Direct naar artikelinhoud
Fons vraagt zich af

Waarom geven wij onze peuters nog sojadrankjes?

Waarom geven wij onze peuters nog sojadrankjes?
Beeld Ted Struwer

We laten ons niet inpakken door marketingtrucs, smoesjes en verkooppraat. Onze eigen ombudsman spreekt zich uit. Deze keer: waarom geven we peuters sojadrink?

In mijn omgeving lijkt een startschot te zijn gegeven voor massale productie van baby’s. Het ene geboortekaartje na het andere valt op de mat. Ophangen of in de prullenbak? Het kaartje, niet de baby. Ophangen in huis heeft iets geks, alsof ik er elke dag aan herinnerd wil worden; de prullenbak voelt cru. Om vrienden niet te kwetsen doe ik de kaart in een la; als ze langskomen zet ik ’m op de schouw, hou bewust een praatje over het kind bij de schoorsteenmantel om vervolgens door te lopen naar de keuken voor andere onderwerpen. Desondanks blijven sommige babyfeitjes ongewild in mijn hoofd hangen.

Zoals dat zuigelingen geen sojamelk mogen drinken. Volgens ons nationaal dieetgeweten, het Voedingscentrum, zitten er te weinig voedingsstoffen als B12 en ijzer in. Als een kind allergisch blijkt voor koemelk, is daar ook een hypoaller­gene variant van. Sojadrink mag je aan een kind geven als het één jaar is. De diëtist des vaderlands heeft gesproken.

Hormonale stoornissen

Een onderzoek naar sojadrink voor kinderen van de Belgische consumentenbond Test-Aankoop is veel stelliger. Dat legt Bambix Soja en Alpro Groeidrink onder een vergrootglas, sojamelk voor één- tot driejarigen. Daar zouden te veel isoflavonen in zitten, moleculen die ‘hormonale stoornissen opwekken en op latere leeftijd invloed hebben op de voortplanting.’ Test-­Aankoop suggereert meer onderzoek en wil Franse instanties volgen: kinderen onder de drie wordt niet aanbevolen om sojadrink te consumeren. De Alpro Groeidrink ligt daarom niet meer in de Franse schappen; in Nederland prijkt de peuterdrank zondere enige waarschuwing naast andere ‘gezonde’ dranken.

‘Er zijn al langer zorgen over sojadrankconsumptie, maar de wetenschap is niet eenduidig,’ schrijft hoogleraar voeding Jaap Seidell. ‘Eventuele gezondheidsconsequenties hangen deels af van de vorm waarin soja wordt genuttigd.’ De gefermenteerde variant is makkelijker verteerbaar, ‘maar effecten op het darmstelsel zijn niet uit te sluiten’.

Ook hoogleraar voeding en farmacologie Renger Witkamp twijfelt. ‘Die leeftijdsgroep valt niet te onderzoeken. Het probleem is dat je pas de effecten ziet in de puberteit. Je zou grote groepen kinderen moeten volgen.’ Zo’n onderzoek is nog niet op poten gezet. Wel is er bij dieren een hoog isofla­voongehalte ontdekt na het slobberen van soja. Witkamp: ‘Deze concentraties hebben bewezen biologische effecten. Kinderen van een tot drie jaar maken een gevoelige periode door als het gaat om de ontwikkeling van hun voortplantingssysteem.’

Alpro Groeidrink voor peuters klinkt als een tikkende tijdbom. Witkamp: ‘Op dit moment pleiten internationale organisaties voor het voorzorgsprincipe: zolang we niet kunnen uitsluiten dat dit soort risico’s optreden, kunnen we het maar beter niet doen.’ Ik vraag het Voedingscentrum waarom Nederland zonder enige waarschuwing peuters soja laat drinken. ‘Wij zien nog geen bewijs dat sojadrink schadelijk is voor kinderen. Maar we houden het nauwlettend in de gaten.’

Oké, waar wachten we dan precies op?

Verslaggever en RADAR-presentator Fons Hendriks baant zich een weg door reclames, claims en de kleine lettertjes – en haalt verhaal. 

Fons Hendriks.Beeld Marjolein van Damme