Rutte: sportscholen en sauna’s al vanaf 1 juli open

Dit blog is gesloten

In dit blog hield de redactie van NRC op woensdag 27 mei de belangrijkste ontwikkelingen rondom de coronapandemie bij. Volg voor het laatste nieuws het nieuwe coronablog.

Dit was het belangrijkste nieuws van woensdag:

• Sportscholen en sauna's mogen toch al eerder open, vanaf 1 juli in plaats van 1 september. Dat heeft premier Rutte woensdag bekendgemaakt tijdens een persmoment na overleg over de coronamaatregelen. De premier adviseerde verder om de vakantie deze zomer uit te stellen als je niet aan de schoolvakantie gebonden bent.
• Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) heeft woensdag bevestigd dat vanaf maandag 1 juni iedereen met klachten die lijken op symptomen van Covid-19, zich kan laten testen. De GGD'en en de testlaboratoria zijn er klaar voor, meldt De Jonge, die eerder sprak van een „enorme klus”.
• Een slachterij van vleesverwerker Vion in Apeldoorn is woensdag door de politie gesloten omdat de coronarichtlijnen daar waren overtreden. Bij het slachthuis kwamen achttien busjes met arbeidsmigranten aan, die te weinig afstand van elkaar hielden.
• Het afgelopen etmaal zijn er bij het RIVM vijftien nieuwe meldingen binnengekomen van doden als gevolg van het coronavirus. Het aantal Nederlandse coronapatiënten dat op de intensive care ligt is het afgelopen etmaal met 1 toegenomen tot 189.
• Met een speciaal herstelfonds van in totaal 750 miljard euro wil de Europese Commissie de coronacrisis te lijf gaan. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen presenteerde woensdag een voorstel om de Europese meerjarenbegroting via gezamenlijke leningen fors te verhogen.
• Nooit eerder zijn de investeringen in energie zo hard onderuit gegaan als in de eerste helft van dit jaar. Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verwacht dat door het coronavirus over heel 2020 400 miljard dollar (365 miljard euro) minder in de sector gestoken wordt dan vorig jaar, blijkt uit een woensdag gepresenteerd rapport.
• Twee bestuurders in Italië die een hoofdrol spelen in de coronacrisis, hebben los van elkaar extra beveiliging gekregen wegens aanhoudende ernstige bedreigingen. Het gaat om de president van de regio Lombardije, Attilio Fontana (Lega) en staatssecretaris voor gezondheid Pierpaolo Sileri (Vijfsterrenbeweging).
• Joe Biden, de Democratische kandidaat voor het Amerikaanse presidentschap, heeft president Donald Trump een „dwaas” genoemd omdat hij weigert een mondkapje te dragen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het dodental in de VS als gevolg van Covid-19 kwam woensdag boven de honderdduizend.

Lees hier het coronablog van donderdag 28 mei

Ontwikkelingen over de grens

• In Oost-Jeruzalem gaat de beroemde Al-Aqsamoskee zondagochtend weer open voor bezoekers. Bij de ingang van het terrein rond het gebedshuis worden volgens persbureau AFP preventieve coronamaatregelen genomen. Welke dit precies zijn, is nog niet bekendgemaakt. Ook is nog niet duidelijk of het gebouw zelf open mag of enkel het plein, dat door moslims ook wordt gebruikt om te bidden. In maart ging de Al-Aqsamoskee en het omliggende plein dicht vanwege de corona-uitbraak. Tijdens de ramadan braken opstootjes uit tussen de Israëlische politie en Palestijnen die bij het gebedshuis wilden bidden.
• Zwitserland heeft vandaag versoepelingen van de coronamaatregelen aangekondigd. Het land stelt de grenzen met alle buurlanden weer open, behalve die met Italië. Ook worden grote groepen van maximaal driehonderd mensen vanaf 6 juni weer toegestaan. Nu is het nog verboden om met meer dan vijf man samen te komen. Later in juni wordt besloten of groepen van meer dan duizend man weer mogen. Het land hoopt zich in juli weer open te kunnen stellen voor reizigers uit het hele Schengengebied.
• De coronamaatregelen in de Russische hoofdstad Moskou worden vanaf 1 juni iets versoepeld. Winkels die geen eten verkopen en bepaalde bedrijven mogen dan weer open, zei burgemeester Sergej Sobjanin woensdag. Ook gaan bijna alle parken weer open, maar wel met beperkingen. Sport mag daar alleen in de vroege ochtend. Ook gaat de stad experimenteren met een schema waarbij inwoners maximaal drie keer per week en alleen overdag in parken mogen wandelen.
• In Servië zijn vanaf 1 juni weer toeschouwers welkom bij wedstrijden in het betaalde voetbal. De fans moeten wel ruim één meter afstand houden van elkaar in de stadions. De Servische voetbalcompetitie, die op 17 maart is stilgelegd, wordt komend weekend hervat. Toeschouwers zijn zaterdag en zondag nog niet welkom.
• Ook Georgië laat de coronabeperkingen iets vieren. Eind deze maand gaat het openbaar vervoer weer rijden en in juni mogen winkels, restaurants en markten in de buitenlucht weer open. De maatregelen worden versoepeld in het licht van de „economische, maar ook de sociale belangen van burgers", zei premier Giorgi Gakharia. Het blijft voor Georgiërs verplicht om in het ov en winkels een mondkapje te dragen. In Georgië zijn ruim zevenhonderd besmettingen gemeld, twaalf inwoners zijn voor zover bekend aan het virus overleden.

Dodental Covid-19 in de VS boven de 100.000

Het vastgestelde dodental in de VS als gevolg van Covid-19 is woensdag boven de 100.000 gekomen. De staten New York, New Jersey en Massachusetts zijn het hardst getroffen, blijkt uit cijfers van Amerikaanse autoriteiten volgens NBC News.

De VS hebben volgens officiële cijfers het hoogste aantal doden wereldwijd, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk, Italië, Frankrijk, Spanje en Brazilië. Bijna een derde van alle sterfgevallen werd gemeld in de staat New York.

In de VS is inmiddels bij bijna 1.700.000 mensen het coronavirus vastgesteld. De eerste besmetting in het land werd in januari gemeld, bij een man in de staat Washington die in de Chinese stad Wuhan was geweest.

Fitnessketen BigGym trekt kort geding in nu sportscholen eerder open mogen

Fitnessketen BigGym heeft het kort geding tegen de Nederlandse staat ingetrokken omdat sportscholen toch al eerder open mogen, vanaf 1 juli. Directeur Jasper Otting noemt de beslissing tegenover persbureau ANP „hartstikke positief nieuws”.

In eerste instantie mochten sportscholen pas 1 september open. Volgens BigGym was die maatregel disproportioneel, sportscholen zouden al veel abonnees zijn verloren en nauwelijks het hoofd boven water kunnen houden. Daarom spande de keten een kort geding aan. Die werd aangehouden in afwachting van een besluit van het kabinet. Premier Rutte maakte woensdag bekend dat sportscholen en sauna's samen met andere versoepelingen toch al op 1 juli open kunnen, mits de laatste ontwikkelingen rond de corona-uitbraak dat toelaat. „Nu is er een eindelijk een lichtpunt”, zegt Otting.

De BigGym-directeur hoopt dat veel sportscholen de klappen die ze hebben moeten incasseren de afgelopen maanden, kunnen opvangen. „Sportscholen die het nu moeilijk hebben, kunnen er nu ook rare krachten vrijkomen omdat ze een richtpunt hebben. We hebben weer iets om naar toe te werken. We moeten voldoen aan een bepaald adviespakket van het Outbreak Management Team (OMT). Ik ben heel benieuwd wat dat in gaat houden.”

Lees ook: Kort geding fitnessketen gaat door – wat zijn de kansen?

Zingen en blazen mag nog niet op een podium

Er mogen vanaf 1 juni wel weer concerten worden gegeven, maar voor zangers en blazers lijkt geen ruimte. Dat blijkt uit de Kamerbrief die minister Ingrid van Engelshoven van Cultuur, woensdag verstuurde. „In afwachting van een onderzoek naar de besmettingsrisico’s van zingen en blazen is het vooralsnog niet toegestaan samen met anderen te zingen of te blazen”, schrijft de minister.

Dat heeft waarschijnlijk te maken met het vermoeden dat koren ‘superverspreiders’ van het coronavirus kunnen zijn. Zo werden 102 van de 130 leden van een amateurkoor dat begin maart in het Concertgebouw in Amsterdam optrad besmet. Een koorlid en drie partners van koorleden overleden.

Wat dit betekent voor de popsector is onduidelijk. Brancheorganisatie VNPF interpreteert de zinsnede ‘samen met anderen’ zo dat één zanger of één blazer wel zou kunnen binnen deze beperking. Die uitleg geeft ook de Amsterdamse concerthal Ziggo Dome, waar op 6 juni kleinschalige optredens van onder anderen Kensington, Ilse DeLange en Duncan Laurence worden gehouden. Directeur Danny Damman: „Duncan Laurence kan gewoon komen zingen. En Kensington, waar meerdere bandleden zingen, ook. Als het maar één van hen tegelijk is.”

Corona-app in juni waarschijnlijk getest

Er ligt een eerste ontwerp voor een corona-app, zei minister Hugo de Jonge vanavond. In juni moet de app getest worden. „We staan aan de vooravond van het testen van alle Nederlanders op corona, dat betekent dat we veel bron- en contactonderzoek moeten gaan doen. Dat kan met een app sneller.” De minister maakt volgende maand bekend wanneer deze landelijk beschikbaar wordt. „Er wordt nu hard aan gewerkt." Op de privacybezwaren ging de minister verder niet in.

Rutte: ga niet op vakantie als je niet gebonden bent aan de schoolvakantie

Als je niet gebonden bent aan de schoolvakantie, stel je vakantie dan uit. Dat is het advies van premier Rutte woensdagavond aan Nederland. Ook benadrukte Rutte dat vakantiegangers die ziek worden, zich moeten isoleren, al dan niet op een hotelkamer of in een tent of caravan.

Vakantie in het buitenland is deze zomer mogelijk, zolang landen toeristen willen ontvangen. Een tweede voorwaarde daarvoor is dat wie terugkeert uit het buitenland, geen extra risico voor verspreiding van het virus in Nederland mag vormen. Het kabinet brengt nog in kaart naar welke landen reizen misschien mogelijk wordt, volgende week volgt daar meer informatie over.

Wie eventueel naar het buitenland gaat, hoort zich daar aan de lokale coronaregels te houden, benadrukte Rutte.

