Oppositie wil een deadline stellen voor hogere lonen

„Prima teksten.” Ze had ze zelf niet beter kunnen verzinnen, prees SP-leider Lilian Marijnissen premier Mark Rutte dinsdag in de Tweede Kamer. Ze had het over de harde woorden die hij zaterdag op het VVD-festival richtte tot de grote bedrijven. „Spierballentaal”, zei Marijnissen. Maar dat was cynisch bedoeld, bleek uit de vraag die ze erop liet volgen: gaat Rutte ook echt iets dóén om ervoor te zorgen dat de lonen meer gaan stijgen? Wanneer precies komt het moment dat hij bedrijven gaat straffen die hun topmannen meer belonen dan het personeel?

Ook de andere oppositiepartijen lieten merken weinig geloof te hechten aan Ruttes dreigement. PvdA-leider Lodewijk Asscher bracht in herinnering dat Rutte eerder met hetzelfde vuur de belangen van het bedrijfsleven heeft verdedigd, bijvoorbeeld in de debatten over de afschaffing van de dividendbelasting.

De premier bevond zich tijdens het vragenuurtje „staatsrechtelijk in een wat bijzondere positie”, zoals hij zelf zei, want hij stond er niet namens het kabinet maar „als VVD-voorman”. Dat betekent, zei hij, dat hij eerst afwacht of het opvoeren van de druk op de bedrijven werkt. Hij wil de bedrijven „heel even de kans geven het been bij te trekken”. Doen ze niks, dan zal hij in de coalitie voorstellen het toptarief in de vennootschapsbelasting niet te verlagen.

Dure boodschappen

De werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn wel geschrokken van Ruttes woorden. Zij willen graag in gesprek met hem, lieten zij weten. Maar Rutte vindt dat de bedrijven het zelf moeten oplossen. „Ik heb helemaal niet de behoefte om daar met een koepel over in gesprek te gaan”, zei hij. „Ik praat met VNO over pensioenen of over het ontslagrecht, maar we praten niet met VNO over cao-vorming. Dat moet bij de bedrijven gebeuren.”

De oppositie vond echter dat Rutte ook zelf wel wat kan doen om de koopkracht te vergroten. Volgens SP en PVV is het vooral aan het kabinet te wijten dat burgers niets merken van de opgeleefde economie. „De boodschappen zijn nog nooit zo duur geweest in de afgelopen tien jaar als nu door de btw-verhoging van premier Rutte”, zei PVV-leider Geert Wilders.

GroenLinks-leider Jesse Klaver vindt dat Rutte een deadline moet stellen aan de grote bedrijven om met een goed loonbod te komen. Toen Rutte zei daar niks voor te voelen, stelde Klaver zelf maar een deadline: als er op Prinsjesdag nog niks is gebeurd, komt zijn partij met een eigen voorstel om de vennootschapsbelasting niet te verlagen en ervoor te zorgen dat het bespaarde geld naar de burgers gaat.

De PvdA wil nog sneller handelen. Asscher kondigde een voorstel aan om nog in deze Voorjaarsnota op te nemen dat bedrijven hun welvaart meer moeten delen met de werknemers, op straffe van fiscale sancties.