Direct naar artikelinhoud
Fons vraagt zich af

Fons vraagt zich af: wat doen slecht onderzochte E-nummers in Mentos?

Fons vraagt zich af: wat doen slecht onderzochte E-nummers in Mentos?
Beeld Ted Struwer

We laten ons niet inpakken door marketingtrucs en verkooppraat. Verslaggever en RADAR-presentator Fons Hendriks baant zich een weg door reclames, claims en kleine lettertjes – en haalt verhaal. Deze week: de E van enge stofjes.

Een slimme marketingtijger werd op een goede ochtend wakker met het idee om producten die in de basis niet per se gezond zijn te ‘vitaminiseren’. Oftewel: stop er wat vitamines in en zet het groot op de verpakking, zodat de consument denkt iets gezonds te kopen. Je zag het al bij frisdrank en nu mag ook kauwgom eraan geloven.

Mentos heeft aldus een nieuw product op de markt, Chewing Gum Citrus Blend. Het kleurt oranje en beschikt over onder andere vitamine C. Beetje kauwen en je lijf staat stijf van de vitamine. Als waarschuwing staat erop dat je de kauwgom niet overmatig moet gebruiken, want dat werkt laxerend. Dat zijn toch prettige dingen om vooraf te weten.

Laten we de vitamines even wegstrepen en goed bestuderen wat er precies in die kauwgom zit. Het onschuldige woord ‘antioxidant’ staat op de ingrediëntenlijst van de Citrus Blend met daarachter, tussen haakjes, E321.

Blauwe bessen bevatten ook antioxidanten: het zijn bestanddelen in voedsel die vrije radicalen in het lichaam kunnen opvangen. Vrije radicalen zijn ‘agressieve stoffen die schade kunnen geven aan cellen en weefsels’. Dankjewel, Voedings­centrum. Maar de tussenhaakjes is veel belangrijker dan het woord antioxidant. De code E321 geeft het ingrediënt namelijk een veel negatievere bijklank.

Kerosine

Stoffen met die code, voluit BHA E321 of BHT E320, hebben de brandstof kerosine als basis. “Butylhydroxyanisol en butyl­hydroxytolueen worden gemaakt uit petro­leum en kunnen allergische reacties veroorzaken,” zegt hoogleraar voeding Jaap Seidell. Petroleum wordt in de volksmond kerosine genoemd.

Dit E-nummer (ofwel een voedseltoevoeging die is goedgekeurd door de Europese Unie) conserveert het vet in de kauwgom, maar zorgt er ook voor dat de kleur hetzelfde blijft bij contact met zuurstof. Vitamine C – koosnaampje E300 – heeft als functie om een product langer houdbaar te maken én kleur vast te houden. Mentos denkt: twee vliegen in een klap.

Maar de combinatie van E321 en vita­mine C geeft wat onrust. “Er zijn zorgen: studies tonen aan dat de combinatie leverschade op kan leveren,” zegt Seidell. Er is nog te weinig onderzoek naar gedaan, vindt hij. Ook hoog­leraar farmacologie en voeding Renger Witkamp is er niet gerust op. “Er hangt een kaartje ‘mogelijk kankerverwekkend’ aan, dus waarom kan het niet zonder?” Zijn advies: eruit als het kan, erin als het moet.

Plakkerig

Ik blijf me erover verbazen dat voedingsmiddelenproducenten zulke onderzoeken niet afwachten, maar het ‘inno­vatieve’ product op de markt brengen tot bewezen is dat het schadelijk is. Winst vóór gezondheid.

Dat Schiphol de enige plek is die de ­verkoop van kauwgom volledig verbiedt, geeft wat dat betreft te denken – al doet de luchthaven dat niet vanwege de E-nummers, maar vanwege het plakkerige restproduct.

Mentos schrijft op zijn website dat je twee keer moet nadenken over wat je na het kauwen met de kauwgom doet. Doe dat dus ook als u de term ‘vitamine’ ziet staan.