Een Oegandees koppel met de regenboogvlag. © AP

Oeganda krijgt niet langer geld van Nederland na doorzetten ‘extreme’ wetgeving tegen homo's

Oeganda krijgt niet langer geld van Nederland om de rechtshandhaving te bevorderen. Minister Liesje Schreinemacher (Ontwikkelingssamenwerking) draait de geldkraan dicht nu de president van het land één van de strengste anti-homowetten ter wereld heeft goedgekeurd. Onder meer hiv-patiënten kunnen in Oeganda nu de doodstraf krijgen als ze seks hebben met iemand van gelijk geslacht.

Laurens Kok 29-05-23, 18:48 Laatste update: 29-05-23, 20:22

Schreinemacher noemt het ‘vreselijk dat Oeganda definitief kiest voor extreme anti-LHBTIQ+-wetgeving’, nu president Yoweri Museveni die heeft bekrachtigd. Deze stap heeft gevolgen voor de hulp die Nederland aan het land biedt. Het programma ter ondersteuning van de rechtshandhaving wordt gestopt. Zo wordt voorkomen dat Nederlands geld gebruikt kan worden om Oegandese homoseksuelen te vervolgen.

Met het Justice Law and Order Sector-programma was de komende jaren 25 miljoen euro gemoeid. Dat geld houdt Schreinemacher nu op zak. ,,We blijven intussen de bescherming van de LHBTIQ+-gemeenschap actief steunen’’, aldus de VVD-minister. Schreinemacher bekijkt nog of ook andere hulpprogramma's die in Oeganda lopen moeten worden gestopt. Hier beslist zij later over.

Minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) is ‘diep teleurgesteld’ omdat de wet is aangenomen, schrijft hij op Twitter. ,,Nederland staat voor de verdediging van mensenrechten voor iedereen en doet een sterk beroep op Oeganda om hetzelfde te doen.”

Celstraf voor 'promoten’ homoseksualiteit

De strenge wet is de afgelopen tijd fel bekritiseerd door onder meer westerse regeringen, internationale bedrijven en mensenrechtenorganisaties. Behalve de doodstraf voor actieve homoseksuele hiv-patiënten kent de wet ook een bepaling waardoor mensen twintig jaar de gevangenis kunnen ingaan als ze homoseksualiteit ‘promoten’. Relaties tussen personen van hetzelfde geslacht waren al illegaal in Oeganda.

Activisten die zich in het Afrikaanse land inzetten voor LHBTIQ+-rechten vrezen dat ze hun werkzaamheden moeten staken. De LHBTIQ+-gemeenschap in Oeganda heeft te maken met arrestaties en intimidatie door wetshandhavers. De situatie zou erger zijn geworden door de wet, die op verzoek van de president iets is afgezwakt.

Museveni had een eerdere versie van de wet met verbeterpunten naar het parlement teruggestuurd. De nieuwe versie werd begin mei goedgekeurd. De zwaarste maatregelen zijn blijven staan, maar in de gewijzigde versie van de wet staat niet meer dat het strafbaar is om LHBTIQ+’er te zijn. Ook het aangeven van homoseksuele contacten is niet meer verplicht, tenzij een kind betrokken is.

Internationale afschuw over antihomowet Oeganda

Ook onder meer de Verenigde Staten en internationale organisaties reageren met afschuw op de nieuwe antihomowet in Oeganda. De Amerikaanse president Joe Biden overweegt sancties zoals visabeperkingen voor Oegandezen en minder hulp. Hij spreekt over een tragische schending van mensenrechten.

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International noemt het een ‘hopeloos zwarte dag voor lhbti-rechten en voor Oeganda'. Ook de mensenrechtenorganisatie van de Verenigde Naties haalt fel uit naar de wet. Het Aidsfonds maakt zich grote zorgen over de gevolgen van de wet voor de hiv-zorg. ,,Het aantal hiv-infecties zal door de nieuwe maatregelen explosief stijgen.”

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij, en abonneer je via Spotify of Apple: