In februari stuurde ik een protestmail naar de Russische ambassadeur, cynisme viel mij ten deel

In de grote ijsklont die in de hersenpan van Vladimir Poetin huist, zijn cynisme en eigenbelang nauw met elkaar verbonden. De Russische dictator is niet de man om snel aan de druk van buitenaf toe te geven. Dat hij een deel van een buurland annexeert, een oppositieleider laat vergiftigen of zoals nu zijn soldaten richting ­Oekraïne stuurt, Poetin volgt altijd ijskoud zijn eigen agenda.

Maar misschien heeft hij zich gerealiseerd dat met het aanzwellen van protesten rond de gezondheids­toestand van Kremlincriticus Aleksej Navalny het sop de kool niet waard was. Wat heeft de man te duchten van een gevangen criticus, hij, de potentaat, die ervoor gezorgd heeft dat hij tot aan 2036 aan de macht kan blijven in Rusland?

Nu Navalny toch is overbracht naar een ziekenhuis voor gevangenen, zou je kunnen denken dat Poetin strategisch wel moest toegeven. Aan medeleven voor de doodzieke Navalny is deze zet in ieder geval niet te danken. Want terwijl voor het leven van de gevangene door zijn artsen werd gevreesd, verklaarde de Russische ambassadeur in Londen ijskoud tegen de BBC: “Navalny gedraagt zich als een hooligan (…) Hij doet dat om aandacht te trekken.”

Is het dan de toenemende internationale verontwaardiging die Poetin dwong te handelen? Als Navalny in stilte door hongerstaking was ­bezweken, had Moskou de eigen-schuldkaart waarschijnlijk kunnen trekken. Altijd beter dan een dosis gif in je onderbroek, zoals bleek door Navalny opgenomen telefoongesprekken met agent Konstantin Koedrjavtsev van de Russische geheime dienst FSB. Maar de laatste dagen werd het protest steeds luider. Niet alleen Washington waarschuwde Poetin dat de dood van Navalny niet zonder ‘consequenties’ zou blijven. Ook de EU gaf zondag een verklaring waarin werd gevraagd om medische hulp.

En er was ook het protest, afgelopen weekeinde, van zeventig prominenten uit de kunst- en cultuurwereld, van schrijvers als Salman Rushdie en acteurs als Jude Law. Maar wat waarschijnlijk de doorslag gaf, was een oproep van Navalny-aanhangers om woensdag massaal te gaan demonstreren, terwijl na harde repressie van begin dit jaar de straatprotesten verleden tijd leken. Door zijn criticus naar de ziekenboeg te sturen, hoopt Poetin de aanstaande protesten misschien te demotiveren.

Op mijn kleine stukje veilig ­bestaan heb ik ook met Russisch cynisme te maken gekregen. Op 2 februari dit jaar stuurde ik per mail een brief naar de Russische ambassadeur in Den Haag, Alexander Vasilevitjs Sjoelgin. Ik protesteerde hierin tegen de veroordeling van Navalny tot 2,5 jaar gevangenis dezelfde dag, en concludeerde: ‘Persoonlijk ben ik woedend op het handelen van uw land dat hiermee alle democratische wetten, regels en usances verkracht. Zou u mijn diepe verontwaardiging naar het politieke bestuur van uw land willen overbrengen?’ Nadat mijn mail was ontvangen en anderen (via Facebook geattendeerd) ook wilden mailen, werd binnen enkele minuten het e-mailadres van de ambassade uit de lucht gehaald. En dat is nog steeds zo.

Drie keer per week werpt columnist Sylvain Ephimenco zijn blik op de actualiteit. Lees zijn columns hier terug.