Aanhoudingen lijken als reclame te werken: klimaatactie op de A12 krijgt steun van duizenden
De acties van justitie tegen klimaatactivisten hebben gezorgd voor een enorme toeloop bij de blokkade van de A12. De politie haalde de blokkeerders een voor een van de Utrechtsebaan in Den Haag en dat kostte uren. 768 mensen zijn opgepakt.
Bert Breed is naar Den Haag gekomen met zijn trainingspak aan en een Fryslân-ijsmuts op, op zijn rug behalve een rugzak ook een paar schaatsen. In de aanloop naar de blokkade van de A12 door actiegroep Extinction Rebellion ging het veel over demonstratievrijheid en het recht van de overheid om die in te perken. Maar met zijn schaatsbewegingen op de stoep boven de A12 maakt Breed meteen duidelijk waar het bij deze actie echt om te doen is: het klimaat. “Ik train al jaren voor de Elfstedentocht", zegt hij. "Maar of dat er ooit nog van komt ...”
Het mikpunt van Extinction Rebellion zijn vooral de fossiele subsidies, belastingvoordelen die het voor bedrijven de moeite waard maken om te blijven werken met fossiele brandstoffen als aardgas en aardolie. Daar gaat in Nederland volgens berekeningen van economen per jaar 17,3 miljard euro aan op. En dat moet stoppen, vinden de demonstranten die zaterdag op de actie rond de A12 zijn afgekomen. “Er is maar één wereld en die hebben we te leen", staat er op een spandoek. En op een ander: “Later is te laat.”
Die demonstranten zijn met veel. Want als het de bedoeling van justitie was om reclame te maken voor de blokkade, dan is die opzet geslaagd. Dit is de vijfde keer dat Extinction Rebellion de A12 blokkeert. De eerste keer, juli vorig jaar, waren er dertig blokkeerders. Dat aantal groeide per blokkade, tot zo'n driehonderd de laatste keer. Maar nadat justitie vorige week zes activisten aanhield wegens ‘opruiing’ en hun een gebiedsverbod oplegde, zag Extinction Rebellion het aantal aanmeldingen voor de blokkade opeens hard oplopen, tot zo'n twaalfhonderd.
Honderden mensen, een hondje en een tractor
De blokkade verloopt volgens plan. Tegen twaalven, het aangekondigde begintijdstip, hebben zich al duizenden mensen verzameld, demonstranten die toekijken aan weerszijden van de tunnelbak waar het laatste stuk van de A12 in Den Haag doorheen loopt, maar zelf de weg niet blokkeren. Activisten hebben dan de snelweg verderop dan al afgezet, verkeer is er niet meer.
Als over de snelweg de eerste blokkeerders komen aanlopen - voorop twee mensen in een rolstoel - gaat er rond de tunnelbak gejuich op. Zijn het er twaalfhonderd? Moeilijk te zeggen. Vele honderden, dat zeker. Én een hondje. En ook een tractor, op speelgoedformaat, van plastic.
De politie ziet het een kwartier aan en begint dan te waarschuwen dat wie niet vertrekt aangehouden kan worden. Die boodschap wordt een paar keer herhaald, maar meer dan ‘attentie, attentie’ valt er niet van te verstaan, de rest gaat verloren in gejoel en gefluit. Het duurt nog bijna een uur voor de politie echt gaat optreden.
Liever zingen dan leuzen roepen
Eerst wordt de tunnelbak aan beide zijden afgesloten met een linie politiemensen, daarna worden de blokkeerders een voor een naar klaarstaande stadsbussen (‘sorry, geen dienst’ staat erop) gevoerd. De meeste actievoerders lopen niet zelf, maar laten zich wegslepen. Als er een bus vol vertrekt, worden ze enthousiast uitgezwaaid door de duizenden boven aan de rand van de tunnelbak.
Die hadden trouwens al lang weg moeten zijn, als ze hadden gedaan wat de politie hen opdroeg, want ook hier wordt omgeroepen: “Deze demonstratie is niet toegestaan, u wordt gevorderd deze plek te verlaten.” Bijna niemand trekt zich er iets van aan en de sfeer blijft vriendelijk.
Ergens op de hoek staat een tiental vrouwen te zingen, meerstemmig zelfs. “Dat doen we vaker bij klimaatacties", zegt een van hen, Ulrike Siems. “Liever zingen dan leuzen roepen. Zo blijven we dichter bij onszelf. En het kan de-escalerend werken. Het brengt een zekere vredigheid met zich mee.”
Bert Breed eet intussen een mandarijntje. Als hij na een paar uur vertrekt, is de politie nog bezig met het afvoeren van honderden blokkeerders. Pas tegen vijven heeft die de laatste actievoerder weggehaald.
Zondag liet de politie dat er 768 mensen zijn opgepakt. Op twee mensen na, die hun identiteit niet bekend wilden maken, waren die zondagochtend weer vrij.
Lees ook:
Kort geding: rechter houdt gebiedsverbod Extinction Rebellion-activist in stand
Hij hoopte dat er een streep door zijn gebiedsverbod zou worden gezet. Maar dat deed de rechter niet: klimaatactivist Lucas Winnips moet zaterdag wegblijven bij de bezetting van de A12 bij Den Haag.