Hyves, Facebook oude stijl

‘Als jij mij een krabbel stuurt en een respect geeft, doe ik dat ook bij jou.’ Het lijkt geheimtaal, maar iedereen die een account op Hyves heeft gehad, weet waar het om gaat. Hyves is een Nederlands sociaal medium dat eind 2004 ontstond. Een jaar later werd het immens populair in Nederland; bijna elke week verdubbelde het ledenaantal.

Je kunt Hyves het beste vergelijken met Facebook – ironisch genoeg de concurrent tegen wie Hyves later het onderspit zou delven. Op Hyves konden mensen een profiel aanmaken met persoonlijke informatie. Je kon een profielfoto instellen, je eigen pagina een mooi kleurtje geven en reacties achterlaten bij anderen, met lekker veel smileys. Waar je foto’s en berichten nu vaak een ‘like’ geeft, was dat bij Hyves een ‘respect’. Lekker Nederlands!

Tijdens Hyves ontstond ook de kritiek op sociale media. Er werd te veel tijd aan besteed, zo stelde men, en gebruikers deden zich te goed voor. De laatste stelling wordt enigszins bekrachtigd door een van de bekendste Hyves-termen: R + R = back. Geen wiskundige formule, maar een soort uitruil van erkenning. Het betekent ongeveer: als jij mijn foto een respect geeft en een reactie achterlaat, kun je van mij hetzelfde verwachten. Want hoe meer reacties en respects, hoe populairder je leek.

Naast de reacties onder berichten en foto’s kon je andere gebruikers op Hyves ook een krabbel sturen. Dat is een bericht dat op de pagina van de ander verscheen. Door de opkomst van Facebook kreeg Hyves het in 2010 lastiger. De site werd in 2013 met veel verlies opgeheven door toenmalige eigenaar TMG. Er bleef nog één variant over, die nog steeds bestaat: Hyves Games. Daar kunnen mensen spellen tegen elkaar spelen.

kantoorgrap

Vijf jaar later – dat is erg lang in het digitale tijdperk – is Hyves echter populairder dan ooit. Het is cult geworden, nostalgie. Dat besefte ook Taco Potze (34). Hij is medeoprichter van Open Social, een bedrijf dat ‘onlinecommunities’ maakt. Begin april bouwde hij een eenvoudige website die veel van Hyves weghad: hyvesisterug.nl. ‘Het was een kantoorgrap’, vertelt hij. ‘Maar de grap sloeg wel aan. Op een gegeven moment hadden we 100.000 bezoeken per uur.’ Veel mensen dachten echt dat Hyves terug was, zegt Potze. ‘Onze website kon die hoeveelheid mensen niet aan. We hebben nog met een investeerder gesproken om te kijken of we de site in de lucht konden houden, maar dat liep op niets uit.’

Potze denkt dat de populariteit van Hyves te maken heeft met de tijd waarin we leven. ‘Je merkt in de maatschappij een tegenreactie op globalisering. Dat heeft mensen bevreemd, wat je bijvoorbeeld terugziet in Brexit en Trump. Voor veel mensen is Facebook te groot, onpersoonlijk en snel. Het is een Engelse website, je hebt geen controle over je privacy. Mensen hebben behoefte aan een kleine, simpele omgeving. Dat geldt voor het echte leven, maar ook digitaal.’