om te stoppen met AstraZeneca.

Het EMA heeft een mogelijk verband gevonden tussen het Janssen-vaccin en zeldzame trombose. Foto Peter Dejong/AP

Wisselende reacties van vakbonden op verwachte versoepelingen

De versoepelingen van de coronamaatregelen die het demissionaire kabinet dinsdagavond volgens ingewijden bekend gaat maken, leveren wisselende reacties op van vakbonden en belangenorganisaties. Dat meldt persbureau ANP.

Zo vindt vakbond FNV Zorg & Welzijn dat het kabinet met de verwachte verruimingen per 28 april „Russisch roulette” speelt. „Het is volle bak in de ziekenhuizen, er is een hoog ziekteverzuim en operatiekamers zijn gesloten omdat medewerkers meehelpen op de intensive cares”, aldus een woordvoerder. Ze zegt begrip te hebben voor de versoepelingen waar veel mensen naar verlangen. „Maar ik vraag me af hoe blij mensen straks zijn als ze voor een gesloten ziekenhuisdeur staan.”

Ook beroepsorganisatie voor zorgmedewerkers NU’91 maakt zich zorgen over eventuele verruiming van de maatregelen en stelt dat het daarvoor te vroeg is. „Iedereen wil versoepelen, wij ook. Maar dat kan alleen als het niet leidt tot meer ziekenhuisopnames”.

Ouderenbond ANBO is daarentegen juist blij als bepaalde regels worden verruimd. Het mogelijk uitbreiden van de bezoekregeling van een naar twee personen is volgens een woordvoerder een goede eerste stap om eenzaamheid tegen te gaan. „Mensen hebben veel alleen gezeten, nu komt er meer ruimte om bezoek te ontvangen.” Ook ouderenbond KBO-PCOB hoopt dat het kabinet dinsdagavond versoepelingen aankondigt.

Lees ook: Terrassen weer open? ‘Dit heeft nauwelijks zin’

RIVM: vorige week 5 procent meer coronabesmettingen dan week daarvoor

Afgelopen week is het aantal mensen dat positief is getest op het coronavirus met 5,3 procent gestegen tot 53.981 ten opzichte van de week daarvoor. Dat blijkt dinsdag uit de nieuwe weekcijfers van het RIVM. Het percentage positieve tests steeg deze week eveneens, van 9,6 tot 10,1 procent. Het aantal gemelde coronabesmettingen neemt sinds januari schommelend toe.

Afgelopen week zijn 1.542 nieuwe ziekenhuisopnames met coronapatiënten gemeld. Het RIVM benadrukt dat dit een onderrapportage is van het werkelijke aantal door een ict-storing in de systemen van het instituut eerder die week. Daardoor zijn nog niet alle opnames op de verpleegafdelingen van de ziekenhuizen gemeld. Het daadwerkelijke aantal nieuwe ziekenhuisopnames is waarschijnlijk later deze week bekend. Op de IC’s daalde het aantal nieuwe opnames van coronapatiënten vorige week naar 379, ten opzichte van 389 de week daarvoor. Dat cijfer is wel up-to-date.

Van 14 tot en met 20 april hebben 493.510 mensen zich op het coronavirus laten testen, nagenoeg evenveel als de week daarvoor. Het reproductiegetal ligt momenteel op 1,06. Dat betekent dat honderd mensen die positief zijn getest op Covid-19 106 andere mensen besmetten.

Afgelopen etmaal 6.871 positieve tests
Nu steeds meer ouderen en kwetsbaren zijn gevaccineerd, liggen relatief meer mensen uit jongere leeftijdsgroepen met Covid-19 in het ziekenhuis. Afgelopen week zijn de meeste positieve tests afgenomen bij mensen onder de dertig jaar, een stijging van ruim 10 procent ten opzichte van de week daarvoor. Onder tachtigplussers nam het aantal positieve tests juist met 11 procent af.

Het afgelopen etmaal zijn bij het RIVM 6.871 meldingen van positieve tests binnengekomen. Dat zijn er 302 minder dan op maandag.

Een basisschool in Zwolle kreeg eerder deze week coronazelftests. Foto Sem van der Wal/ANP

Aantal coronapatiënten in ziekenhuis gestegen

Het afgelopen etmaal zijn 327 nieuwe patiënten met Covid-19 in de ziekenhuizen opgenomen. Het is daarmee de hoogste instroom van coronapatiënten sinds eind vorig jaar. Dat blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). In totaal worden dinsdag 2.653 mensen met Covid-19 in het ziekenhuis behandeld, dat zijn er 109 meer dan een dag eerder.

Op de IC worden 823 coronapatiënten behandeld, 10 meer dan een dag eerder. Op de reguliere verpleegafdelingen zijn 1.830 mensen opgenomen.

