Persoonsgerichte aanpak lijkt te werken in veiligheidshuizen
Veiligheidshuizen bieden een mix van de politieagent en de zorgmedewerker, voor wie weer op straat komt.
Mensen die geestelijke gezondheidszorg kregen opgelegd van de rechter plegen nu minder vaak opnieuw een misdrijf dan tien jaar geleden, stelden wetenschappers van het onderzoekscentrum WDOC deze week vast. Toezicht door veiligheidshuizen zou hiervan de oorzaak kunnen zijn. Wat is het recept van deze huizen?
De eerste twee dagen na detentie is de kans op recidive het grootst
“Het is belangrijk om zorg ook te noemen”, corrigeert Petra Nijmeijer meteen. Ze is manager van een veiligheidshuis, officieel het Actiecentrum Veiligheid en Zorg in Amsterdam. Haar organisatie helpt jaarlijks honderden ex-gedetineerden met een hoog recidive-risico. Het doel: zo goed mogelijke resocialisatie. Er is volgens haar niet sprake van toezicht, maar van een persoonsgerichte aanpak.
Nijmeijer denkt dat het moeilijk is om vast te stellen dat een zorg- en veiligheidshuis zorgt voor minder recidive. “Maar”, zegt ze: “dat is wel precies onze doelstelling en ik kan het me daarom voorstellen. De afgelopen jaren is er landelijk veel gedaan om de werelden van zorg en veiligheid dichter bij elkaar te brengen. Dat werkt denk ik wel.”
Specialistische kennis
Dat wil volgens Nijmeijer niet zeggen dat het altijd goed gaat. “Een politieagent en zorgmedewerker kijken op een andere manier naar een persoon. Wij brengen ze bij elkaar en kijken samen wat de beste keuze is om iemand daadwerkelijk verder te helpen.” Daarvoor zijn mensen met specialistische kennis nodig.
Vooraf zorg verlenen is daarom heel belangrijk, stelt Nijmeijer, die ook voorzitter is van de landelijke vereniging voor managers van de 31 zorg- en veiligheidshuizen. Bijvoorbeeld als er iemand uit detentie komt. Dan moet een ID-kaart besteld worden en moet er misschien wel huisvesting of een uitkering komen. De eerste twee dagen na detentie is de kans op recidive namelijk het grootst, weet de manager. “Er moet veel geregeld worden, je wilt voorkomen dat iemand het detentiecentrum uitloopt en bij verkeerde vrienden in de auto stapt.”
Het mixen van zorgtaken met veiligheidsvragen is relatief nieuw, maar is snel gangbaar geworden.. “Klassieke veiligheidshuizen georganiseerd vanuit de strafketen bestaan nauwelijks meer. Ze werken samen met bijvoorbeeld ggz en maatschappelijk dienstverleners”, zegt Hans Moors, directeur eigenaar van het onderzoeksbureau EMMA. Hij houdt zich bezig met sociale veiligheid en criminaliteit en onderzocht in 2010 de effectiviteit van klassieke veiligheidshuizen. Volgens Moors zijn de huizen in de huidige vorm een waardevolle aanvulling. “Ze brengen partijen bij elkaar. Veel criminaliteit kent een zachte kant, het gaan altijd om mensen.”
Lees ook:
Ex-tbs’er gaat minder vaak in de fout doordat de burgemeester oplet
Het lukt de Nederlandse samenleving steeds beter om voormalige tbs’ers van misdaden af te houden. Het aantal misdrijven dat ex-tbs’er pleegt, daalt gestaag.