Rutte: sportscholen en sauna's al vanaf 1 juli open

Sportscholen en sauna's mogen toch al eerder open, vanaf 1 juli. Dat heeft premier Rutte woensdag bekendgemaakt tijdens een persmoment na overleg over de coronamaatregelen. Hetzelfde geldt voor sport- en verenigingskantines en casino's. Eerder zouden ze pas 1 september opengaan. De overige verruimingen, zoals het heropenen van de seksindustrie, kunnen vooralsnog wel dan pas weer beginnen.

Daarbij zei Rutte dat de versoepeling samen met de eerder aangekondigde verruiming in juli afhangt van het advies van het Outbreak Managment Team, die de laatste week juni moet besluiten of het mogelijk is. „Dat hebben we met zijn allen in de hand”, zei Rutte. „Hoe we ons houden aan de gedragsregels in Nederland - de anderhalve meter, het handen wassen, thuis blijven bij klachten - zal allemaal bepalend zijn voor of iets mogelijk is op 1 juli.”

Sportscholen waren het er niet mee eens dat ze in eerste instantie pas in september open konden. Fitnessketen BigGym had een kort geding aangespannen om toch versneld open te kunnen gaan. Die zaak werd uiteindelijk aangehouden in afwachting van een nieuw besluit van het kabinet.

Minder verwijzingen voor kankerbehandeling tijdens corona, urgente zorg wel doorgegaan

De behandelingen voor patiënten met kanker zijn tijdens de corona-uitbraak minder hard teruggelopen dan behandelingen voor andere diagnoses. Toch heeft de pandemie gezorgd voor ongeveer 14 procent minder verwijzingen voor oncologische zorg. Dat concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit woensdag op basis van een nieuw rapport. Bij de afdelingen oncologie daalde het aantal operaties en opnames minder hard dan bij andere medische takken.

Lees ook: Douwe Jan weet niet of hij zijn volgende chemokuur nog krijgt

In totaal werden 65.000 minder verwijzingen voorgeschreven door de coronacrisis. Het aantal kankerpatiënten liep in ziekenhuizen tussen half maart en 22 mei met de helft terug, maar acute zorg werd wel verleend. Inmiddels worden weer meer mensen doorverwezen.

Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL), dat meewerkte aan het rapport, wijst erop dat het tijdelijk opschorten van een behandeling niet bij iedere vorm van kanker negatieve gevolgen heeft. Maar het IKNL waarschuwt wel dat bij de meeste vormen een achterstand in de behandeling ingehaald moet worden, om negatieve gevolgen voor de gezondheid van de patiënt te voorkomen. In hoeverre de oncologische zorg nu met een achterstand kampt, wordt de komende weken verder in beeld gebracht.

Ook de bevolkingsonderzoeken naar verschillende kankervormen werden door de coronacrisis stopgezet. Die onderzoeken leiden wekelijks tot 2.100 ziekenhuisverwijzingen. Het bevolkingsonderzoek naar darmkanker is inmiddels weer van start, in juli gaan de onderzoeken naar baarmoederhalskanker en borstkanker weer beginnen.

Vanwege de corona-uitbraak zijn ziekenhuizen voor kankerpatiënten doorgaans geen veilige plek. Zij krijgen vaak chemokuren of immuuntherapie, waardoor zij het virus minder goed kunnen weerstaan. Dat maakt hen vatbaar voor Covid-19.

'Grootste deel van 300 miljoen euro steun aan gesubsidieerde kunstinstellingen'

Woensdag maakte minister Van Engelshoven bekend hoe ze de 300 miljoen euro noodhulp voor de culturele sector verdeelt. Het grootste deel gaat naar gesubsidieerde instellingen. Belangenorganisaties maken zich zorgen over vrije producenten en zzp’ers die buiten de boot vallen.

Lees verder over de noodhulp van het kabinet voor de culturele sector

Het nieuws van woensdag

• Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) heeft woensdag bevestigd dat vanaf maandag 1 juni iedereen met klachten die lijken op symptomen van Covid-19, zich kan laten testen. De GGD'en en de testlaboratoria zijn er klaar voor, meldt De Jonge, die eerder sprak van een „enorme klus”.
• Een slachterij van vleesverwerker Vion in Apeldoorn is woensdag door de politie gesloten omdat de coronarichtlijnen daar waren overtreden. Bij het slachthuis kwamen achttien busjes met arbeidsmigranten aan, die te weinig afstand van elkaar hielden.
• Het afgelopen etmaal zijn er bij het RIVM vijftien nieuwe meldingen binnengekomen van doden als gevolg van het coronavirus. Het aantal Nederlandse coronapatiënten dat op de intensive care ligt is het afgelopen etmaal met 1 toegenomen tot 189.
• Met een speciaal herstelfonds van in totaal 750 miljard euro wil de Europese Commissie de coronacrisis te lijf gaan. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen presenteert deze woensdag een voorstel om de Europese meerjarenbegroting via gezamenlijke leningen fors te verhogen.
• Nooit eerder zijn de investeringen in energie zo hard onderuit gegaan als in de eerste helft van dit jaar. Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verwacht dat door het coronavirus over heel 2020 400 miljard dollar (365 miljard euro) minder in de sector gestoken wordt dan vorig jaar, blijkt uit een woensdag gepresenteerd rapport.
• Twee bestuurders in Italië die een hoofdrol spelen in de coronacrisis, hebben los van elkaar extra beveiliging gekregen wegens aanhoudende ernstige bedreigingen. Het gaat om de president van de regio Lombardije, Attilio Fontana (Lega) en staatssecretaris voor gezondheid Pierpaolo Sileri (Vijfsterrenbeweging).
• Joe Biden, de Democratische kandidaat voor het Amerikaanse presidentschap, heeft president Donald Trump een „dwaas” genoemd omdat hij weigert een mondkapje te dragen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

Eén coronapatiënt meer op de IC

Het aantal Nederlandse coronapatiënten dat op de intensive care ligt is het afgelopen etmaal met 1 toegenomen tot 189. Dat blijkt uit de gegevens van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) op woensdag.

