Direct naar artikelinhoud
AnalyseUitstel of afstel

Alleen met vaccin is er zekerheid over doorgaan Tokio 2021

De hele sportagenda van volgend jaar is leeggeveegd voor de uitgestelde Olympische Spelen. Maar is het doorgaan daarvan nog realistisch? 

Het nieuwe national stadion, het hart van de Olympische Spelen in Tokio.Beeld REUTERS

De Olympische Zomerspelen van 2021, de wegens de mondiale coronacrisis uitgestelde editie van Tokio2020, gaan door, tot ze niet doorgaan. Dat is de droge samenvatting van de gedachten die wereldwijd bestaan over de mogelijkheid van compleet afstel van de Spelen.

Sinds vorige week is dat een reëel idee. Toen kwam de voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC), de Duitser Thomas Bach, bij de BBC langs met realistische teksten. Als de Spelen niet volgende zomer in Tokio kunnen worden gehouden, dan gaat er definitief een streep doorheen. Daarom optimisme terzijde, en kijken naar scenario’s die de Spelen mogelijk zouden moeten maken.

Het hoofdargument daarin is het vinden van een vaccin tegen covid-19. De Nederlandse medicus Cees-Rein van den Hoogenband, bekend met de bestuurders en doktoren in de top van de internationale sportwereld, zegt het klip en klaar: ‘Vaccin is het sleutelwoord. Of dat op tijd kan worden ontwikkeld. Spannender kan ik het niet maken.’

VdH senior, vader van chef de mission Pieter van den Hoogenband en seniorarts van het Nederlands olympisch comité, is hoofd van de medische commissie van de Fina, de wereldzwembond. Hij en zijn mensen hebben de hele 2020-agenda leeggeschoven. ‘Tot nader order uitgesteld’, aldus Van den Hoogenband. Zelfs de WK kortebaan van december dit jaar zijn eruitgegooid.

Twee keer per jaar praten de topmensen uit de sportmedische wereld met de chef-arts van het IOC, Richard Budgett. ‘De laatste bijeenkomst was op 8 maart in Monaco. We vlogen in halflege toestellen terug.’ Veertien dagen later kwam het besluit de Spelen van 2020 uit te stellen. De gedachte die in het najaar te houden werd snel verlaten.

Toen de datums van 2021 kwamen vast te staan, hartje zomer, van 23 juli tot en met 8 augustus, legde dat een enorme druk op de internationale sportagenda. De grote sporten van de Spelen, Groep A bestaande uit atletiek, zwemmen en turnen, ging opzij voor het mega-evenement. Atletiek en zwemmen verplaatsten hun WK’s, financiële kurken waar zij op drijven, naar 2022. Turnen kon oktober 2021 aanhouden voor zijn vlaggenschip, de WK artistic gymnastics in Kopenhagen.

Met de openhartigheid van Bach bij de BBC is veel twijfel in olympische kringen geslopen. Hij werd geconfronteerd met de uitingen van de Japanse voorzitter van het nationaal medisch verbond, Yoshitake Yokokura. ‘Het zal moeilijk zijn de Spelen te houden zonder dat we een vaccin ter beschikking hebben’, sprak de Japanner.

De Japanse premier Abe liet zich uit over de onmogelijkheid van nog eens verder opschuiven. Daar kon geen sprake van zijn, erkende Bach. ‘Ik heb begrip voor het standpunt van de Japanners, omdat je niet voor eeuwig een organisatiecomité van drie- tot vijfduizend mensen in dienst kan houden.’

Verder uitstel, gaf Bach toe, was zeker ook geen optie om de toch al geruïneerde internationale sportagenda verdere schade te besparen. En de nogmaals verschoven Zomerspelen van Tokio zouden te dicht op de Winterspelen van 2022, in Peking, komen. In Parijs, de stad voor de OS 2024, gingen vervolgens stemmen op hun olympische evenement naar 2025 te schuiven. Om een jaar meer tijd te hebben voor het herstel uit de lam geslagen economie van dit moment, meende Jacques Boutault, de burgemeester van arrondissement 2 van de Franse hoofdstad.

Wel kondigden de Parijzenaren bezuinigingen aan voor hun Olympische Spelen. In Japan zal er ook minder met geld worden gesmeten voor de Spelen als die in ’21 worden gehouden. Het uitstel kost al tussen de 2- en 6 miljard extra, waarvan het IOC een slordige 700 miljoen opbrengt.

‘Maar het essentiële blijft overeind’, aldus Bach. De Duitser is daarom in principe tegen sport achter gesloten deuren, een van de scenario’s die rondgaat. Het zou de olympische geest, die van het verenigen der volkeren, platslaan. Maar helemaal afwijzen is er niet bij. Er staat veel op het spel. Als de Japanners en de atleten het willen, zo gaf Bach toe, dan is het bespreekbaar.

Onder de scenario’s is een quarantaine een serieuze optie. Het zal een enorm karwei zijn. Naar de Spelen van Tokio komen elfduizend atleten, vijfduizend coaches, twintigduizend mediamensen, zestigduizend vrijwilligers en vierduizend organisatoren. Die komen uit 206 landen, dat is de volgende moeilijkheid.

In oktober, zo sprak de Australische olympiër John Coates, de voorzitter van de coördinatiecommissie van Tokio, zal de beslissing moeten vallen welk scenario zal worden aangehouden voor de Spelen. ‘Ze kunnen heel anders zijn dan de mensen gewend zijn.’

Een splintertje goed nieuws kwam maandag met het opheffen van de noodtoestand in Japan. Er zijn nog maar 14 besmettingen per dag. De pandemie lijkt daar onder controle. Het gehanteerde principe van het IOC, alleen Spelen als ze veilig zijn voor de deelnemers, werd dinsdag onderschreven door het Nederlands olympisch comité NOCNSF.

Directeur Gerard Dielessen: ‘Thomas Bach heeft opnieuw aangegeven dat zo’n evenement als de Spelen niet georganiseerd kan worden als dat niet voldoende veilig kan. Daar zijn wij het vanzelfsprekend geheel mee eens.’ Waarna hij afsloot met een zin waarin de zon doorbrak. ‘Wij blijven optimistisch, overal in de wereld zie je dat na hoge besmettingscijfers het toch lukt om de curve te laten dalen.’