Direct naar artikelinhoud

Nederlandse wijnboeren openen de aanval op hun Europese collega’s: weg met het koper!

Een Franse vrijwilliger in de gaard van duurzame wijnboer Johan Rippen verpakt druiventrossen in beschermende zakjes.Beeld Herman Engbers

Terwijl het in Nederland al bijna twintig jaar verboden is, kunnen Europese wijnboeren blijven werken met giftig koper. Nederlandse wijnboeren beginnen nu een duurzaam offensief.

Het zware metaal koper blijft als bestrijdingsmiddel toegestaan in de Europese Unie. De toelating zou vorige week aflopen, maar is nu voor vijf jaar verlengd.

Bij de teelt van aardappelen, appels en vooral druiven worden koperchloride en kopersulfaat gebruikt om schimmelziektes zoals meeldauw te bestrijden. De toepassing is omstreden, omdat koper vervuilend is voor de bodem en giftig voor mensen en dieren. De Europese voedselwaakhond Efsa en het Europees agentschap voor chemische stoffen wijzen erop dat koper zo schadelijk is dat het gebruik ervan in de landbouw verboden zou moeten worden.

Van een wijnbouw-ontwikkelingsland willen we van Nederland een voorbeeldland van schone wijnbouw maken
Johan Rippen, wijnboer

Dat een verbod er toch niet is gekomen, is een gevolg van lobbywerk van Europese wijnboeren. In Frankrijk, bijvoorbeeld, neemt de wijnbouw de helft van het totale kopergebruik voor zijn rekening. Omdat koper geldt als een natuurlijk middel, mogen ook biologische wijnboeren het gebruiken. Als zij geen koper meer zouden mogen toepassen en ook geen chemische bestrijdingsmiddelen, stellen zij, wordt het maken van biologische wijn vrijwel onmogelijk. Uit vrees voor een koperverbod zijn de afgelopen jaren meerdere Franse wijnboeren teruggeschakeld van een biologische naar een gangbare productiewijze.

Diep triest

Als uitzondering in de Europese Unie kent Nederland al sinds 2000 een algeheel verbod op het gebruik van koper als bestrijdingsmiddel, met het oog op watervervuiling. Dat de EU dat voorbeeld ook de komende vijf jaar niet volgt, is “diep triest voor milieu, veiligheid en gezondheid”, zegt de Nederlandse wijnboer Johan Rippen. “Weer vijf jaar langer ongezond koperresidu in de buitenlandse biowijn, en dode wijnbouwbodems.”

Rippen heeft een biologische wijngaard in het buitengebied van Lelystad. Dat Nederlandse biologische wijnboeren ook de komende jaren aan strengere regels gebonden zijn dan hun collega’s in Europa, biedt volgens hem kansen. “Het betekent dat we onderscheidend kunnen zijn met onze kopervrije wijn, ons eigen unique selling point.”

Duurzame wijnboer Johan Rippen.Beeld Herman Engbers

Het ‘gegarandeerd schone’ karakter van hun wijn willen de Nederlandse biowijnboeren voortaan benadrukken met een vignet op de hals van de wijnfles. Op de biologische vakbeurs in Zwolle, woensdag en donderdag, houden zij het label ten doop.

Daarnaast beginnen de zeven Nederlandse biologische wijnboeren een ontwikkelgroep waarin zij hun 85 gangbare collega’s kennis en kunde over wijnbouw zonder bestrijdingsmiddelen aanbieden. Rippen: “Van een wijnbouw-ontwikkelingsland willen we van Nederland een voorbeeldland van schone wijnbouw maken.”

Lees ook:

Schone wijn krijgt nu ook een krans

Nederlandse wijnboeren willen zich profileren met de schoonste wijn van Europa. Een goed verhaal, lijkt het, maar is er wel een markt voor?

De Nederlandse bio-wijnboer gaat onverstoord zijn gang

Nederlandse wijnboeren kunnen milieuvriendelijk werken, omdat ze niet aan tradities gebonden zijn. In klassieke wijnlanden gaan dogma’s en pesticiden hand in hand.

Voor wijnboerin Hennie uit Ermelo wordt het alweer een topjaar

Wijngaard Telgt bij Ermelo bouwt een nieuwe wijnkelder, want het belooft alweer een goed wijnjaar te worden voor de Nederlandse wijnboer. Al kunnen aanhoudende droogte en een regenachtige nazomer nog veel bederven.