EU verstrekt half miljoen vaccindoses aan Balkanlanden, Israël en VK willen reisbubbel

Een greep uit het coronanieuws uit het buitenland.

  • De Europese Unie gaat van medio mei tot augustus 651.000 doses van het BioNTech-Pfizer-vaccin naar zes landen op de Balkan verschepen. Dat heeft de Oostenrijkse EU-commissaris Olivér Várhelyi, dinsdag bekendgemaakt op een persconferentie. De meeste doses (500.000) zijn bestemd voor Bosnië, Albanië en Noord-Macedonië vanwege de relatief lage vaccinatiegraad daar, de rest gaat naar Kosovo, Montenegro en Servië. De vaccindoses worden gefinancierd door de EU en Oostenrijk neemt een leidende rol in het proces. „Ondanks het huidige wereldwijde tekort zal de EU levensreddende vaccins leveren aan de Westelijke Balkan”, aldus Várhelyi.
  • Israël en het Verenigd Koninkrijk onderzoeken de mogelijkheid een onderlinge reisbubbel op te zetten. Dat heeft het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken dinsdag bekendgemaakt. De kwestie werd besproken tijdens een ontmoeting tussen de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gabi Ashkenazi en de Britse minister voor Kabinetszaken Michael Gove in Jeruzalem. Volgens het tweetal is een reisbubbel tussen beide landen mogelijk door de voortvarendheid van de vaccinatiecampagne van zowel Israël als het Verenigd Koninkrijk.
  • Zweedse burgers onder de 65 jaar die één dosis van het AstraZeneca-vaccin hebben ontvangen, krijgen voor de tweede dosis een ander vaccin. Dat heeft de Zweedse gezondheidsdienst zojuist bekendgemaakt. De Zweedse autoriteiten zetten het prikken met het AstraZeneca-vaccin in maart stop na meldingen van zeer zeldzame maar ernstige trombose bij mensen die met het middel waren ingeënt. Inmiddels wordt het vaccin weer toegediend, zij het alleen bij mensen van 65 jaar en ouder. In Nederland wordt AstrAzeneca alleen nog geprikt bij mensen boven de zestig jaar.

Australië niet fysiek aanwezig bij Eurovisie Songfestival

Zangeres Montaigne, die Australië vertegenwoordigt op het Eurovisie Songfestival, reist niet af naar Rotterdam om op te treden. Door reisrestricties in verband met het coronavirus is het niet mogelijk om naar Europa te reizen. Dat maakt de zangeres dinsdag bekend op een filmpje op sociale media.

Montaigne neemt haar nummer Technicolour van tevoren in Australië op. Op deze manier doet ze wel aan het Eurovisie Songfestival. De andere 38 deelnemende landen hebben dat uit voorzorg ook gedaan - mocht iemand vlak van tevoren positief testen of ziek worden en daardoor niet kunnen optreden.

Het evenement vindt half mei in Ahoy plaats. Vooralsnog hoopt de organisatie dat de andere deelnemende landen wel een zanger of zangeres richting de havenstad afvaardigen. Het demissionaire kabinet heeft voor het zangfestival een uitzondering gemaakt, zodat deelnemers zonder beperkingen naar Nederland kunnen komen.

Advocaat: verdachten kregen geld voor brandstichting teststraat Urk

Twee jongeren die ervan verdacht worden een teststraat in Urk in brand te hebben gestoken tijdens de avondklokrellen eerder dit jaar, zouden dat in opdracht van anderen hebben gedaan. Dat heeft de advocaat van een van hen dinsdag in de rechtbank van Lelystad gezegd, meldt persbureau ANP. Daar moest zijn cliënt, de 21-jarige Fokke V. uit Urk, vandaag voorkomen. De andere verdachte is een 16-jarige jongen uit Emmeloord en was er vanwege zijn leeftijd achter gesloten deuren bij.

De Urkse teststraat werd 23 januari in brand gestoken tijdens de landelijke avondrellen. NOS meldt dat het tweetal honderden euro’s voor de brandstichting aangeboden zou hebben gekregen door leden van een groep die zichzelf ’132 jaar voorwaardelijk’ noemt. Deze groep zou bij elkaar 132 jaar aan voorwaardelijke celstraffen zijn opgelegd voor eerdere misdrijven. De advocaat van V. noemt het „onbestaanbaar” dat er geen verder onderzoek wordt gedaan naar de omstanders en stelt dat de twee jongens als „zondebok worden opgevoerd”.

Het Openbaar Ministerie erkent dat er die avond „veel mensen die heel veel foute dingen hebben gedaan” aanwezig waren. Dat zou echter niet wegnemen dat deze jongens verantwoordelijk zijn voor de brandstichting. Volgens justitie heeft V. eerder bekend de brand te hebben gesticht. Vandaag wees hij echter naar de zestienjarige medeverdachte. „Het is Fokke dit, Fokke dat, het wordt allemaal in mijn schoenen geschoven,” zei hij. De zaak wordt 6 juli inhoudelijk behandeld.