„Na de snelle afname van gisteren, trad de afgelopen 24 uur een stabilisatie op van het aantal IC-patiënten”, reageert voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. „De verwachting is dat de daling de komende week doorzet.”

Er ligt nog altijd een Covid-19-patiënt op een IC in Duitsland. Verder liggen er momenteel 727 Nederlanders met corona in het ziekenhuis buiten de IC, 25 meer dan op dinsdag.

De Jonge: vanaf maandag coronatests voor iedereen

Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) heeft woensdag bevestigd dat vanaf maandag 1 juni iedereen met klachten die lijken op symptomen van Covid-19, zich kan laten testen. De GGD'en en de testlaboratoria zijn er klaar voor, meldt De Jonge, die eerder sprak van een „enorme klus”.

Het kabinet wil snellere opsporing van mensen die besmet zijn met het coronavirus, zodat de samenleving niet meer hoeft te worden stilgelegd zoals in de afgelopen maanden. Iedereen die, ook in milde vorm, hoest, snottert, koorts heeft, of minder ruikt of proeft, komt vanaf Tweede Pinksterdag in aanmerking voor een test.

Mensen met medische klachten kunnen vanaf maandagochtend 08.00 uur voor een afspraak bellen met een telefoonnummer dat tot die tijd geheim wordt gehouden. De test kan normaal gesproken de dag na aanvraag plaatsvinden, de uitslag zou binnen 48 uur bekend moeten zijn.

Politie sluit slachthuis Apeldoorn wegens overschrijding coronarichtlijnen

Een slachterij van vleesverwerker Vion in Apeldoorn is woensdag door de politie gesloten omdat de coronarichtlijnen daar waren overtreden. Bij het slachthuis kwamen achttien busjes met arbeidsmigranten aan, die te weinig afstand van elkaar hielden. De toegang tot het bedrijf is op last van de veiligheidsregio met politieauto's en dranghekken afgesloten.

In een verklaring zegt de veiligheidsregio in te hebben gegrepen omdat het bedrijf niet genoeg toezicht heeft gehouden op de veiligheid van werknemers. „Gisteren nog hadden we er vertrouwen in dat de Vion zich aan alle afspraken zou houden. Ik heb toen aangegeven dat het vertrouwen duurt zolang Vion zich aan de afspraken houdt. Dat is op dit moment niet het geval", zegt Ton Heerts, voorzitter van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland.

De vleessector zegde dinsdagavond toe medewerkers extra goed te zullen beschermen tegen het coronavirus. Minister van Landbouw Carola Schouten (ChristenUnie) waarschuwde dat als de situatie niet zou verbeteren, de toezichthouders van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) teruggetrokken zouden worden, waardoor de slachthuizen zouden moeten sluiten.

Lees ook: Ook de slachters zitten op een kluitje

Dinsdag gingen vertegenwoordigers uit de vleessector rond de tafel met Schouten om te praten over de situatie in de Nederlandse slachthuizen en hoe medewerkers beter beschermd kunnen worden. Vorige week werd bekend dat ruim een vijfde van de ruim zeshonderd medewerkers van Vion in Groenlo was besmet met het coronavirus. Ook Oost-Europese uitzendkrachten bij een andere fabriek van Vion in Scherpenzeel raakten besmet. Dat kwam volgens vakbond FNV mede doordat de arbeiders „hutjemutje” wonen.

OM gaat ‘fors meer’ strafzaken zonder tussenkomst rechter afhandelen

Het Openbaar Ministerie wil de steeds verder oplopende voorraad strafzaken wegwerken door eenvoudige zaken vaker zelf af te handelen, zonder tussenkomst van de rechter. Justitie heeft besloten „fors meer zaken” te gaan afhandelen met een zogeheten strafbeschikking. De officier mag een strafbeschikking opleggen voor overtredingen en misdrijven waarvoor maximaal zes jaar gevangenisstraf kan worden opgelegd. Het gaat om strafbare feiten als eenvoudige mishandeling, winkeldiefstal, openbare dronkenschap, bedreiging, rijden onder invloed, ordeverstoring en vandalisme.

Lees hier het hele nieuwsbericht

RIVM: 15 nieuwe coronadoden gemeld

Het afgelopen etmaal zijn er bij het RIVM vijftien nieuwe meldingen binnengekomen van doden als gevolg van het coronavirus. Deze mensen zijn niet noodzakelijkerwijs allemaal in de voorbije 24 uur overleden – vaak zit er een vertraging tussen het moment van overlijden en het doorgeven van een sterfgeval. In totaal heeft het coronavirus in Nederland 5.871 levens gekost.

