De ‘Aston Martin’ onder de interieurbouwers

Natuurlijk, Schiphol is een luchthaven, de op twee na drukste luchthaven van Europa, met vorig jaar bijna 72 miljoen reizigers die er vertrokken of aankwamen. Schiphol is ook het visitekaartje van een bedrijf dat er hemelsbreed nog geen vijf kilometer vandaan ligt.

Van de zitbanken waarop reizigers wachten tot hun vliegtuig vertrekt tot de balies waar een marechaussee hun paspoort controleert en de bankkantoren waar ze hun roebels of roepies scoren: het is bij elkaar gezaagd, gefreesd, gelijmd en getimmerd door Issos in Aalsmeer.

De afgelopen drie jaar bouwde Issos duizenden meters aan zitbanken, tafels en tv-meubels voor op de pieren van Schiphol. Mededirecteur Niels Kinneging (60) mag met smaak vertellen hoe het bedrijf die droomopdracht in de wacht sleepte. ‘We wonnen het contract onder meer op basis van een mockup van een tafel met een blad van granito. Maar zo gaan we het niet maken, zeiden wij daarna. In die uitvoering zou elke tafel 4,5 ton wegen, er moesten er 185 van komen. Dat zou veel te zwaar worden.’

Hoe kon Issos het originele ontwerp van de architecten behouden en dat toch lichter maken? ‘In plaats van een dikke plak granito hebben we gekeken hoe licht we het blad konden maken door een dunnere laag op een honingraatstructuur van glasvezel en aluminium aan te brengen.’ Uiteindelijk bleek dat het granito tot een enkele centimeter dikte was terug te brengen en nog viel te polijsten zonder te breken. ‘Dat scheelde een kwart van het gewicht.’

Niemand die het ziet. Maar dat is het lot van de interieurbouwer. Hij maakt de prachtigste dingen voor ruimtes waar dag en nacht soms tienduizenden mensen doorheen banjeren. Zonder dat ze weten wie dat moois heeft gemaakt. De architect die een nieuw bankkantoor ontwerpt? Zijn naam haalt misschien de krant nog wel. Maar de timmerman die voor dat kantoor de opmerkelijk gewelfde klantenbalie bouwt? Nergens komt een bordje te hangen dat zegt Made by Issos in Aalsmeer.

En toch: voor zijn bijdrage aan het bijzondere interieur van een duurzaam bankkantoor van ABN Amro in Amstelveen kreeg Issos twee jaar geleden een Maatwerk Award. Uitgereikt tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven. Geen beter evenement om je als vakman in de kijker te spelen. Vorig jaar haalde de onderneming uit honderden inzendingen opnieuw de finale.

Issos begon bescheiden in 1992 in Utrecht, als eenmansonderneming van Herman Bosvelt, zoon van de eigenaar van een timmerfabriek. Bosvelt legde zich aanvankelijk toe op de montage van winkelinterieurs en de inrichting van pompstations en begon winkelconcepten te slijten in binnen- en buitenland. Zijn opdrachtgevers vroegen steeds vaker om maatwerk.

Na twee jaar kreeg Bosvelt versterking van Nico Rigter. Als jurist leek hij uit de toon te vallen bij een timmerbedrijf, maar Rigter bracht kennis over de aannemerij in. Hij liep al vanaf zijn 16de mee in het aannemersbedrijf in de familie. Onder leiding van ‘Herman en Nico’, zoals de werkvloer ze kent, ontstond een bedrijf dat zich specialiseerde in de bouw van interieurs, expositie- en beursstands en modules, bouweenheden die eenvoudig vallen te stapelen en op te schalen. Na een al lange samenwerking ging Kinnegings eigen bedrijf in 2014 op in Issos, met inbegrip van klanten en kennis.

De naam is ook nog wel een ding. Issos is de Griekse aanduiding uit de oudheid voor een historische plek in het huidige zuiden van Turkije. Daar behaalde op 5 of 6 november 333 voor Christus Alexander de Grote een beslissende overwinning op een Perzische koning. ‘Herman wilde na zijn pensionering in Griekenland gaan wonen, vandaar de naam’, lacht Kinneging, ‘maar dat werd dus Spanje.’

Op deze warme woensdag klinkt er geen wapengekletter in Aalsmeer, maar het geluid van hamers en boren en van lijm-, zaag- en freesmachines. Boven de productiehal met computergestuurde afzuiginstallatie zitten technisch tekenaars en werkvoorbereiders in een omgeving zonder opsmuk. De boodschap aan opdrachtgevers: hier wordt geen geld verspild.

Issos werkt volgens de bedrijfsfilosofie dat elke meubelmaker een product van begin tot einde maakt. ‘D’r staat hier niemand een plank te zagen terwijl hij niet weet waarvoor het is.’ Kinneging noemt dat het Aston Martin-principe, genoemd naar het Britse automerk dat zijn auto’s voorziet van een metalen insigne waarop de naam staat van de werknemer die de eindinspectie heeft verricht. Is het moeilijk om personeel te vinden? ‘Als er een goede meubelmaker langskomt, heb je een vacature.’

De uitbraak van het coronavirus heeft er hard ingehakt. Een droomopdracht, in het Amsterdamse kantoor van een sportmerk, werd stilgelegd. Daar bungelden 6.000 manuren aan werk in het luchtledige. ‘Toen heb ik wel twee nachten wakker gelegen.’ 

Onzekerheid is een lot dat Issos met de rest van de bouwwereld deelt. Want waarom zou je nog kantoren bouwen waar werknemers niet naartoe mogen? Aan de andere kant: ‘Meer thuiswerken en de eis om afstand te houden betekent dat kantoren en kantines anders moeten worden ingericht. Dat is ook weer werk voor ons.’

Issos deed een beroep op het NOW-fonds om de lonen door te betalen met het oog op een verwachte omzetdaling. Kinneging: ‘Als het kan, geven we dat geld terug.’ Ook dat past in de filosofie van het bedrijf, zegt projectleider Erik Onink. ‘We rijden niet in Porsches of dikke Mercedessen.’ 

Wel heeft de interieurbouwer twee Tesla’s gekocht om het wagenpark te verduurzamen. ‘Als meubelmaker heb je er niks aan’, bromt Onink, die net als zijn directeur geregeld met boor en zaag bijspringt als projecten worden afgehecht. ‘Je kunt de bank niet eens omklappen.’