Er moet een asieldeal komen, anders dreigt de VVD met een kabinetscrisis
Het uitblijven van asielmaatregelen leidt tot gemor bij de VVD. En de CU zal geen ‘stoere plannetjes’ steunen, waarschuwt Mirjam Bikker op het partijcongres. In de komende weken moet er een deal liggen.
Voor het kabinet nadert de zomer van de deadlines. Een dezer weken moet er een landbouwakkoord liggen, het CDA heeft een heronderhandeling over het stikstofbeleid aangekondigd en zaterdag is daar een asieldeadline bijgekomen. Als premier Mark Rutte niet vóór de zomer met maatregelen komt om het aantal vluchtelingen te beperken, dan dreigt diens VVD met een kabinetscrisis.
“Mark schiet eens op!”, maande fractievoorzitter Sophie Hermans de premier zaterdag op het VVD-congres in Apeldoorn tot actie. Rutte had op de vorige ledenvergadering, in november, plannen beloofd om het aantal asielaanvragen te doen afnemen. Die zijn er nog niet, terwijl dit jaar naar schatting 70.000 vluchtelingen zich in Nederland gaan melden. Méér dan vorig jaar, toen de opvang al piepte en kraakte. De komende maanden zal de asielcrisis naar verwachting tot een hoogtepunt komen.
Beter uit het kabinet stappen
Het uitblijven van maatregelen leidt tot gemor bij de VVD, zozeer dat een deel van de achterban vindt dat de partij dan maar beter uit het kabinet kan stappen. Dat gaat Hermans vooralsnog te ver. “De vraag die ik mezelf stel is of we vooruit komen met dit land. Zolang het antwoord ‘ja’ is, blijven wij in het kabinet.”
Even later voegt Rutte daaraan toe dat hij het onverantwoord zou vinden om Nederland in een kabinetscrisis te storten, met een oorlog op het continent. Bovendien: “Aan onze partij kan je een stabiel bestuur van het land overlaten. Wij laten niet een kabinet vallen zolang er kansen zijn om er samen uit te komen.”
Rutte denkt de komende weken een aantal asielmaatregelen te kunnen presenteren. Die zullen vooral uit Brussel moeten komen. Hij hoopt dat de Europese Commissie een deal kan sluiten met Tunesië, zodat vluchtelingen daar asiel aanvragen voordat zij naar Europa komen. “Daarvoor heb ik intensieve contacten met de premier van Italië.” Ook trekken landen op de westelijke Balkan de visumvoorwaarden steeds meer gelijk met de Europese Unie. “Dat begint te lukken. In Oostenrijk merken ze al dat de instroom afneemt.” Uiteindelijk nemen de VVD-critici genoegen met Ruttes nieuwe deadline, als hij belooft dat het niet weer ‘tot november’ gaat duren.
Eerder op de dag, iets meer dan een kilometer verderop, legde ChristenUnie-leider Mirjam Bikker nog eens extra druk op het VVD-congres. Tijdens het CU-congres, ook in Apeldoorn, noemde Bikker de 70.000 asielzoekers voor Nederland ‘te dragen’. Eerder deze week had zij zich met een interview in het AD al de woede van Hermans en Rutte op de hals gehaald, door te suggereren dat VVD’ers ‘de mens achter de vluchteling’ niet zien.
“Link”, was Hermans over die woorden geweest, zegt zij. Bovendien blijkt zij diametraal anders over vluchtelingen te denken dan de ChristenUnie. Hermans: “70.000 vluchtelingen kan de samenleving niet aan”. Het is in het kort het grote schisma in de coalitie over asiel. Daarbij heeft de VVD het CDA aan haar zijde, en vindt de CU steun bij D66.
Juridisch wankele spreidingswet
De onenigheid over asiel leidde vorig jaar tot een uiterst moeizaam compromis, met onder meer een juridisch wankele spreidingswet. Een betere wet om vluchtelingen over gemeenten te verdelen zat er, vanwege de meningsverschillen, simpelweg niet in.
Tijdens Bikkers congresspeech klinkt nog een verholen waarschuwing richting de VVD. De CU zal geen ‘stoere plannetjes’ steunen, die uiteindelijk geen oplossing blijken, puur om achterbannen te paaien. Nieuwe afspraken moeten volgens haar “juridisch houdbaar zijn, uitvoerbaar en een verbetering van ons huidige asielstelsel”. Toch zijn er raakvlakken met de liberalen. 70.000 vluchtelingen per jaar, erkent Bikker, is op termijn niet houdbaar. En ook de CU kijkt voor nieuwe maatregelen om het aantal vluchtelingen te beperken, vooral naar Europa.
Daarnaast moet in Nederland een gesprek gevoerd worden over ‘wie wel en niet mag blijven’. Bikker wil niet vooruit lopen op het hoe, evenmin wenst ze een eventueel maximumaantal asielzoekers te noemen. Die vragen komen waarschijnlijk de komende weken wel op tafel, onder druk van het VVD-ultimatum. Zoals Hermans het verwoordde: “Wat mij betreft mogen onze ministers niet op vakantie tot dit geregeld is”.
Lees ook:
Morrend VVD-congres stelt premier Rutte nog eenmaal een ultimatum over asielmaatregelen
De VVD voert de druk op partijleider Mark Rutte op, om met asielmaatregelen te komen. Uiteindelijk weet hij toch de onrust te bezweren, voorlopig.
ChristenUnie-leider Bikker: ‘70.000 asielzoekers is op korte termijn te dragen’
Nederland kan de fors gestegen asielinstroom voorlopig nog dragen, vindt CU-partijleider Mirjam Bikker. ‘Het opzeggen van het Vluchtelingenverdrag werkt niet.’
‘De SP is de beste klimaatpartij’
Socialistische Partij vernieuwt beginselprogramma. De strijd tegen het kapitalisme duurt voort, met enkele accentverschuivingen.