Daarnaast kreeg het RIVM zeven nieuwe meldingen binnen over ziekenhuisopnames van coronapatiënten. Ook hierbij geldt dat er mogelijk sprake is van een vertraging in de registratie. Al met al zijn 11.697 Nederlanders met Covid-19 opgenomen (geweest) in het ziekenhuis.

Het aantal vastgestelde besmettingen is sinds dinsdag met 190 opgelopen naar 45.768. Het werkelijke aantal Nederlanders met corona ligt hoger, want lang niet iedereen met verschijnselen is ook getest op het virus.

Later op de dag wordt bekendgemaakt hoeveel Nederlandse coronapatiënten op de intensive care liggen. Dinsdag waren het er nog 188.

'Cyprus biedt toeristen coronavergoeding aan'

Ooit hoefde Cyprus met zijn vele zonuren, mediterraanse stranden en luxe resorts weinig moeite te doen om vakantiegangers ‘s zomers het vliegtuig in te krijgen. Maar nu het coronavirus het vakantieseizoen in gevaar brengt, begint Nicosia een charme-offensief om toeristen toch over te halen die kant op te komen.

In een brief aan buitenlandse overheden, luchtvaartmaatschappijen en reisorganisaties zegt het Cypriotische ministerie van Buitenlandse Zaken, Toerisme en Transport toe buitenlandse vakantiegangers geheel vrij te stellen van kosten als zij op Cyprus positief testen op het virus. Het enige waar ze in dat geval voor hoeven te betalen is een taxi naar het vliegveld en een vlucht naar huis, meldt persbureau AP – dat de brief in handen kreeg.

Er komt een ziekenhuis dat speciaal is ingericht voor de behandeling van buitenlandse toeristen met Covid-19. Daarbij worden er 120 IC-plekken gereserveerd voor toeristen en komt er een ‘quarantainehotel’ met vijfhonderd kamers waar families van patiënten kunnen verblijven. Hun eten, drinken en overnachting worden door de Cypriotische regering betaald.

Een slecht vakantieseizoen zou een forse tegenvaller zijn voor het Oost-mediterraanse eiland, dat voor zeker 13 procent van haar inkomen afhankelijk is van toerisme. Volgens sommige schattingen kan tot wel 70 procent van de 2,6 miljard euro die jaarlijks wordt verdiend aan toerisme, door de coronacrisis verloren gaan.

Vanaf 9 juni mogen er weer buitenlandse vluchten landen op Cyprus. Van wie binnenkomt op de luchthaven van Nicosia wordt de temperatuur gemeten. Wie niet tot hetzelfde reisgezelschap behoort, moet in de buitenlucht twee meter afstand houden en binnen drie meter. Op het eiland zelf kunnen toeristen getest worden op het coronavirus – ook dit zal hen volgens de regeringsbrief geen geld kosten.

Tot op heden zijn er 940 besmettingen vastgesteld door de Cypriotische autoriteiten, die naar eigen zeggen 10 procent van de eigen bevolking hebben getest. Van zeventien Cyprioten is vastgesteld dat zij zijn overleden aan de gevolgen van Covid-19.

EU-gaan: grenssluiting niet effectief bij tegengaan coronaverspreiding

Grenssluitingen zijn een weinig effectieve oplossing bij het tegengaan en controleren van de verspreiding van het coronavirus. Dat zegt het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) woensdag. Volgens het centrum zijn het testen van reizigers en het uitvoeren van een temperatuurcheck voor vertrek vaak niet nuttig.

Temperatuurcontroles en een coronatests zijn volgens het ECDC niet effectief, omdat veel reizigers die wel besmet zijn met het virus maar nog geen symptomen hebben, toch door de controle zullen komen. Deze mensen kunnen al wel anderen aansteken. Door te reizen kan het virus makkelijker van land naar land worden overgebracht, aldus het ECDC.

Het agentschap komt met de mededeling nu in veel landen stemmen opgaan voor het openstellen van de grenzen en het opheffen van reisbeperkingen van inwoners. Zo wordt in Duitsland woensdag door het crisisteam van het kabinet vergaderd over het opheffen van het reisverbod voor Duitsers naar 31 Europese landen.

Brussel komt met herstelfonds van 750 miljard euro

Met een speciaal herstelfonds van in totaal 750 miljard euro wil de Europese Commissie de coronacrisis te lijf gaan. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen presenteert deze woensdag een voorstel om de Europese meerjarenbegroting via gezamenlijke leningen fors te verhogen. 500 miljard van het geleende geld zal via speciale wederopbouwprogramma’s naar de lidstaten vloeien en in een versterking van de Europese crisisvoorbereiding worden gestoken. De resterende 250 miljard wil de Commissie als lening inzetten om Europese bedrijven door de crisis te helpen.

Lees hier het hele artikel over het noodpakket van de Europese Unie

Frankrijk verbiedt gebruik hydroxychloroquine bij behandeling Covid-19

De Franse regering heeft het ziekenhuizen verboden om coronapatiënten nog langer met hydroxychloroquine te behandelen. Dat meldt de website France24 woensdag. De Franse waakhond voor de Volksgezondheid heeft voor het middel gewaarschuwd. Eind maart besloot het land juist nog om het gebruik van hydroxychloroquine bij de bestrijding van Covid-19 in sommige gevallen toe te staan.