Holland Casino eindigde 2020 met een verlies van bijna 81 miljoen

Holland Casino heeft een uitermate slecht jaar achter de rug. Het gokbedrijf sloot het boekjaar 2020 af met een verlies van 80,7 miljoen euro, blijkt uit dinsdag gepubliceerde jaarcijfers. Gedwongen ontslagen zijn aangekondigd.

Lees verder over het jaarverslag van het Casino

Een vestiging van Holland Casino in Rotterdam Foto Bart Hoogveld

Zuyderland schaalt operatiecapaciteit opnieuw af door toename coronapatiënten

Het Limburgse ziekenhuis Zuyderland sluit dinsdag en woensdag vier operatiekamers op de locaties in Sittard en Heerlen. Vandaag gaan er twee dicht en morgen volgen er nog twee. Die sluiting is nodig omdat het personeel op de operatiekamers wordt ingezet om de coronapatiënten op de IC-afdelingen te verzorgen. „Met veel kunst- en vliegwerk hebben we het personeel vrijgemaakt. We hopen dat donderdag weer terug te draaien”, aldus een woordvoerder.

Doordat de operatiekamers tijdelijk sluiten, vervallen reguliere zorgbehandelingen zoals operaties aan een liesbreuk, knie of galblaasontsteking. Volgens een woordvoerder komt de spoedeisende zorg niet in het gedrang door de sluiting. Zuyderland heeft het aantal IC-bedden opgeschaald van 24 naar 44. Nu zijn 32 daarvan bezet door coronapatiënten. Op de klinieken liggen nog eens 53 mensen met Covid-19.

In totaal tellen de ziekenhuizen negentien operatiekamers, waarvan er vorige week maandag negen zijn gesloten. De IC-afdelingen zitten volgens de woordvoerder nagenoeg vol. Het lukt de ziekenhuizen niet om de patiënten elders onder te brengen, omdat in andere ziekenhuizen de bezettingsdruk ook hoog is.

Relatief weinig fysieke winkels stopten in 2020, wel veel nieuwe webwinkels

De coronacrisis heeft er tot nu toe niet voor gezorgd dat meer Nederlandse winkels dan gebruikelijk hun deuren voorgoed hebben gesloten. In 2020 nam het aantal fysieke winkels af met 1 procent, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek dinsdag. Dit percentage is in lijn met de geleidelijke daling die al jaren geleden is ingezet. Volgens het CBS heeft de crisis nog niet meer winkels doen omvallen doordat zij gebruik maken van overheidssteun.

Nederland telde op 1 januari zo’n 85.500 fysieke winkels, bijna 900 minder dan een jaar eerder. De afname was afgelopen jaar het grootst bij winkels in lectuur en schrijfwaren, met een daling van bijna 5 procent. Daar vallen boekwinkels niet onder, daarvan stopte 2,5 procent. Kledingwinkels (-4,1 procent) en schoenenwinkels (-3,3 procent) hadden ook een relatief groot aandeel in de gestopte zaken. In sommige branches nam het aantal winkels juist toe, zoals bij computer- en softwarewinkels (+2,5 procent) en warenhuizen (+2,2 procent).

Intussen nam het aantal webwinkels afgelopen coronajaar een vlucht. Op 1 januari 2020 telde Nederland nog bijna 49.000 webwinkels en postorderbedrijven, een jaar later waren dat er bijna 14.000 meer. Het aantal online winkels groeit al langer; sinds 2010 verviervoudigde het aantal webwinkels bijna. Toch is deze toename van afgelopen jaar opvallend groot: de afgelopen jaren kwamen er steeds maar enkele duizenden webwinkels bij.

Met de steunmaatregelen van de overheid weten veel winkels het hoofd nog boven water te houden. Foto Ramon van Flymen/ANP

Verenigde Staten vaccineren al hun diplomaten, Oostenrijk helpt met vaccins voor Balkanlanden

Een greep uit de ontwikkelingen rond het coronavirus uit het buitenland:

  • De Verenigde Staten hebben coronavaccins geleverd aan hun overheidspersoneel in het buitenland. Het ministerie van Buitenlandse Zaken verwacht dat zij medio mei allen zijn ingeënt. Dat heeft het ministerie dinsdag bekendgemaakt, melden internationale persbureaus. Het ministerie kwam eerder dit jaar onder vuur te liggen omdat het niet genoeg zou doen om de duizenden diplomaten verspreid over 220 internationale locaties te voorzien van een inenting. De Verenigde Staten hebben bijna 77 duizend medewerkers in het buitenland zitten, van wie de familieleden indien gewenst ook worden geprikt.
  • Oostenrijk gaat een zending van 651.000 coronavaccins van Pfizer en BioNTech vanuit de EU naar zes Balkanlanden coördineren. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Alexander Schallenberg dinsdag bekendgemaakt, meldt persbureau Reuters. De levering maakt deel uit van een plan van de Europese Commissie om vaccins beter te delen met buurlanden en Afrikaanse landen die niet genoeg doses tot hun beschikking hebben. De vaccins worden bekostigd uit Europese fondsen, maar ook Pfizer en BioNTech leggen bij. Schallenberg benadrukt dat de doses niet van nationale quota afkomen, en het dus niet betekent dat er minder vaccins voor Europese landen zijn.
  • Een dag nadat Nieuw-Zeeland een ‘reisbubbel’ heeft geopend met Australië, is een medewerker van het vliegveld in Auckland positief getest op het coronavirus. Dat hebben de lokale autoriteiten dinsdag bekendgemaakt. Volgens premier Jacinda Ardern was de medewerker volledig ingeënt en werd de persoon maandag steekproefsgewijs getest. Ardern zegt dat de besmetting geen directe aanleiding is om een einde te maken aan de reisbubbel, waarbij inwoners van Australië en Nieuw-Zeeland vrij binnen die landen mogen reizen zonder in quarantaine te hoeven.

1 op de 5 werknemers kwam in 2020 vrijwel niemand tegen tijdens het werk

In coronajaar 2020 deden mensen hun werk met relatief weinig anderen om zich heen. 22 procent van de werknemers liep afgelopen jaar hoogstens één keer een ander persoon tegen het lijf onder werktijd. In 2018 lag dit percentage nog op 10 procent. Dat blijkt uit een dinsdag gepubliceerde enquête onder 58 duizend werknemers van 15 tot 75 jaar, uitgevoerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en onderzoeksinstituut TNO.

Van alle werknemers zei 57 procent afgelopen jaar een groot aantal keren per dag andere mensen te zien. Dit kunnen collega’s zijn, maar ook bijvoorbeeld patiënten, klanten of leerlingen. In 2018 gold dat voor 69 procent van de ondervraagden. Ondertussen bleef het aantal telefonische en digitale ontmoetingen nagenoeg gelijk, ondanks dat meer werknemers thuis zijn gaan werken met oog op de coronaregels. 90 procent van de thuiswerkers had in 2020 regelmatig digitaal contact met collega’s of anderen.

Mensen die tijdens hun werk vrijwel geen collega’s, patiënten, klanten of leerlingen ontmoeten, zijn gemiddeld iets minder tevreden met hun werk. Ook voelen ze zich iets minder verbonden met het bedrijf waar ze voor werken. Dit geldt overigens alleen voor mensen die bij hun werkgever op locatie werken. Werknemers die in 2020 doorgaans thuiszaten, voelen zich niet minder tevreden door het gebrek aan fysiek menselijk contact.

Lege werkplekken bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Foto Remko de Waal/ANP

Welkom in een nieuw blog

Hier houdt NRC de laatste ontwikkelingen bij rondom de wereldwijde coronacrisis. Dit was het belangrijkste nieuws van maandag 19 april.

  • Het Fieldlabfeest 538 Oranjedag, dat de afgelopen dagen veel kritiek kreeg omdat het plek had voor tienduizend bezoekers, gaat niet door. De gemeente Breda verleent het evenement geen vergunning. Vanwege de „oplopende maatschappelijke onrust” zou het evenement niet meer veilig georganiseerd kunnen worden, aldus burgemeester Paul Depla van Breda. Een vergelijkbaar proeffestival in de Achterhoek gaat ook niet door.
  • Dinsdag houdt het demissionaire kabinet opnieuw een persconferentie over de coronamaatregelen. Ingewijden meldden aan NRC dat het kabinet van plan is vanaf 28 april een aantal versoepelingen door te voeren. Zo moeten terrassen onder voorwaarden weer open en zal de avondklok verdwijnen.
  • Bij het RIVM kwamen tussen zondag- en maandagmiddag 7.187 positieve coronatestuitslagen binnen. Dat zijn er 1.390 minder dan een dag eerder. Maandagmiddag lagen 2.544 coronapatiënten opgenomen in het ziekenhuis; 66 meer dan een dag eerder.
  • De Universiteit van Oxford gaat onderzoek doen naar herbesmetting met het coronavirus. Met informatie uit het onderzoek moeten betere vaccins en behandelingen worden ontwikkeld, aldus hoofdonderzoeker Helen McShane.

Lees hier het hele blog van maandag 19 april: Nationale Dodenherdenking in Amsterdam ook dit jaar zonder publiek