Van onze luchtvaartredacteur SCHIPHOL - Swissair heeft gisteren uitstel van betaling aangevraagd. De ooit wereldwijd befaamde kwaliteitsmaatschappij wankelt als eerste maatschappij in Europa onder het juk van terreuraanslagen, economische teruggang en het wanbeleid van de inmiddels vervangen top.

Door de betalingsproblemen van de Zwitsers is ook de Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena (49,5% Swissair) aan de rand van de afgrond beland. Swissair kan de beloofde miljoenen voor Sabena niet betalen, zo bleek gisteren.

De te hulp geschoten banken UBS en Credit Suisse proberen de Swissair Group met een noodkrediet van totaal ruim Hfl.1,4 miljard zoveel mogelijk in staat te stellen om de vliegoperaties te blijven uitvoeren "tot het moment waarop die wellicht kunnen worden verkocht". Als onderdeel van dit reddingsplan van de Swissair Group wordt het 70% belang in de regionale vliegmaatschappij Crossair verkocht aan de beide banken.

De banken nemen via Crossair het merendeeel van de vluchten van Swissair over, dat een sterfhuisconstructie tegemoet kan zien. Deelneming Sabena is wellicht eenzelfde lot beschoren. (Foto: AP)

Crossair neemt tweederde van de Swissair vluchten over en er verdwijnen 2560 banen, waarvan 1750 in Zwitserland , zei gisteravond topman Mario Corti van de Swissair Group. De hele Swissair-groep boekte vorig jaar met 72.000 werknemers een omzet van Hfl.24,3 miljard.

De notering van Swissair aan de effectenbeurs in Zürich was maandag de hele dag opgeschort in afwachting van het resultaat van crisisberaad van regering, banken en directie over de hopeloze financiële positie van het bedrijf. De 'sterren'-maatschappij Swissair is jarenlang uitgehold door wanbeleid van de vorige 'weggestuurde' directie. Feitelijk heeft die jarenlang ongestoord met 'tweede keus'-minderheidsbelangen de verliezen en sociale ellende torenhoog opgebouwd.

De 'probleem'-belangen in het Belgische Sabena, TAP Portugal, de Poolse maatschappij LOT, de Duitse chartermaatschappij LTU, de Franse regionale maatschappijen AOM, Air Liberté en Air Littoral en South African Airlines vormden de Swissair-'macht'. Een merkwaardige lappendeken om geld mee te verdienen, oordeelden wereldwijd luchtvaartdeskundigen.

Dat vond kennelijk ook Corti, de nieuwe topman van de Swissair Group die eerder dit jaar een ingrijpend reorganisatieplan had opgesteld. Saneerder Corti, overgekomen van levensmiddelenconcern Nestlé, verkocht onder meer concernbelangen buiten de luchtvaart, waaronder cateringbedrijf Gate Gourmet. Maar het tij bleek niet meer te keren. Swissair had net als andere luchtvaartmaatschappijen te kampen met de zwakte van de wereldeconomie. De maatschappij kreeg de nekslag door de gevolgen van de terreuraanslagen in de Verenigde Staten van 11 september.

De schulden liepen ondanks de verkoop van belangen op tot Hfl.25,5 miljard. Onder de druk van die last moest Swissair wel akkoord gaan met een reddingsplan van UBS en Credit Suisse.

De KLM heeft intussen laten weten noch in Swissair noch in Sabena geïnteresseerd te zijn. "We kijken wel naar de mogelijkheden van het passagiersvervoer vanuit Brussel en Zürich", viel gisteravond in KLM-directiekringen te beluisteren.

Voor een positie op de luchthaven Zaventem bij Brussel bestaat in directiekringen van de KLM evenmin belangstelling. Brussel ligt te dicht bij Schiphol en biedt onvoldoende toegevoegde waarde om de KLM-thuismarkt uit te breiden. De Brusselse luchthaven ligt naar het oordeel van de KLM-top daarentegen te ver weg om operationele activiteiten te kunnen bundelen. "Om dezelfde redenen waren we bij de discussie over een nieuwe nationale luchthaven ook tegen de bouw voor onze kust in zee", luidt de opvatting.

De KLM is wel geïnteresseerd in het vervoer vanuit Brussel en Zürich. Voor veel intercontinentale vluchten worden Brussel en Zürich gebruikt als knooppunt, een rol die de KLM op Schiphol minstens deels kan opeisen. België is met het al lange tijd wankelende Sabena inmiddels een verlengstuk van de KLM-thuismarkt geworden. "Als binnen afzienbare tijd een hogesnelheidslijn Schiphol met Brussel verbindt, is er nog meer sprake van één markt. Dan bestaat tussen Parijs en Amsterdam geen behoefte aan nog een knooppunt", oordelen de strategen bij de KLM.

De KLM heeft nu al veel passagiers vanuit België, omdat daar het vertrouwen in de eigen maatschappij Sabena onder meer door de pilotenstakingen tot een dieptepunt is gedaald.

zoek naar gerelateerde artikelen

di 2 oktober 2001