Twee dagen geleden legde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een grote proef met chloroquine en hydroxychloroquine, eigenlijk middelen tegen malaria, stil. Volgens de WHO kon de veiligheid van de stoffen wanneer zij werden gebruikt bij Covid-19-patiënten niet worden gegarandeerd. Vorige week bleek al uit een nieuwe studie dat de mogelijke baten van chloroquines niet opwegen tegen de risico's bij Covid-19-patiënten. Bij sommige patiënten vergroten de middelen namelijk de kans op hartritmestoornissen. Ook bestaat er een verhoogd risico op overlijden.

Lees ook: Nieuw bewijs: chloroquine helpt niet tegen Covid-19

De Amerikaanse president Donald Trump stuurde eerder juist aan op het gebruik van hydroxychloroquine bij de behandeling van het coronavirus. De behandeling met chloroquine of hydroxychloroquine kwam onder de aandacht nadat Chinese onderzoekers in celkweken hadden laten zien dat de middelen infectie met het coronavirus tegengaan. De resultaten van later onderzoek vielen echter tegen.

Italiaanse bestuurders bedreigd om aanpak coronacrisis

Twee bestuurders in Italië die een hoofdrol spelen in de coronacrisis, hebben los van elkaar extra beveiliging gekregen wegens aanhoudende ernstige bedreigingen. Het gaat om de president van de regio Lombardije, Attilio Fontana (Lega) en staatssecretaris voor gezondheid Pierpaolo Sileri (Vijfsterrenbeweging).

Rond Fontana is volgens de prefect van de Noord-Italiaanse stad Varese „een verhit klimaat” ontstaan. Een communistische splintergroep schreef ‘Fontana moordenaar’ op een muur in Milaan. Hij wordt op sociale media bedreigd. Fontana’s critici verwijten hem grove fouten bij de aanpak van de crisis, onder andere door herstellende Covid-19-patiënten onder te brengen in verpleeghuizen.

Sileri heeft volgens Italiaanse media extra beveiliging gekregen na ernstige intimidatie in verband met de besteding van corona-noodfondsen. Hij zou niet hebben willen meewerken aan een poging tot misbruik.

App brengt 'gejuich' voetbalfan van bank naar stadion

Na een onderbreking van ruim twee maanden worden in sommige landen de sportcompetities weer hervat - zonder publiek. Voor veel kijkers en toeschouwers is het even wennen dat wedstrijden voortaan plaatsvinden in stille stadions, zonder het gejuich van tienduizenden toeschouwers.

Het Japanse technologiebedrijf Yamaha heeft een poging ondernomen iets aan de stilte te doen: een app waarmee toeschouwers vanaf de bank hun ploeg kunnen aanmoedigen en die in de stadions geluid produceert. In de app staan voorgeprogrammeerd gejuich, applaus, boegeroep of een clublied dat fans thuis kunnen selecteren. De aanmoedigingen van de supporters worden via luidsprekers op de tribune afgespeeld. De eerste test met 58 speakers in een Japans honkbalstadion is inmiddels afgerond.

Er zijn al meer initiatieven ontstaan om wat sfeer in de stadions terug te brengen. Dinsdagavond werd de surreële stilte in de Allianz Arena in München (capaciteit: tachtigduizend toeschouwers) verbroken door een bandje met supportersgeluid. Ook om de lege tribunes te maskeren, troffen sommige clubs maatregelen – met wisselend succes. In Taiwan werden kartonnen toeschouwers en etalagepoppen op de tribunes geplaatst. Een voetbalclub in Zuid-Korea moest diep door het stof toen bleek dat de van mondkapjes voorziene neptoeschouwers geen etalage- maar sekspoppen waren.

Investeringen in energie gaan dit jaar ‘verontrustend’ hard onderuit

Nooit eerder zijn de investeringen in energie zo hard onderuit gegaan als in de eerste helft van dit jaar. Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verwacht dat door het coronavirus over heel 2020 400 miljard dollar (365 miljard euro) minder in de sector gestoken wordt dan vorig jaar, blijkt uit een woensdag gepresenteerd rapport. Dat zou een krimp van 20 procent betekenen. Hoewel duurzame energie minder zwaar getroffen wordt dan bijvoorbeeld olie en gas, is ook een daling te zien in investeringen in schone energie en energiebesparing. IEA-directeur Fatih Birol noemt de cijfers „diep verontrustend".

Projecten liggen stil omdat het personeel door lockdowns verplicht thuiszit, investeringen zijn uitgesteld of afgesteld en productieketens zijn onderbroken, somt het IEA op. Dit alles leidt ertoe dat de virusuitbraak een aanzienlijke krimp veroorzaakt, waar aanvankelijk een groei van zo'n 2 procent werd voorspeld. De belangrijkste oorzaken zijn de slinkende vraag, dalende prijzen en onzekerheid over de toekomst.

Birol zegt dat de voortekenen om verschillende redenen verontrustend zijn. „Het betekent vandaag dat banen en economische kansen verloren gaan, maar ook dat we energievoorzieningen kwijtraken die we morgen misschien wel hard nodig hebben als de economie herstelt. De afname van uitgaven aan belangrijke technologieën voor schone energie kan tot gevolg hebben dat de hoognodige overgang naar meer veerkrachtige en duurzame energiesystemen ondergraven wordt.”

Alle sectoren worden door het virus getroffen, blijkt uit het rapport, maar fossiele brandstof veruit het sterkst. Investeringen in de winning van olie en gas (upstream) zakten van 483 miljard naar een verwachte 322 miljard, de rest van de keten (midstream en downstream) van 273 naar 189 miljard.

Schone energie blijkt beter tegen de coronacrisis bestand. De investeringen in schone energie (inclusief nucleair) en energiebesparing dalen naar verwachting van 675,8 miljard dollar naar 567,8 miljard. Het aandeel van schone technologie in het totaal stijgt daarmee van 33,5 procent vorig jaar naar 37,3 procent dit jaar. Toch zijn de ontwikkelingen „lang niet genoeg” om de uitstoot van schadelijke stoffen blijvend te verlagen, waarschuwt het IEA.

Bulgarije heropent restaurants en cafés op volle capaciteit

• Een aantal Bulgaarse horecazaken mag vanaf volgende week maandag weer op volle capaciteit open. Nu de zomer in aantocht is, mogen onder meer restaurants, koffiezaken en cafés weer zonder limiet gasten ontvangen. De Bulgaarse regering heeft dit dinsdagavond bekendgemaakt. Bulgarije is relatief sterk afhankelijk van toerisme, waar de horeca een belangrijke rol in speelt. Toch zijn er nog maatregelen: nachtclubs, pianobars en nachtkroegen blijven voorlopig gesloten en in de openbare ruimte moeten mensen afstand houden van elkaar. Het coronavirus heeft Bulgarije relatief licht getroffen; er zijn 133 doden en 2.460 bekende besmettingen.
• In Mexico was dinsdag een recordaantal van 501 coronagerelateerde doden te betreuren, op een totaal van 8.134. Het ministerie van Volksgezondheid maakte dat dinsdagavond bekend. Ook het aantal nieuwe besmettingen nam een niet eerder vertoonde sprong. Het dieptepunt volgt op een verklaring van president Andrés Manuel López Obrador eerder die ochtend, die stelde dat zijn land dicht bij de overwinning op het virus is. Mexicaanse zorgmedewerkers zijn dat niet met hem eens; dinsdag blokkeerde ziekenhuispersoneel een grote verkeersader in Mexico-Stad uit woede over tekorten aan medische hulpmiddelen.
• Ook Brazilië heeft de uitbraak van het coronavirus nog niet onder controle. Volgens regeringscijfers zijn daar dinsdag meer dan duizend doden gevallen als gevolg van Covid-19. Wereldwijd heeft het Zuid-Amerikaanse land het grootste dagelijkse aantal doden te betreuren, gevolgd door de VS (620) en Mexico (501). Volgens officiële cijfers zijn er 23.000 Brazilianen overleden aan het coronavirus. Gevreesd wordt echter dat het totale aantal doden veel hoger ligt; niet iedereen heeft toegang tot medische zorg en kan zich laten testen.

Verpleeghuizen: bezoekregeling is onnodig streng

De bezoekregeling in verpleeghuizen is onnodig streng, stelt verpleeghuiskoepel Actiz woensdag in het AD. De bewoners mogen tot half juli hooguit één vaste bezoeker ontvangen. Dat is voor bewoners „te zwaar”, zo stelt bestuurder Mireille de Wee in de krant. De organisatie vindt dat verpleeghuizen meer vrijheid zouden moeten krijgen om te bepalen welke versoepeling veilig mogelijk is.

Het AD maakte ook een rondgang langs de verpleeghuizen die deelnamen aan een proef met versoepeling van de bezoekregeling, en dus al enige weken langer ervaring hebben met het ontvangen van naasten van de bewoners. Ruim de helft van de 26 huizen reageerde op de enquête van de krant. Bij geen van deze huizen zouden nadien nieuwe gevallen van Covid-19 zijn vastgesteld.

Volgens de huidige bezoekregeling mogen bewoners van verpleeghuizen één vaste bezoeker ontvangen, en moeten die dus kiezen tussen bijvoorbeeld hun partner of een van hun kinderen. Verschillende ondervraagde instellingen zeggen dat het mogelijk moet zijn om meer bezoekers toe te laten of de bezoekers te laten rouleren. Sommige doen dat (tegen de regels in) nu al.

Actiz bepleit al langer dat verpleeghuizen meer vrijheid krijgen in het bepalen van de bezoekregeling omdat de situatie per huis verschilt. De overheid wil eerst zien hoe de huidige regeling uitpakt, en dan pas versoepeling overwegen.

'NOC-NSF gaat topsporters langer financieel ondersteunen'

Nederlandse topsporters hoeven zich de komende maanden geen zorgen te maken over hun inkomsten. NOC-NSF gaat de sporters ook na 1 september financieel ondersteunen, als dat nodig is. Dat zegt Maurits Hendriks, technisch directeur bij NOC-NSF, woensdag in een interview met Trouw. „Zolang de internationale competitie stilligt, zullen Nederlandse sporters hun status niet kwijtraken", aldus Hendriks.

NOC-NSF had tot nu toe toegezegd sporters tot 1 september hun maandelijkse toelage te blijven doorbetalen. Sporters met een A-status, die behoren tot de mondiale top acht in hun discipline, krijgen standaard een beurs. Atleten in de categorie daaronder (selectie-sporters) krijgen een onkostenvergoeding van 300 euro per maand.

Voor sporters zonder status, waaronder tennissers die laag op de wereldranglijst staan, komt er volgens Hendriks op korte termijn ook een mogelijkheid om financiële steun aan te vragen. Nu maken alleen sporters die bij de Kamer van Koophandel ingeschreven staan als zzp'er nog aanspraak op inkomensondersteuning vanuit de overheid.

Lees ook: Het mondiale tennis zit gevangen – in elk land zijn de coronaregels anders

Biden: Trump is 'dwaas' omdat hij geen mondkapje draagt

Joe Biden, de Democratische kandidaat voor het Amerikaanse presidentschap, heeft dinsdag felle kritiek geuit op president Donald Trump omdat hij weigert een mondkapje te dragen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Trump is volgens Biden „een dwaas” wegens zijn afkeurende houding ten aanzien van gezichtsbedekking.

Biden droeg maandag bij een plechtigheid in de staat Delaware ter gelegenheid van Memorial Day, zijn eerste openbare evenement in ruim twee maanden, een zwart gezichtsmasker. Ook zijn vrouw Jill droeg een mondkapje. Trump retweette later een tweet van een politieke commentator die Biden op de hak leek te nemen - al zei de president later dat hij dat niet kritisch bedoelde.

Volgens Biden is Trump „een absolute dwaas door zo te praten”, zei de oud-vicepresident tijdens een interview met CNN. „Hij zou het goede voorbeeld moeten geven.” Biden verwierp de weigering van Trump om een mondkapje te dragen als „macho-gedoe”, en voegde toe: „het kost mensenlevens.”

De Amerikaanse overheid adviseert mensen om gezichtsbedekking te dragen als andere beschermende maatregelen, zoals het houden van minstens anderhalve meter, niet mogelijk zijn. Trump heeft dat echter nog geen enkele keer gedaan - en onder zijn aanhangers is weigering om een mondkapje te dragen een uiting geworden van politiek verzet tegen de lockdowns in veel staten.

'Schuldenlast zal herstel luchtvaart belemmeren'

Een oplopende zware schuldenlast als gevolg van steunmaatregelen zal herstel van de luchtvaartsector van de coronacrisis bemoeilijken. Dat heeft de internationale belangenorganisatie van de luchtvaart IATA dinsdag verklaard, meldt persbureau Reuters.

Schulden van luchtvaartmaatschappijen zullen dit jaar oplopen met 120 miljard dollar (109 miljard euro) tot 550 miljard dollar, een toename van ruim een kwart, voorspelt de organisatie. Overheden hebben bij elkaar 123 miljard dollar aan steunpakketten aangekondigd. Zeker 67 miljard daarvan bestaat uit leningen en kredietgaranties. Nog eens 52 miljard aan leningen is afkomstig van commerciële partijen.

Luchtvaartmaatschappijen kampen met ingezakte vraag als gevolg van de coronacrisis, die een groot deel van het mondiale vliegverkeer heeft stilgelegd. De oplopende schulden van de maatschappijen zullen er volgens IATA voor zorgen dat problemen in de sector zullen voortduren nadat de vraag naar vliegreizen is hersteld.

De overheidssteun „helpt de maatschappijen te overleven”, aldus IATA-topman Alexandre de Juniac. „Beleidsmakers moeten zich er echter bewust van zijn dat de toegenomen schuldenlast gevolgen zal hebben.” Volgens hoofdeconoom Brian Pearce van de organisatie „veroorzaakt de behandeling een probleem bij de patiënt dat zal moeten worden aangepakt zodra we in de herstelperiode belanden”.

Het belangrijkste nieuws van dinsdag

Dit was het belangrijkste coronanieuws van dinsdag 26 mei:

• Bij het RIVM zijn van maandag op dinsdag 26 nieuwe meldingen binnengekomen van sterfgevallen als gevolg van Covid-19. De verwachte daling van Nederlandse patiënten op de intensive care zet verder door. Dinsdag lagen nog 188 mensen op de IC, 35 minder dan op maandag.
• Een ruime meerderheid van de basisschoolleraren wil niet dat de basisscholen vanaf 8 juni weer volledig opengaan. Zij vrezen dat de hygiënemaatregelen in de klas niet goed na te leven zijn, en zeggen dat er nog te veel onduidelijk is over de verspreiding van Covid-19 onder kinderen.
• Bedrijven in de vleesverwerking moeten beter hun best doen om medewerkers te beschermen tegen het coronavirus. Dat heeft Landbouwminister Carola Schouten tegen vertegenwoordigers van de sector gezegd.
• De Duitse regering wil per 15 juni het negatieve reisadvies voor 31 Europese landen beëindigen, mits de situatie rondom corona dit toelaat. Sinds 17 maart geldt in Duitsland een wereldwijde reiswaarschuwing.
• De Russische president Vladimir Poetin wil de jaarlijkse militaire parade om de overwinning van de Tweede Wereldoorlog te vieren alsnog door laten gaan op 24 juni. Eerder werd het evenement dat normaal gesproken op 9 mei plaatsvindt, uitgesteld vanwege het coronavirus. 24 juni heeft een symbolische waarde: op die dag werd ook de eerste militaire parade in 1945 gehouden.
• De Franse president Emmanuel Macron wil 8 miljard euro in de Franse autoindustrie pompen. Macron wil daarmee de financiële klappen van de coronacrisis voor de sector opvangen.